Okul öncesi dönem 5 yaş çocuklarının mizaç özellikleri ile sosyal konumları arasındaki ilişkinin incelenmesi

Abstract

Bu çalışmanın amacı okul öncesi dönem 5 yaşındaki çocukların sosyal konumları ile mizaç özellikleri arasındaki ilişkiyi ortaya koymaktır. Bu araştırmanın örneklemini 2017-2018 eğitim öğretim yılında İzmir ili Buca ilçesinde okul öncesi eğitime devam etmekte olan 114 çocuk(70 kız, 44 erkek) ve anne babaları oluşturmaktadır. Araştırma tarama modelli bir çalışmadır. Veri toplama araçlarını; Kişisel Bilgi Formu, Resimli Sosyometri Ölçeği ve Çocuklar İçin Kısa Mizaç Ölçeği oluşturmaktadır. Kişisel Bilgi Formu ve Çocuklar İçin Kısa Mizaç Ölçeği anne babaları tarafından doldurulurken, Resimli Sosyometri Ölçeği ise araştırmacı tarafından çocuklara birebir uygulanmıştır. Okul Öncesi Dönem 5 Yaş Çocuklarının Sosyal Konumları ile Mizaç özellikleri arasındaki ilişkiyi belirlemek amacıyla korelasyon analizi yapılmıştır. Okulöncesi Dönem 5 yaş çocuklarının sosyal konumları ve mizaçlarının cinsiyetlerine, annelerin çalışma durumuna, babaların çalışma durumuna, yaşadığı eve ve aile tipine göre farklılaşmasının olup olmadığı Mann-Whitney U testi ile sınanmıştır. Okulöncesi Dönem 5 yaş çocuklarının sosyal konumları ve mizaçlarının annelerin eğitim düzeyine, babaların eğitim düzeyine, annelerin mesleklerine, babaların mesleklerine, kardeş sayısına ve doğum sırasına göre farklılaşıp farklılaşmadığı Kruskal-Wallis Testi ile analiz edilmiştir. Yapılan bu analizler SPSS 20.0 paket programı ile gerçekleştirilmiştir. Analizler sonucunda okul öncesi dönem 5 yaş çocuklarının sosyal konum puanlarıyla sebatkârlık ve ritmiklik alt ölçek puanları arasında pozitif ve anlamlı, tepkisellik alt ölçek puanıyla da negatif ve anlamlı ilişkiler bulunmuştur. Kızların sosyal konumları ve sebatkarlıkları erkeklerden daha yüksek olarak belirlenmiştir. Anne baba eğitim düzeyine bağlı olarak sosyal konum ve sebatkarlık pozitif yönde tepkisellik ters yönde anlamlı farklılaşma göstermiştir. Doğum sırası ile tepkisellik arasında anlamlı farklılaşma bulunmuştur. Çekirdek ailelerde yaşayan çocuklar geniş ailedeki çocuklardan daha sebatkar bulunmuştur.

This study aims at revealing the relationship between social statuses and temperament characteristics of 5-year-old preschool children. The sample of the study comprises 114 children (70 girls, 44 boys) who continue their preschool education in the study year of 2017-2018 in İzmir Province, Buca District and their parents. The research is a screening model study. Personal Information Form, Visual Sociometer Scale and Short Temperament Scale for Children are used as a data collection tool; the Personal Information Form and the Short Temperament Scale for Children were filled in by the parents and the Visual Sociometer Scale was applied to the children by the researcher. A correlation analyze was made to determine the Relationship between social statuses and Temperament Characteristics of 5-year-old Preschool Children. The Mann-Whitney U test was used to test whether the social statuses and temperaments of 5-year-old preschoolers differ according to their sex, working statuses of their parents, the home they live at and family type. In addition, Kruskal-Wallis Test was used to test whether the social statuses and temperaments of 5-year-old preschoolers differ according to the level of education of their parents, the professions of their parents, the number of siblings and birth order. Analyzes were performed using the SPSS 20.0 package program. As a result of the analysis, positive and significant correlations between the social status scores of the 5-year-old preschoolers and their persistence and rhythmical subscale scores were found while negative and significant correlations were found with the reactivity subscale scores. Girls' social statuses and persistence were determined to be higher than boys. Depending on the level of parental education, social statuses and persistence showed a positive reactivity and a negative and significant differentiation. There was a significant differentiation between birth order and reactivity. Children living in nuclear families were found to be more persistent than children in extended families.