Eğitim fakültesi- uygulama okulu işbirliğinin yönetsel etkililik açısından değerlendirilmesi

Abstract

Türkiye'de daha nitelikli öğretmen yetiştirmek amacıyla 1994 yılında YÖK ve Dünya Bankası'nın işbirliğiyle başlatılan 'Milli Eğitimi Geliştirme Projesi' ile Eğitim Fakültesi ile uygulama okullarının işbirliğinin daha da geliştirilmesinin amaçlanmış olup 1997 yılında Eğitim Fakülteleri yeniden yapılandırılmış ve öğretmen eğitimi programlarında önemli değişiklikler yapılmıştır. Öğretmen yetiştirmenin önemli bir aşaması olan ve fakülte- okul işbirliği sürecine göre yürütülmekte olan uygulama faaliyetleri, sürecin etkili bir biçimde sürdürülmesi önemlidir. Bu nedenle fakülte- okul işbirliği sürecinin etkililiği, Eğitim Fakültesi, uygulama okulu, öğretmen adayı, uygulama öğretmeni, uygulama öğretim elemanı gibi süreçteki tüm paydaşların etkililiğine ve işbirliği düzeyine bağlıdır. Bu araştırma ile Eğitim Fakültesi- uygulama okulu işbirliğinin yönetsel etkililik açısından değerlendirilmesi amaçlanmıştır. Araştırmada nitel ve nicel araştırma yöntemlerinin bir arada kullanıldığı karma araştırma yöntemi kullanılmıştır. Araştırmanın nicel boyutunun verileri, öğretmen adaylarını, uygulama öğretmenleri ve uygulama öğretim elemanlarının görüşlerini belirlemek için geliştirilen üç farklı ölçek aracılığıyla; nitel boyutunun verileri ise Milli Eğitim uygulama koordinatörlerine, fakülte uygulama koordinatörlerine ve bölüm uygulama koordinatörlerine uygulanan yarı yapılandırılmış görüşme formuyla elde edilmiştir. Nicel boyutundan elde edilen verilerin çözümlenmesinde aritmetik ortalama, standart sapma, yüzde, frekans, t- testi, Tek Yönlü Varyans Çözümlemesi (F), LSD Önemlilik, Mann- Whitney U Testi ve Kruskal Wallis Testi; nitel boyutundan elde edilen verilerin çözümlenmesinde ise betimsel analiz tekniği kullanılmıştır. Araştırmada fakülte- okul işbirliğine ilişkin yönetsel etkililiğin birey, grup ve örgüt boyutlarına dair; öğretmen adaylarının, uygulama öğretim elemanlarının ve uygulama öğretmenlerinin fakülte uygulama koordinatörlerinin, Milli Eğitim uygulama koordinatörlerinin görüşlerinin neler olduğu belirlenmeye çalışılmış, elde edilen bulgulara yönelik olarak sonuçlara yer verilmiştir. Araştırma sonuçları; fakülte- okul işbirliğinin yönetsel etkililiğine ilişkin olarak en etkili boyut birey boyutu olmasına karşın, grup boyutunda ve örgüt boyutunda aynı etkililiğin sağlanamadığını göstermiştir. Bu sonuçlar doğrultusunda uygulamaya ve araştırmalara yönelik önerilerde bulunulmuştur.

`National Education Development Project` was started in 1994 with the cooperation of The World Bank and The Council of Higher Education (YÖK) in order to train better qualified teachers and with this project, Faculties of Education were restructured and significant changes were made in 1997 with the aim of developing the cooperation between practice schools and the faculties. According to the process of faculty-school cooperation, which is an important process of teacher training, activities carried out during the practice are important in terms of the effectiveness of the process. Therefore; effectiveness of the cooperation process between faculty-school depends on the level of cooperation and efficiencies of all parts such as Faculty of Education, practice school, teacher candidates, supervising teacher and supervising instructor. With this research, it is aimed to evaluate the cooperation of faculty-school in terms of executive effectiveness. In the research, mixed research method is employed in which qualitative and quantitative research methods are used together. Data for quantitative aspect of the research is gathered with three different scales which were developed to define the opinions of teacher candidates, practice school teachers and supervising instructors; data for qualitative aspect of the research is gathered with a semi-structured interview form applied to practice coordinators of Ministry of National Education, practice coordinators of the Faculty and Department. During the analysis of data gathered quantitatively; arithmetic mean, standard deviation, percentage, frequency, t-test, one-way variance analysis (F), LSD Significance, Mann-Whither U Test and Kruskal Wallis Test are employed, and descriptive analysis method is used for the analysis of data gathered qualitatively. In the research, it is attempted to define the opinions of teacher candidates, supervising instructors and teachers, practice coordinators of Ministry of National Education and faculty towards the individual, group and organization aspects of executive effectiveness related to faculty-school cooperation and results are included depending on the findings. The result of the research shows that although faculty- school cooperation affects the individual dimension, it doesn't have the same influence on the group and organization aspects. Based on the results of the research, suggestions are made for the practice and further research.