Zeynep Cemali`nin çocuk kitaplarının konu-ileti-karakter bağlamında incelenmesi

Abstract

Okumak, çocuğun hayal dünyasını geliştirip yaratıcılığını besleyen, eleştirel düşünme becerisi edinmesini sağlayan, kişiliğinin şekillenmesinde önemli bir rol oynayan çok yönlü bir beceridir. Çocuğa farklı yaşanmışlıklar deneyimleme fırsatı sunan okuma kültürünün kazanılması için çocuğun nitelikli kitaplarla buluşturulması sağlanmalıdır. Bu bağlamda bu araştırma, Zeynep Cemali'nin çocuklar için yazdığı sekiz kitabın hazırlanan kuramsal bir çerçeve ışığında konu, ileti ve karakter bakımından incelenip Türkçe ders kitaplarına seçilecek metin olarak uygunluğunun belirlenmesi amacıyla yapılmıştır. Çalışmada çocuk, edebiyat ve çocuk edebiyatı kavramlarına; çocuk edebiyatının genel özelliklerine; çağdaş çocuk edebiyatı ilkeleri bağlamında konu-ileti-karakter öğelerine yer verilmiştir. Bu kuramsal bilgiler eserlerin incelenmesinin temelini oluşturmuştur. Araştırmada kullanılacak model var olan bir durumu olduğu biçimiyle ortaya koymayı amaçladığından betimsel bir çalışmadır. Araştırmada yazılı metinlerin incelenip belirli ilkeler çerçevesinde çözümlenmesini gerektirdiğinden bir nitel araştırma olarak belge inceleme yöntemi ile yürütülmüştür. Araştırmada verilerin çözümlenmesinde içerik analizi yapılmıştır. Bu bağlamda Canlı (2016) tarafından geliştirilen yönerge kullanılmıştır. Zeynep Cemali'nin kitapları konu-ileti-karakter bağlamında çağdaş çocuk edebiyatının öğelerine uygunluğu değerlendirilmiştir. Kitapların, konu-ileti-karakter bağlamında çocuk gerçekliği göz önünde bulundurularak kurgulandığı, yönergedeki maddelere çoğunlukla uygun olduğu, Türkçe ders kitaplarına metin olarak kullanımının uygun olduğu ve çocuk okurda edebi zevk oluşturabileceği sonucuna ulaşılmıştır.

Reading is a skill that plays an important role in shaping the child's imagination, nurtering his/her creativity, gaining critical thinking skills and plays an important role in shaping his/her personality. The child should be provided with qualified books in order to goin a reading culture that gives the child an oppurtinity to experience on different experiences. In this context, this research, eight books which written for children by Zeynep Cemali, prepared in the light of a theoretical framework, analyzed in terms of subject, message and character; which was made to determine the suitability of the text as Turkish textbooks. In the study, children, literature and children's literature and children's literature consepts; generated characteristics of children's literature; in the contist of the principles of contemporary children's literature, subject-message-character elements are included. This theorical knowledge was the basis for the study of Works. The model to be used in the research is a descriptive study since it aims to present the existing situation as it is. Since the written texts required to be analyzed and analyzed within the framework of certain principles, the study was carried out with document analysis as a qualitative research. In the research, content analysis was performed in the analysis of the data. In this context, the directive developed by Canlı was used(2016). Zeynep Cemali's books; in the context of subject-massage-character; the appropriateness to elements of contemporary children's literature was evaluated. It has been concluded that the books are constructed in the context of subject-message-character by considering the reality of the child, they are in conformity with the majority of the articles in the directive, they are suitable for use as text in Turkish textbooks and can create literary pleasure in children's readers.