Türkçe yazılı medyada reklam dili ve reklam metinlerinin yabancı dil olarak Türkçe öğretiminde kullanımı

Abstract

Bu araştırmanın amacı özgün bir materyal olarak reklam metinlerinin yabancı dil olarak Türkçe öğretiminde niçin kullanılması gerektiğini ortaya koymaktır. Bu çalışma nitel bir çalışmadır. Yöntem olarak durum çalışması modeli kullanılmıştır. Araştırmanın evrenini Türkçe yazılı medyada (dergi, gazete, aylık bültenler vb.) yer alan reklam metinleri oluştururken örneklemini son beş yılda Türkçe yazılı medyada yayımlanmış dergi, gazete ve bültenlerden amaçlı örneklem yoluyla seçilerek alınan üç yüz altmış sekizreklam metni oluşturmaktadır. Örneklem olarak seçilen reklam metinlerinin; kozmetik, spor, bankacılık, otomobil, gıda ürünleri ve inşaat sektörü gibi farklı alanlardan elde edilmesi konusunda hassasiyet gösterilmiştir. Çalışmanın ilk bölümünde reklam alanı ile ilgili tanımlara, reklamcılığın dünyada ve ülkemizdeki tarihine, reklam türlerine, reklam araçlarına, reklamların kültür ve retorikle ilişkisine ve reklam alanı ile ilgili diğer bilgilere yer verilmiştir. Çalışmanın ikinci bölümünde ise araştırmanı nörneklemini oluşturan reklam metinleri, dil özellikleri bakımından incelenmiştir. Çalışmanın üçüncü ve son bölümüne ise reklam metinlerinin yabancı dil olarak Türkçe öğretimi alanında neden kullanılması gerektiği konusunda bilgi verilerek başlanmış devamında on üç tane etkinlik örneğine yer verilmiştir. Etkinlik örnekleri verilirken Avrupa Dil Portfolyosu'nun içerdiği dil becerileri gözetilmiştir. Etkinliklerin seviyeleri ise yabancı dil olarak Türkçe öğretimi alanında sahada çalışan uzamanlardan alınan görüşlerle belirlenmiştir. Araştırma boyunca yapılan incelemelerde, reklam metinlerinin sıradan düz yazılardan çok şiirsel bir dile sahip, retorik unsurlar barındıran metinler olduğu görülmüştür. Bu durum reklam metinlerini sıradan metinler olmaktan çıkararak edebi dile sahip metinlere yaklaştırmaktadır. Aynı zamanda reklam metinlerinin dikkat çekmek, ikna etmek ve akılda kalıcı olmak gibi kaygılarla oluşturulmuş olması da bu metinlerin ders ortamında özgün birer materyal olarak kullanılmasının önünü açmaktadır. Reklam metinleri yoluyla yapılan etkinliklerde öğrencinin dikkatini çekmek kolay olacak, öğrenci tarafından bu etkinlikler zevkle yapılacak, öğrenilen bilgiler daha kalıcı olacaktır. Anahtar Kelimeler: Türkçe yazılı medya, yabancı dil olarak Türkçe öğretimi, reklamlar, özgün metinler, yabancı dil etkinlikleri

The purpose of this study is to examine language features of advertisement texts in Turkish written media and to present examples of practises of advertisement texts in teaching Turkish as a foreign language. In this study, which is a qualitative one, scanning method is used. The centre of the study is made up of advertisement texts which are used in Turkish written media (magazines, newspapers, monthly bulletins etc.) and the examples are made up of three hundred sixty eight advertisement texts which are chosen in accordance with the exemplification method from the magazines, newspapers and bulletins that have been published in Turkish written media in the last five years. The advertisement texts have been chosen sensitively from different fields such as cosmetics, sports, banking, automobiles, food products and construction sector. In the first part of the study; definitions in advertising field, the history of advertising in the world and in our country, types of advertisements, advertisement tools, therelation of advertisement with culture and rhetoric, and other information concerning advertisement are mentioned. In the second part of the study, the advertisement texts given as examples in the study are examined regarding language features. In the third and last part of the study, information on why advertisement texts should be used in teaching Turkish as a foreign language is given and afterwards thirteen activity examples are mentioned. While giving practise examples, language skills within the European Language Portfolio is minded. In the examinations carried out during the study, it is seen that advertisement texts have more of a poetic language more than ordinary prose, and have more rhetoric elements. This makes advertisement texts more than ordinary texts and make them closer to texts that have more of a literary language. Also, the features of advertisement texts such as drawing attention, convincing and being catchy open the way for these materials to be more suitable for classroom usage. It will be easier to draw students' attention with the practises using advertisement texts, learners will enjoy doing these practises, information learnt will be more permanent. Key Words: Turkish written media, teaching Turkish as a foreign language, advertisements, authentic texts, foreign language activities