Ortaokul ve liselerde yaşanan disiplin problemlerinin bazı değişkenler açısından incelenmesi

Abstract

Bu araştırmanın amacı; ortaokul ve liselerde yaşanan disiplin problemlerini, bu problemlerin nedenlerine ilişkin öğretmen ve öğrenci görüşlerini ve bu okullarda disiplin sağlama adına yapılan uygulamaları ortaya koymaktır. Keşfedici karma yöntem kullanılarak yapılan bu araştırmanın nicel boyutunda betimsel yöntem, nitel boyutunda ise bütüncül çoklu durum desenine başvurulmuştur. Araştırmanın evrenini 2016-2017 Eğitim-öğretim yılı Malatya ilindeki resmi ortaokul ve liselerdeki öğretmen ve öğrenciler oluşturmaktadır. Araştırmanın nicel boyutunda, araştırmacı tarafından geliştirilen Okullarda Yaşanan Disiplin Problemleri Anketi ve Okullarda Yaşanan Disiplin Problemlerinin Nedenleri Ölçeği; nitel boyutunda ise yarı yapılandırılmış görüşme formları kullanılmıştır.Araştırmanın nicel verilerinin analizinde, Mann Whitney U ve Kruskall Wallis Testleri, bağımsız gruplar t-testi, Tek Yönlü Varyans Analizi yapılmış, eta- kare (η²) ve Cohen's d katsayıları hesaplanmıştır. Nitel verilerin analizinde ise betimsel analiz ve içerik analizi yapılmıştır.Araştırma bulguları ışığında bazı sonuçlar şunlardır:Sınıfın huzurunu bozma, kavga, sigara içme, okul malına zarar verme ve öğrencileri tehdit etme okullarda en yoğun şekilde yaşanan disiplin problemleridir. Öğretmenlere göre; koridor ve merdivenlerde kargaşa yaşanması, öğrencilerin kıyafet kurallarına uygun giyinmemesi, dersin akışını bozan davranışlar sergileme en sık rastlanan disiplin problemleridir. Öğrencilere göre okullarda en çok yaşanan disiplin problemleri; öğrencilerin kıyafet kurallarına uygun giyinmemesi, sınıf, kantin, soyunma odası ve lavaboları temiz kullanmama, koridor ve merdivenlerde birbirini itme, gürültü ve kargaşa yaşanması, argo ve kaba ifadeler kullanma ve öğrencilere lakap takmadır. Disiplin problemlerinin nedenleri konusunda öğretmen ve öğrenci görüşleri anlamlı bir şekilde farklılaşmakta ve öğretmenlerin daha yüksek aritmetik ortalamalara sahip oldukları görülmektedir. Okul yöneticilerinin, disiplin sorunlarının yaşanması sürecinde önleyici destekleyici ve düzeltici uygulamaların etkili olabileceğini düşündüklerini anlaşılmaktadır. Anahtar Kelimeler: Okul disiplini, Disiplin Sorunları, Disiplin Sorunlarının Nedenleri

The aim of this study is to reveal the discipline problems at lower secondary schools and high schools and the teachers' and students' views regarding the reasons of these problems and the practices in these schools to maintain school discipline. For the study, conducted through exploratory mixed method, descriptive method was used for the quantitative aspect and holistic multiple case design was used for the qualitative aspect. The population of the study includes teachers and students at lower secondary schools and high schools in Malatya in 2016-2017 Academic Year. The quantitative data were collected through Discipline Problems at Schools Survey and The Reasons of Discipline Problems at Schools Scale while the qualitative data of this study were collected by the way of semi structured interviews.The quantitative data was analyzed by using descriptive statistical analyses, Mann Whitney U and Kruskall Wallis Tests, independent samples t-test, one-way ANOVA, and the eta- square (η²) and Cohen's d coefficient were calculated. The qualitative data was analyzed by using descriptive and content analyses. In the light of the findings, some of the results in the study are as follows: Disruptive behaviors in class, fighting, smoking, giving harm to school properties and threatening students are the most common discipline problems at schools. According to the views of the teachers', the most common discipline problems at schools are; causing disorders in the corridors and at the stairs, not obeying the uniform rules, displaying disruptive behaviors during the lesson. Students believe that the most common discipline problems at schools are; not obeying the uniform rules, not keeping the class, canteen etc. clean, causing disorders in the corridors and at the stairs, using slang words and and nicknaming. The views of teachers and students regarding the reasons of discipline problems differ significantly in all subscales and for all subscales teachers have higher means. School administrators believe that preventative, supportive and corrective discipline practices may be effective in solving discipline problems. In the study preventative discipline measures are commonly seen to be adopted by administrators. Key words: School Discipline, Discipline Problems, Causes of discipline problems.