Türkiye`de afet eğitimi uygulamalarının öğretmen görüşleri açısından değerlendirilmesi

Abstract

Bu araştırmanın amacı, Türkiye'de uygulanmakta olan afet eğitimi uygulamalarını öğretmen görüşleri açısından değerlendirmektir. Araştırmada betimsel tarama modeli ve anket tekniği kullanılmıştır. Araştırmanın çalışma grubu Çanakkale ili merkez ilçesinde görev yapan 436 ortaokul öğretmeninden oluşmaktadır. Araştırmada evrene ulaşmak amacıyla, 2015-2016 eğitim öğretim yılında Çanakkale ili merkez ilçesinde görev yapan 238 ortaokul öğretmenine anket formu ulaştırılmıştır. Araştırmada kullanılan anket formu hazırlanırken konu ile ilgili alanyazından yararlanılmıştır. Anket formunun geçerliliği ve güvenilirliği için üç öğretim üyesinden uzman görüşü alınmıştır. Elde edilen verilerin istatistiksel analizinde, SPSS istatistik programı kullanılarak, frekans ve yüzde dağılımları ile çapraz tablo karşılaştırmaları yapılmıştır. Elde edilen verilere göre araştırmanın önemli bulguları aşağıda sunulmuştur.Araştırmaya katılan ortaokul öğretmenlerinin 146'sı kadın (%61,3), 92'si erkektir (%38,7). Öğretmenlerin %63,4'ünün afetler ile ilgili herhangi bir eğitim almadıkları görülmektedir. Öğretmenlerin %77,7'si evinde acil durum çantası bulundurmamaktadır. Öğretmenlerin %88,2'si evde acil durum çantası bulundurmayı gerekli görmektedir. Afetler ile ilgili herhangi bir eğitim almayan öğretmenlerin %70,1'i kadınlardan, %54,3'ü erkeklerden oluşmaktadır. Öğretmenlerin yaşları ve çalışma yılları arttıkça, afetler ile ilgili eğitim alma durumlarının arttığı görülmektedir. Afetler ile ilgili eğitim alan öğretmenlerin evlerinde acil durum çantası bulundurma oranlarının daha yüksek olduğu görülmektedir. Öğretmenlerin %80,3'ü afetlere karşı bireysel hazırlıkların, toplumsal hazırlığa dönüşeceğini düşünmektedir. Öğretmenler afet eğitimleri içerisinde yer alması gereken en önemli üç olayı, deprem, sel ve yangın olarak belirtmektedirler. Öğretmenlerin %93,7'si afetler ile ilgili eğitimlerin AFAD tarafından verilmesi gerektiğini belirtmektedir. Bulgular içerisinde öğretmenlerin, afet eğitimlerinin sosyal bilimler içerisinde uygulanması gerektiğini, okul öncesi dönemde başlaması ve başladığı andan itibaren sürekli olarak devam etmesi gerektiğini söyledikleri görülmüştür. Öğretmenlerin %97,5'i afet eğitimlerinin öğretmenler dışında afetler ile ilgili uzmanlık eğitimi almış kişiler tarafından verilmesi gerektiğini belirtmektedir. Ayrıca öğretmenler MEB müfredatındaki afetler ile ilgili konuları ve üniteleri yetersiz bulmaktadır. Anahtar Kelimeler: Afet, Eğitim, Öğretmen, Afet Eğitimi

The aim of this study is to evaluate of disaster education implementation in terms of teachers' opinion in Turkey. Descriptive survey model and questionnaire technique are used in this research. The research population of the study involves 436 teachers who working in secondary public schools in central district of Çanakkale. The sample group of this study consists of 238 teachers working in secondary public schools in central district of Çanakkale between the years of 2015 and 2016. The literature related to the subject has been taken into consideration during preparation of the questionnaire form. The expert opinion about validity and reliability of the questionnaire form was received from three lecturers at university. As for the analysis the gathered data; frequency and percentage analyzes and crosstab methods were applied by using SPSS statistical program. The important findings of the research are presented as the following according to data gathered in this research: The number of female participants is 146 (61, 3%) and the number of male participants is 92 (38, 7%). It was observed that 63, 4% of teachers have not got any education about disasters. The 77, 7% of the teachers do not have emergency bag in their homes. The 88, 2% of teachers specify that it is necessary to have emergency bag in homes. The percentage of female teachers who have not got any disaster education is 70, 1%, and male teachers' is 54, 3%. It was observed also that educated teacher's rate increases as the age and working year's increase. The rate of teachers having emergency bag is higher than the ones who don't have emergency bag. The 80, 3% of teachers think that individual preparedness against disasters will convert to community preparedness. The teachers have indicated that three important events which must be considered in disaster education are; disaster, flood and fire. The 93, 7% of teachers have indicated that disaster educations must be implemented by AFAD (Prime Ministry Disaster &Emergency Management Authority). The teachers have indicated in the research that disaster education must be implemented in social sciences, starting from pre-school ages and continuing constantly to the high school. The 97, 5% of teachers have indicated that disaster education must be provided by a specialist about disaster instead of teachers. Also they argue that disaster education topics in curriculum of ministry of education are inadequate. Key Words: Disaster, Education, Teacher, Disaster Education