Afet ve acil durum çalışanlarının kültürel değer yönelimleri ile bireysel çatışma yönetim yaklaşımları ilişkisi: Çanakkale ili örneği

Abstract

Bu araştırma da, Afet ve Acil Durum alanlarında görev yapan; Acil Sağlık Hizmetleri personelinin, İl Afet ve Acil Durum Müdürlüğü personelinin ve Çanakkale Belediyesi İtfaiye Müdürlüğü personelinin kullandıkları çatışma yönetim yaklaşımlarından uzlaşma/işbirliği, uyma/işbirliği, zorlama, kaçınma, uzlaşma/uyma ve uzlaşma yaklaşımlarını tercih etme durumları ve sahip oldukları kültürel değer yönelimlerinin bu yaklaşımlar ile olan ilişkisinin değerlendirilmesi amaçlanmıştır. Bununla birlikte, çalışanların sahip oldukları demografik özelliklerinden; cinsiyet, medeni durum, yaş, deneyim, memleket, öğrenim durumu ve meslek gruplarının çatışma yönetim yaklaşımları ve kültürel değer yönelimleri ile olan ilişkisininde değerlendirilmesi amaçlanmıştır. Araştırma da tarama modeli kullanılmıştır. Araştırmanın örneklemini, Çanakkale ili, merkez ve ilçelerinde görevli 242 Afet ve Acil Durum personeli oluşturmaktadır. Veriler, demografik özellikler (7 madde), portre değerler ölçeği (40 madde) ve çatışma yönetim yaklaşımları ölçeği (28 madde) kullanılarak toplanmıştır.Verilerin analizi IBM SPSS 23 ve Excel 2016 versiyonu kullanılarak hazırlanmıştır. Buna göre, çalışanların kültürel değer yönelimleri ve çatışma yönetim yaklaşımlarının demografik özellikleri ile olan ilişkileri incelenirken; cinsiyet ve medeni duruma göre belirlenmesinde t-test; öğrenim durumu, meslek grubu, memlekete göre belirlenmesinde ANOVA ve yaş, deneyime göre belirlenmesinde ise korelasyon analizi kullanılmıştır. Ölçeklerin birbiri ile olan ilişkisinin belirlenmesi için de korelasyon analizi uygulanmıştır.Araştırmanın sonucuna göre, çalışanların çatışma yönetim yaklaşımları ile sahip oldukları kültürel değerleri arasındaki ilişkinin, pozitif yönlü, orta kuvvette olduğu yönündedir. Çalışanlar, çatışma yönetim yaklaşımlarından en çok uzlaşma/işbirliği yaklaşımını kullanmakta iken; çalışanların en çok sahip oldukları kültürel değer ise evrensel ve yardımsever olma değeridir. Çalışanların çatışma yönetim yaklaşımları tercihleri; cinsiyet, yaş ve deneyime göre farklılaşırken; medeni hal, memleket, meslek gruplarına ve öğrenim durumuna göre farklılaşmamaktadır. Çalışanların kültürel değer yönelimleri ise; cinsiyet, yaş, deneyim ve meslek gruplarına göre farklılaşırken; medeni durum, memleket ve öğrenim durumuna göre farklılaşmamaktadır.Anahtar Sözcükler: Çatışma Yönetim Yaklaşımları, Kültürel Değer Yönelimleri, Afet ve Acil Durum Çalışanları

This study aims to determine the preferences of the professionals in the Emergency Health Services, the Provincial Disaster and Emergency Directorate, and Çanakkale Municipality Fire Service, all serving in the sector of Disaster and Emergency, in relation to the conflict management approaches, more specifically, the approaches of compromising/collaborating, accommodating/collaborating, competing, avoiding, compromising/accommodating and compromising, and to examine the correlation between these approaches and their cultural value orientations. Further, it seeks to evaluate the correlation between their demographic characteristics, and their conflict management approaches and cultural value orientations. The sample of the study is composed of a total of 242 professionals in Disaster and Emergency, serving in the province, city center and districts of Çanakkale. The data are collected through a combination of demographic characteristics (7 items), the portrait values questionnaire (40 items), and the conflict management approaches questionnaire (28 items).The data are analyzed using IBM SPSS 23 and Microsoft Excel (version 2016). To examine the relationship of the cultural value orientations and conflict management approaches of the professionals with their demographic characteristics, the t-test is performed on gender and civil status; the ANOVA is conducted on educational group and hometown; the correlation analysis is carried out on age and experience. The correlation analysis is also used to determine the relationship between the scales.The findings of the study indicate that the correlation between the conflict management approaches and cultural values of the professionals is positive and moderately strong. While the professionals use the approach of compromising/collaborating among other conflict management approaches most, the most common cultural value they carry is being universal and being helpful. Their conflict management approaches vary depending not on civil status, hometown, educational background and occupational group, but on gender, age and experience. On the other hand, their cultural value orientations differ not according to civil status, hometown and educational background, but according to gender, age, experience and occupational group.Key Words: Conflict Management Approaches, Cultural Value Orientations, Disaster and Emergency Professionals