Yabancı dil olarak Türkçe öğreten öğretmenlerin kültürlerarası duyarlılığı

Abstract

Bu araştırmanın amacı, yabancı dil olarak Türkçe öğreten öğretmenlerin kültürlerarası duyarlılığını belirlemektir. Bu amaç doğrultusunda araştırmada yabancı dil olarak Türkçe öğreten öğretmenlerin kültürlerarası duyarlılıkla ilgili görüşlerinin; cinsiyet, hizmet içi eğitim alma, yabancı dil bilme, yurt dışında yaşama, çalışma yılı, eğitim durumu ve bilinen dil sayısı değişkenlerine göre istatiksel olarak anlamlı bir farklılık gösterip göstermediği araştırılmıştır. Araştırmada, karma çeşitleme deseni içerisinde yer alan `Tek Noktada Birleştirme Modeli` kullanılmıştır. Araştırmaya yönelik tamamlayıcı veriler toplamak veya aradaki farklılıkları ortaya koyarak daha güvenilir sonuçlar elde etmek amacıyla bu model seçilmiştir. Araştırmanın örneklemi çeşitli kurumlarda görev yapan, yabancı dil olarak Türkçe öğreten 133 öğretmenden oluşturmaktadır. Araştırmada, Chen ve Starosta (2000) tarafından geliştirilen `Kültürlerarası Duyarlılık Ölçeği` kullanılmıştır. Araştırmanın nicel verilerinin analizi SPSS 21.0 istatistik paket programından yararlanılarak yapılmıştır. Verilerin analizinde frekans, yüzde, aritmetik ortalama, t-testi, tek yönlü varyans analizi (ANOVA) gibi istatiksel tekniklerden yararlanılmıştır. Araştırmada nitel veriler, kodlamalar ve temalar aracılığıyla anlamlı hale getirilerek nitel verilerin çözümlenmesinde içerik analizi uygulanmıştır.Araştırmada uygulanan `Kültürlerarası Duyarlılık Ölçeği`ne göre yabancı dil olarak Türkçe öğreten öğretmenlerin kültürlerarası duyarlılık ve alt boyutları algı düzeylerinin yüksek olduğu belirlenmiştir. Öğretmen duyarlılığının en yüksek olduğu alt boyut kültürlerarası etkileşimde katılım, en düşük olduğu alt boyut ise kültürlerarası etkileşimde özendir. Öğretmenlerin görüşlerinin; cinsiyet, hizmet içi eğitim alma, yabancı dil bilme, yurt dışında yaşama, çalışma yılı, eğitim durumu, bilinen dil sayısı değişkenlerine göre istatiksel olarak anlamlı bir farklılık göstermediği belirlenmiştir. Araştırmanın nitel verilerine göre öğretmen görüşlerinin `dil ve kültür bir bütündür`, `dil kültürün taşıyıcısıdır` ifadelerinde yoğunlaştığı tespit edilmiştir. Bu bakımdan nitel veriler nicel bulguları desteklemektedir.

The purpose of this study is to determine the levels of perceptions for the intercultural sensitivity and its sub-dimensions of the teachers teaching Turkish as a foreign language and to reveal the opinions on the importance of culture in teaching Turkish as a foreign language. In line with this purpose, the study analysed whether the opinions of the teachers teaching Turkish as a foreign language show a statistically significant difference in terms of certain variables such as gender, receiving in-service training, knowing a second language, living abroad, tenure, educational level, the number of foreign languages spoken. Furthermore in this study, the importance of culture in teaching Turkish as a foreign language has been examined.The study was performed with `Single Point Aggregation Model`, which is among mixed variation designs. The reason underlying the selection of such model was to collect complementary data for the study or to obtain more reliable results through the identification of the differences between them. The sample of the study consisted of a total of 133 teachers teaching Turkish as a foreign language and serving in different institutions.The study employed `the Intercultural Sensitivity Scale` developed by Chen and Starosta. The analysis of the quantitative data of the study was performed by means of SPSS 21.0 statistical analysis software program. The statistical methods such as frequency, percentage, arithmetic mean, t-test, one way analysis of variance (ANOVA) were utilized in the analysis of the data. The qualitative data were transformed into codes and themes and a content analysis was conducted in the analysis of the qualitative data. The quantitative data of `the Intercultural Sensitivity Scale` in the study pointed out high levels of perceptions for the intercultural sensitivity and its sub-dimensions of the teachers teaching Turkish as a foreign language. The sub-dimension where the sensitivity of teachers was the highest was participation in intercultural interaction while the sub-dimension where it was the lowest was attention to intercultural interaction. The study concluded that the opinions of the teachers teaching Turkish as a foreign language did not show a statistically significant difference in terms of gender, receiving in-service training, knowing a second language, living abroad, tenure, educational level, the number of foreign languages spoken. According to the qualitative data of the study, most of the teachers implied that language and culture form a whole and that language serves as a culture carrier. In this regard, the qualitative data supported the quantitative findings.