Türkçe ve Almancanın ikinci dil olarak öğretilmesinde kullanılan iki ders kitabının yazma becerisi açısından karşılaştırılması

Abstract

Yabancı dil öğretiminde yazma en önemli becerilerden biridir. Çünkü bireyin dile ne kadar hâkim olduğu ancak konuşma ve yazma becerileri alanlarındaki başarısıyla ölçülebilir. Ayrıca yazabilmek için öğrencinin okuduğunu, duyduğunu anlayabilmesi, dilbilgisi kurallarını kullanabilmesi ve kendini ifade edebilecek kelime hazinesine sahip olması gerekmektedir. Yazma, ikinci bir dilde yeterlilik elde edilmesinde, o dilin etkin bir şekilde kullanılabilmesinde kazanılması zorunlu olan bir beceridir.Yazma becerilerinin geliştirilmesinde ders kitaplarında yer alan etkinliklerin niteliği oldukça önemlidir. Çünkü yazma becerisi farklı bilişsel süreçleri içinde barındırması bakımından zor bir beceri alanıdır. Yabancı uyruklu öğrenciler için hedef dille ilgili kurallara hâkim olunması gerekli olduğundan yazmanın zorluk derecesi artmaktadır. Bu durumda ders kitaplarında yer alan etkinliklerin düzeylere uygun olması, öğrencilerin motivasyonunu, yazma tutumunu arttıracak farklı etkinliklere yer verilmesi gerekmektedir. Bu nedenle bu araştırmada, iki farklı dilin öğretimi için hazırlanmış ders kitaplarında, yazma becerilerine yönelik geliştirilen etkinliklerin niteliğinin ortaya konulması amaçlanmıştır. Bu çalışmada, nitel araştırma yöntemlerinden doküman analizi kullanılarak `Schritte International` ve `Gazi TÖMER Yabancılar İçin Türkçe` ders kitaplarındaki yazma becerisine ayrılan yer ve kullanılan farklı yazma teknikleri tespit edilmeye çalışılmıştır. Bu amaçla kitaplarda dört temel beceri içinde yazma becerisine ne kadar ağırlık verildiği, ne tür yazma teknikleri bulunduğu ve yazma etkinliklerinin hangi yazma düzeyinde (kelime düzeyi, cümle düzeyi, paragraf düzeyi ve metin düzey) sunulduğu ortaya konulmuştur. Araştırmada kullanılan ders kitaplarının seçiminde ölçüt örneklem kullanılmıştır. Ders kitaplarının yabancı uyruklu öğrenciler için hazırlanmış olması, güncel olması ve temel düzey olması ölçütleri dikkate alınmıştır. Bu doğrultuda, Schritte International 1-2-3-4 ve Yabancılara Türkçe Öğretim Seti A1- A2 ders kitaplarındaki tüm yazma etkinlikleri incelenmiştir. Çalışmanın verileri Schritte International 1, 2, 3, 4 ve Gazi TÖMER Yabancılar İçin Türkçe A1, A2 adlı ders kitaplarındaki yazma etkinlikleri taranarak toplanmıştır. Gazi TÖMER Yabancılar İçin Türkçe Ders Kitapları'nda beceri alanları `Anlama, Konuşma, Yazma ve Dinleme` şeklinde kategorize edilmiş halde kitapta yer almaktadır. Ancak Schritte International Ders Kitapları'nda böyle bir sınıflandırma bulunmadığı için bu hususta uzman görüşü alınarak beceri alanları tarafımızca kategorize edilmiştir.Doküman analizi ile elde edilen veriler sonucunda `Gazi TÖMER'in Yabancılar için Türkçe Öğretimi` ve `Schritte International` adlı ders kitaplarında farklı beceri alanlarına ağırlık verildiği ve bu durumun kullanılan yazma tekniklerinin miktarına ve çeşitliliğine etki ettiği tespit edilmiştir. Schritte International ders kitaplarında konuşma ve dinleme becerileri ön plandayken Gazi TÖMER Yabancılar İçin Türkçe ders kitaplarında okuma, yazma ve konuşma becerileriyle ilgili etkinlikler birbirlerine denk olacak şekilde dağıtıldığı ve dinleme becerisi en az önem verilen beceri alanı olduğu görülmüştür.Anahtar Kelimeler: İkinci Dil Olarak Türkçe Öğretimi, Yazma Teknikleri, Doküman Analizi.

In teaching a foreign language, writing is one of the most important skills. Because, how much an individual has the command of a language can only be measured with his/her success in speaking and writing skills. Besides, a student must understand what to read and listen, know the grammar rules and has vocabulary knowledge to express himself/ herself in order to be able to write. The writing skill that contains also the language skills except reading constitutes the basic of our study. The nature of the activities in the textbook is quite important in the development of writing skills. Because of the ability of writing is a difficult skill area in terms of hosting (requiring) different cognitive processes. Especially for the foreign national students, degree of difficulty of the writing increases for the reason of that it is required to control rules of the targeted language. In that case, it is essential of that the activities in the textbooks suits (matches) the level of required, also needs to be given the different activities (in the textbooks) that will improve the attitude of writing and the motivation of the students. Therefore, in this research it is aimed to reveal the nature of the activities developed for skills of writing in the textbooks which are prepared for teaching in two different languages.In this study, by using the document analysis from the qualitative research methods, it is tried to determine competencies of writing techniques in `Schritte International` and `Gazi TÖMER Turkish for Foreigners` text books. For this purpose, it is set forth how much weight is given to writing ability among four basic skills, what kind of writing techniques exist and in which writing level the writing activities are presented (word level, sentence level, paragraph level and text level). The Turkish Teaching Set for Foreigners by Gazi TÖMER and Schritte International German Set constitute the universe of the research. In the research, all the writing activities in Schritte International 1-2-3-4 and Turkish Teaching to Foreigners Set A1-A2 are used as a sample. The data of the study were collected by scanning the writing activities in Schritte International 1, 2, 3, 4 and Turkish for Foreigners A1 and A2 by Gazi TÖMER. The skill areas in Turkish for Foreigners textbook by Gazi TÖMER are categorized as `Understanding, Speaking, Writing and Listening`. However, as there is not such a categorization in Schritte International textbooks, the skill areas were categorized by us by taking the opinions of specialists on this matter. As a result of the document analysis and obtained data, it has been determined that different skill areas are given weight in the textbooks of Turkish Teaching for Foreigners by Gazi TÖMER and Schritte International and this affects the quantity and diversity of the writing techniques used . While the speaking and listening skills are prioritized in the Schritte International textbooks, activities related to reading, writing and speaking skills are distributed equally in the textbooks of Gazi TÖMER Turkish for Foreigners and listening skill is placed lesser than others. Keywords: Turkish Teaching as a Second Language, Writing, Document Analysis, Writing Activity