Çanakkale 112 acil sağlık hizmetleri istasyonlarında görev yapan sağlık personellerinin afet farkındalığı ve afetlere hazırlık düzeyleri

Abstract

Bu araştırmada, Çanakkale 112 Acil Sağlık Hizmetleri İstasyonlarında görev yapan sağlık personellerinin afet farkındalığı ve afetlere hazırlık düzeylerine ne derece sahip oldukları ve bu düzeyleri etkileyen faktörleri belirlemek amaçlanmıştır. Afetlerde görev alan ekipler arasında yer alan 112 sağlık personellerinin afet farkındalığı ve afetlere hazırlık düzeylerinin cinsiyet, yaş, mesleki deneyim ve eğitim durumu gibi kişisel özelliklerine göre durumları ortaya konmuştur. Ayrıca bu düzeylerin mezuniyet durumları, mezuniyet sonrası aldıkları eğitimler ve yaşadıkları afet tecrübelerine göre anlamlı farklılıklar gösterip göstermediği bu araştırmada ulaşılan veriler doğrultusunda ortaya konmaya çalışılmıştır.Bu araştırma, tarama modelinde hazırlanmış bir çalışmadır. 112 sağlık personellerinin afet farkındalığı ve afetlere hazırlık düzeylerinin belirlenmesi amaçlandığından bu model tercih edilmiştir. Araştırmayı gerçekleştirmek için Afet ve Acil Durum Başkanlığı'nın 2014'de uygulamış olduğu `Türkiye, Afet Farkındalığı ve Afetlere Hazırlık Araştırması` kapsamında yer verilmiş olan anket formundan faydalanılmıştır. Araştırmada 50 soruluk `Afet Farkındalığı Anketi` ve 8 soruluk kişisel bilgi formu olmak üzere iki veri toplama aracı kullanılmıştır. Elde edilen veriler SPSS 22.0 kullanılarak analiz edilmiştir.Araştırma Çanakkale ilinde görev yapmakta olan 1 Komuta Kontrol Merkezi, 23 Acil Sağlık Hizmetleri İstasyonu ve 1 Ulusal Medikal Kurtarma Ekibi İstasyonu olmak üzere 25 merkezde görev yapan toplam 265 sağlık personeli ile gerçekleştirilmiştir. Çalışmaya katılım sağlayan sağlık personellerinin %63,4'ü (n=168) kadın, %36,6'sı (n=97) ise erkektir. Unvan durumlarına göre çalışmaya katılanların %59,2'si (n=157) acil tıp teknisyeni, %27,5'i (n=73) ambulans ve acil bakım teknikeri, %4,9'u (n=13) doktor ve %8,3'ü (n=22) diğer sağlık personelidir. Araştırma sonuçlarına göre katılımı sağlanan sağlık personellerinin %39,6'sı herhangi bir şekilde afete maruz kalmıştır. Afete maruz kalan sağlık personellerinin yaşadıkları afet sonucunda daha bilinçlenmiş oldukları ve afetlere hazırlıklı yaşama daha önem verdikleri tespit edilmiştir. Sağlık personellerinin %77,3'ü (n=205) bölgelerinde yaşanabilecek afetlere karşı endişeli oldukları tespit edilmiştir. Endişe düzeyleri açısından kadın sağlık personellerinin daha endişeli oldukları belirlenmiştir. Sağlık personellerinin %86'sı Çanakkale'nin deprem bölgesinde yer aldığını bilmektedir. Çalışma sonunda elde edilen bu sonuçlara bağlı olarak bu alanda çalışacak araştırmacılara ve uygulayıcılara bazı önerilerde bulunulmuştur. Anahtar Kelimeler: Afet, Afet Farkındalığı, Afetlere Hazırlık, 112 Acil Sağlık Hizmetleri

In this research, it was aimed to determine the disaster awareness and disaster preparedness levels of health personnel working in Çanakkale 112 Emergency Health Care Stations, and to determine the factors affecting these levels. Disaster awareness and disaster preparedness levels of 112 health personnel, who are among the teams working in disasters, were determined according to personal characteristics such as gender, age, occupational experience and educational status. In addition, based on the data obtained in this research, it was attempted to demonstrate whether these levels showed significant differences according to graduation status, trainings received after graduation and disaster experience.Screening model was used in this study. Since the aim of the study was to determine the disaster awareness and disaster preparedness levels of 112 health personnel, this model was preferred. In order to carry out the research, the questionnaire form that was included in the scope of `Turkey Disaster Awareness and Disaster Preparedness Survey` implemented by Disaster and Emergency Directorate in 2014 was used. Two data collection tools were used in the research: a 50-item Disaster Awareness Questionnaire and an 8-item personal information form. The obtained data were analyzed by SPSS 22.0 software.The research was carried out with a total of 265 health personnel working in 25 centers in Çanakkale province, including 1 Command Control Center, 23 Emergency Health Services Stations, and 1 National Medical Rescue Team Station. 63.4% (n=168) of the health personnel participating in the study were female, and 36.6% (n=97) were male. Based on their work titles, 59.2% (n=157) of the participants were emergency medical technicians, 27.5% (n=73) were ambulance and emergency care technicians, 4.9% (n=13) were doctors, and 8.3% (n=22) were other health personnel.Based on the results obtained, 39.6% of the participants were exposed to some kind of a disaster. It was found that the health personnel who were exposed to a disaster were more conscious as a result, and that they gave more importance to living in a condition of preparedness for disasters. It was found that 77.3% (n=205) of the health personnel were worried about potential disasters that could occur in their region. Female participants were found to be more anxious in terms of their level of anxiety. 86% of the participants knew that Çanakkale is located in the earthquake zone. Based on the results obtained in this study, some recommendations were made to researchers and practitioners working in this field. Key Words: Disaster, Disaster Awareness, Disaster Preparedness, 112 Emergency Health Services