Sınıf öğretmenlerinin eğitim programı tasarım yaklaşımı tercihleri ve düşünme becerilerinin öğretimine yönelik sınıf içi uygulamaları

Abstract

Bu araştırmanın amacı sınıf öğretmenlerinin eğitim programı tasarım yaklaşımıtercihleri ile öğretmenlerin sınıf içindeki düşünme becerilerinin öğretimi konusundakiuygulamaları arasındaki ilişkiyi öğrenmektir. Korelasyon türü ilişkisel tarama modeline göretasarlanan araştırmanın örneklemini 2018-2019 eğitim-öğretim yılını kapsayan dönemdeÇanakkale merkezde ve Biga, Çan, Ezine, Lapseki, Yenice, Ayvacık, Bayramiç, Geliboluilçelerinde görev yapan 516 sınıf öğretmeni oluşturmaktadır. Araştırmada sınıföğretmenlerinin benimsemiş oldukları eğitim programı tasarım yaklaşımlarını belirlemekamacıyla `Öğretmenlerin Eğitim Programı Tasarım Yaklaşımı Tercih Ölçeği (Baş,2013)` ileöğretmenlerin düşünme becerileri konusunu öğretmeye dönük yaptıkları sınıf içiuygulamaların yerindeliğini değerlendirme amacıyla `Öğretmenlerin Düşünme BecerilerininÖğretimine Yönelik Sınıf İçi Uygulamalar Ölçeği (Dilekli ve Tezci (2015)` kullanılmıştır.Araştırma sonucunda ulaşılan verilere Kruskal-Wallis Testi, Mann- Whitney U Testi veSpearman's Rank Order Korelasyon Testleri ile analiz yapılmıştır.Araştırma neticesinde öğretmenlerin eğitim programına ilişkin tasarım yaklaşımlarınadair tercihleri açısından öğrenci merkezli ve sorun merkezli tasarım yaklaşımını aynı düzeydebenimsedikleri, konu merkezli tasarım yaklaşımını ise diğerlerine göre az tercih ettiklerigörülmektedir. Öğretmenlerin eğitim programı tasarım yaklaşımı tercihlerinin mezun olunanokul türü, öğrenim düzeyi, okutulan sınıf düzeyi ve görev yaptıkları yerleşim birimideğişkenlerine göre anlamlı düzeyde farklılığın olmadığı belirlenmiştir. Ancak eğitimprogramı tasarım kavramının alt boyutu olan konu merkezli tasarım yaklaşımında cinsiyet,hizmet yılı ve görev yaptıkları okul türüne göre anlamlı düzeyde farklılık tespit edilmiştir.Araştırma öğretmenlerin düşünme becerilerini öğretirken sınıf içerisindeki uygulamalarıgerçekleştirme düzeylerinin yüksek olduğunu göstermektedir. Öğretmenlerin düşünmebecerisinin öğretimine yönelik sınıf içi yaptıkları uygulamalara ilişkin en yüksek ortalamanınDüşünmeyi Destekleme faktörü olduğu, en düşük ortalamanın ise Öğretim Etkinlikleri faktörüolduğu anlaşılmaktadır. Öğretmenlerin düşünme becerilerini öğretirken uyguladıkları sınıf içietkinliklere ait bulgular, erkek öğretmenlerin düşünme becerilerini öğretirken uygulamışoldukları sınıf içi etkinliklerinin kadın öğretmenlere göre daha fazla olduğunu göstermektedir.Ayrıca 21 yıl ve daha üstü hizmet süresi görev yapan öğretmenlerin düşünme becerilerininöğretiminde daha fazla sınıf içi etkinlere yer verdiği tespit edilmiştir. Öğretmenlerin düşünmebecerilerinin öğretimine yönelik sınıf içi uygulamalarında mezun olunan okul türü, öğrenimdüzeyi, okutulan sınıf düzeyi, görev yaptıkları okul türü ve görev yaptıkları yerleşim birimiaçısından anlamlı bir farkın olmadığı görülmektedir. Fakat Eğitim Enstitüsü mezunu olanöğretmenlerin daha fazla programa bağlı oldukları ve il merkezinde görev yapanöğretmenlerin daha fazla otoriteyi temsil ettikleri tespit edilmiştir. Ayrıca bulgularöğretmenlerin eğitim programı tasarım yaklaşımı tercihleri ile öğretmenlerin düşünmebecerilerinin öğretimi konusunda sınıf içinde yapmış oldukları uygulamalar arasında pozitifyönde güçlü bir ilişkinin olduğunu göstermektedir.

The aim of the research is to learn the relation between clasroom teachers' curriculumdesign orientations prefences and these teachers' clasroom practices for teaching thinkingskills. The sample of this study, designed according to the correlation type of survey method,includes 516 classroom teachers working in Çanakkale city center and Biga, Çan, Ezine,Lapseki, Yenice, Ayvacık, Bayramiç and Gelibolu district in 2018-2019 academic year.`Teachers' Curriculum Design Approach Preference Scale` (Baş, 2013) and `Teachers'Classroom Practices For Teaching Thinking Scale` (Dilekli and Tezci, 2015) were used in theresearch. Teachers' approaches design in the study Mann Whitney-U , Kruskal- Wallis andSperaman's Rank Order Correlation Tests were used in the analysis of the data obtained.As a result of the research, the teachers adopt problem based design approach andstudent centered design approach equally in terms of the preferences of the curriculum designapproach and they choose the subject centered approach less. It was determined that teachers'curriculum preferences didn't change significantly according to the type of school, educationlevel, class level taught and the residence place. However, a significant difference was foundin terms of gender, career years and school type in the subject centered approach, which is thesub-dimension of the curriculum design concept. The research shows that teachers' level ofperforming classroom activities for teaching thinking skills is high. It is obvious that thehighest avarage factor related to the classroom applications to teach thinking skills is theSupporting Thinking and the lowest avarage factor is Teaching Activities and male teachershave more classroom activities than female teachers. Moreover, it was found out that teachersof 21 years career and over have more classroom activities in teaching their thinking skills. Itis obvious that there isn't a significant change in classroom applications for teaching thinkingskills according to primary school teachers' education level, class level taught, type of schoolthey work and the settlement variables they work in. Inspite of this, it is seen that teachersgraduated from Teacher Education Schools were more dependent on the program and teacherwork in city center represent the authority more. In addition, the findings show a strongpositive relation between clasroom teachers' curriculum design prefences and their clasroomexercises to practise thinking skills.