Bezmialem Vakıf Üniversitesi Tıp Fakültesi Hastanesi Çocuk Hematoloji Polikliniğine başvuran enfeksiyona ikincil sitopenilerin geriye dönük incelenmesi

Abstract

Amaç: Sağlıklı çocuklarda enfeksiyona ikincil gelişen sitopeniler oldukça sıktır. En-feksiyona ikincil gelişen nötropeniler genellikle bening seyirlidir ve spontan düzelir. Ancak bu hastalar altta yatan etken viral olsa da sıklıkla gereksiz antibiyoterapi almaktadırlar. Ça-lışmamızın amacı enfeksiyöz nedene bağlı sitopeni gözlenen hastaların klinik ve laboratuar özelliklerini tanımlamak, hastaların hücre sayımlarının normale dönme süresi ile cinsiyet, yaş, başvurudaki hücre sayısı (hemoglobin, lökosit, trombosit,monosit,mutlak nötrofil sayısı,lenfosit sayısı), C-reaktif protein ve prokalsitonin değerleri ile demir, demir bağlama, ferritin, B12 vitamini, folik asit arasındaki ilişkiyi ortaya koymaktır. Ayrıca demir, demir bağ-lama, ferritin, folat ve B12 düzeyi bakılmış olan hastalarda bu nutrientlerin nötropeni ve lenfopeni ile ilişkisi incelenmiştir.Materyal- Metod: Ağustos 2015 ve Ağustos 2016 tarihleri arasında Bezmialem Vakıf Üniversitesi Hastanesi Çocuk Hematoloji-Onkoloji polikliniğine sitopeni nedeniyle başvuran ve sitopeni nedeni enfeksiyona ikincil olarak belirlenen 70 hastanın dosyaları geriye dönük olarak incelendi. Hastaların demografik ve klinik özellikleri olarak; yaş, cinsiyet, başvuru şikayeti, muayene bulguları, tanıları, yatan hastaların yatış süreleri ve kullanmış olduğu anti-biyotikler kaydedildi. Laboratuvar olarak; başvuru, izlem ve sitopeni düzeldiğinde alınan tam kan sayımı (hemoglobin, lökosit, trombosit,monosit,mutlak nötrofil sayısı,lenfosit sayısı), C-reaktif protein ve prokalsitonin değeri, malignite ayırıcı tanısı için istenen sedimentasyon,laktat dehidrogenaz ve ürik asit değerleri, viral markerlar, kültür sonuçları, vitamin B12, folik asit,demir,demir bağlama, ferritin değerleri,periferik yayma bulguları kay-dedildi. Bulgular: Çalışmaya yetmiş hasta alındı. Çocukların %74.3'ü (n=52) ayakta tedavi edilirken; %12.9'u (n=9) çocuk servisinde yatış, %12.9'u (n=9) çocuk yoğun bakım yatış ya-pılmıştır. Çocukların %70.0'inde (n=49) kan tablosunun takipte düzeldiği görülürken, 1 olgu kaybedilmiştir. Yirmi olgu ise takibe devam etmemiştir. Olguların 44'ünde (%62,8) nötropeni saptanmıştır. Bu hastaların %13.6'sında (n=6) ağır, %43'ünde (n=19) orta, %43'ünde (n=19) hafif derecede nötropeni görülmüştür. Lenfopeni olguların 23'ünde (%32,9), trombositopeni ise 41'inde (%58.6) saptanmıştır. Nötropeni düzelme süresi 2 ile 73 gün arasında değişmekte olup, ortalama 13.74±15.05 gün, lenfopeni düzelme süresi 2 ile 13 gün arasında değişmekte olup, ortalama 5.38±3.18 gün, trombositopeni düzelme süresi 2 ile 42 gün arasında değişmek-te olup, ortalama 8.53±7.41 gündür. Lenfosit ve nötrofil sayılarının normale dönme süresi 10 günden önce olan ile 10 gün ve sonrasında olan gruplar arasında yaş, cinsiyet, başvurudaki lökosit, mutlak nötrofil, lenfosit, monosit, hemoglobin ve trombosit sayıları antibiyotik kulla-nımı, C-reaktif protein ve prokalsitonin düzeyleri açısından anlamlı farklılık görülmemiştir (p>0.05) . Lenfosit ve nötrofil sayılarının normale dönme süresi 10 günden önce olan ile 10 gün ve sonrasında olan gruplar arasında vitamin B12, ferritin, total demir bağlama kapasitesi ve demir düzeyleri istatistiksel olarak anlamlı farklılık göstermemiştir (p>0.05). Folat düzey-leri arasında ise istatistiksel olarak anlamlı farklılık saptanmıştır (p=0.016; p<0.05); On gün ve üzerinde iyileşme görülenlerin folat düzeyleri, on günün altında iyileşme görülenlerden anlamlı düzeyde yüksektir. Sonuç: Öncesinde sağlıklı olan çocuklarda enfeksiyona ikincil gelişen sitopeniler ge-nellikle bening karakterli ve geçicidir. Sıklıkla viral enfeksiyonlara ikincil gelişir. En sık ola-rak nötropeni görülür ve genellike anemi veya trombositopeni ile birlikte gözlenir. Sitopeni süresi ile yaş, cinsiyet, başvurudaki hücre sayısı arasında ilişki yoktur. Sitopeni süresinin B12 vitaminiyle uyumsuz olarak folik asit düzeyleri yüksek olan hastalarda daha uzun olduğu gö-rülmüştür.

Objective: Cytopenes secondary to infection in healthy children are quite common. Neutropenies secondary to infection are usually benign and resolves spontaneously. However, these patients often receive unnecessary antibiotics even if the underlying factor is viral infections.Purpose of our study is to define the clinical and laboratory characteristics of patients with cytopenia due to the infectious causes,and to reveal the relationship between duration of cytopenia and sex, age, cell counts at admission(hemoglobin, leukocyte, thrombocyte, monocyte, absolute neutrophil count, lymphocyte count), C-reactive protein and procalcitonin, and iron, iron binding, ferritin, vitamin B12, folic acid levels.In addition, iron, iron binding, ferritin, folate and B12 levels were examined in relation to the neutropenia and lymphopenia of these nutrients.METHODS: The files of 70 patients who were admitted to the Pediatric Hematology-Oncology outpatient clinic of Bezmialem Vakif University Hospital between August 2015 and August 2016 for cytopenia and identified as cytopenia secondary to an infection were retrospectively reviewed. As demographic and clinical characteristics of patients; age, gender, complaints at admission, examination findings, diagnoses, length of hospital stay, and antibiotics were recorded. As laboratory findings; complete blood counts at admissions and end of disease (hemoglobin, leukocyte, thrombocyte, monocyte, absolute neutrophil count, lymphocyte count), value of C-reactive protein and procalcitonin, sedimentation, lactate dehydrogenase and uric acid values for malignancy differential diagnosis, viral markers, culture results, vitamin B12, folic acid, iron, iron binding, ferritin values, peripheral smear findings were recorded.Findings: Seventy patients were included in the study. 74.3% (n = 52) of the children were treated outpatiently; 12.9% (n = 9) were hospitalized in the child care service, and 12.9% (n = 9) were in the intensive care unit. In 70.0% of the children (n = 49) the cytopenias were seen resolve to follow-up and 1 case was lost. Twenty cases did not countinue follow up. Neutropenia was detected in 44 (62.8%) of the cases. In 13.6% (n = 6) of these patients, severe, 43% (n = 19) moderate and 43% (n = 19) mild neutropenia were observed. Thrombocytopenia was detected in 41 (58.6%) ,and lymphopenia was detected 23 (32.9%) of cases (32.9%) . The mean duration of neutropenia ranged from 2 to 73 days with a mean of 13.74 ± 15.05 days and the mean duration of lymphopenia ranged from 2 to 13 days and the mean duration of thrombocytopenia recovery ranged from 2 to 42 days with a mean of 8.53 ± 7.41 days. The number of leukocyte, absolute neutrophil, lymphocyte, monocyte, hemoglobin, and platelet counts, antibiotic usage, C-reactive protein and procalcitonin levels in the lymphocyte and neutrophil counts resolving before 10 days and 10 days and after; there was no significant difference (p> 0.05). There was no statistically significant difference in vitamin B12, ferritin, total iron binding capacity and iron levels between the groups 10 days before and 10 days after the return of lymphocyte and neutrophil numbers to normality (p> 0.05). There was a statistically significant difference between the folate levels (p = 0.016, p <0.05); The folate levels of those who recovered over ten days are significantly higher than those recovering below ten days.Conclusion: Cytopenias secondary to infection in pre-existing healthy children are benign and transient. It frequently develops secondary to viral infections. The most common is neutropenia and is usually associated with anemia or thrombocytopenia. There is no relation between age, sex, and number of cells in the application with the duration of the cytopenia. Cytopenic time was found to be longer in patients with high levels of folic acid, incompatible with vitamin B12.