Köy enstitülerinin kuruluşunun eğitim planlaması aşamaları açısından analizi

Abstract

Bu araştırmada, cumhuriyetin ilk yıllarında köy eğitimine ve kalkınmasına büyük katkı sağlayacağı düşünülen Köy Enstitülerinin, kuruluş ve uygulama dönemlerinde eğitim planlaması aşamalarının ne ölçüde gerçekleştirildiğinin araştırılması amaçlanmıştır. Araştırmada nitel bir paradigma izlenmiş, veriler nitel araştırma yöntemlerinden doküman incelemesi metodu kullanılarak elde edilmiş ve betimsel analiz tekniği kullanılarak analiz edilmiştir. Çalışmanın sonunda, `Köy Enstitüsü Projesi`nin eğitim planlaması aşamaları açısından genel ölçütlere uyum gösterdiği görülmüştür. Yerli ve yabancı uzmanların raporlarında köy eğitimi ve köyün sosyolojik yapısına yönelik genel bir durum tespiti yapıldığı, durum tespitinden elde edilen verilerin daha sonra siyaset kurumu tarafından hedef belirleme aşamasında kullanıldığı tespit edilmiştir. Projenin uygulanmasına yönelik birbirinden bağımsız da olsa, bazı öneriler getirildiği ve darboğazlara karşı çözüm önerileri geliştirildiği sonucuna varılmıştır. Dönemin savaş koşullarına rağmen detaylı bir bütçeleme analizi yapıldığı ve en son olarak da projenin uygulama aşamasına geçirildiği tespit edilmiştir. Köy Enstitüleri Projesi'ne yönelik her türlü resmi onama, iş ve işlemlerinin Milli Eğitim Bakanlığı ve Türkiye Büyük Millet Meclisi tarafından gerçekleştirildiği görülmüştür. Planın raporlaştırılması ise bilinen anlamıyla gerçekleştirilememiş; sadece 1945 yılında yayımlanan İlköğretim Çalışma Planı ile süreç devam ederken projenin yeniden gözden geçirildiği görülmüştür. Köy Enstitüleri Projesi'nin değerlendirme aşamasına yönelik herhangi bir rapora ulaşılamamış, bu aşama araştırmacı tarafından hedeflerin ne ölçüde gerçekleştiğine yönelik bir analiz yapılarak gerçekleştirilmiştir.Anahtar Kelimeler: Eğitim Planlaması, Köy Enstitüleri, Planlama.

These institutions play an important role in the development of villages and the young republic. The purpose of this study is to examine the planning efforts in light of the educational planning stages (or lack of) during the inception and operation of these Institutes.The study utilizes qualitative research paradigm to investigate the inception of the Institutes using educational planning stages as a framework. The data was gathered via document analysis (historical documents, reports, laws of the time, congressional records, and books describing the institutes are some of the data sources). The data were analyzed via the planning stages and these stages were used as overarching themes for the analysis, which can be categorized as descriptive analysis. Findings were also organized and presented in light of these themes.The findings reveal that the Köy Enstitüleri project comply with the general criteria in terms of educational planning stages. The reports of domestic and foreign specialists highlight the general situation assessment of village education and sociological structure of the village. The data obtained from these reports as the situation assessment, were later used by the political institutions in the stage of goal/target setting. Some suggestions, although they are independent for the implementation of the project, were made and a solution proposal was developed against the bottlenecks. It has been determined that in spite of the conditions of war, a detailed budgeting analysis was carried out and finally the project was put into the application phase. Official approval works and procedures for the Köy Enstitüleri project were completed by the Ministry of Education and the Turkish Grand National Assembly. The reporting of the plan could not be carried out in the usual sense; rather, the project passed a general process while the process continued until the Primary Education Work Plan published in 1945. Reports on the evaluation stage of the Köy Enstitüleri project did not existed, however, for the study, this stage was carried out by the researcher using the analysis if the targeted goals were reached.Key Words: Education Planning, Köy Enstitüleri, Planning