Karaciğer nakli yapılmış hastalarda müziğin uyku kalitesine etkisi

Abstract

Karaciğer Nakli Yapılmış Hastalarda Müziğin Uyku Kalitesine EtkisiAmaç: Bu araştırma müziğin karaciğer nakli yapılmış hastaların uyku kalitesiüzerindeki etkisini incelemek amacıyla yapıldı.Materyal ve Metot: Araştırma ön test-son test kontrol gruplu yarı denememodeline göre Mayıs 2017–Ocak 2018 tarihleri arasında İnönü Üniversitesi KaraciğerNakli Enstitüsü'nde yürütüldü. Araştırmanın evrenini karaciğer nakli olan tüm yetişkinhastalar oluşturdu. Araştırmanın örneklemini ise; olasılıksız gelişigüzel örneklemeyöntemiyle seçilen 88 hasta (44 deney, 44 kontrol) oluşturdu. Veri toplama aracı olarakHasta Tanıtım Formu ve Richard Campbell Uyku Kalitesi Ölçeği (RCUÖ) kullanıldı.Deney grubunun verileri toplanırken önce Hasta Tanıtım Formu ve RCUÖ uygulandıardından 4 gün boyunca hastalar uyumadan önce araştırmacı tarafından müzik dinletildi.Son müzik uygulamasından 24 saat sonra hastalara tekrar RCUÖ uygulanarak uykukaliteleri değerlendirildi. Kontrol grubuna ise önce Hasta Tanıtım Formu ve RCUÖuygulandı. Herhangi bir uygulama yapılmadan 5 gün sonra RCUÖ tekrar uygulandı.Verilerin analizinde sayı, yüzde, ortalama, standart sapma, ki-kare ve t testi kullanıldı.Bulgular: Araştırma kapsamına alınan deney grubundaki hastaların uyku kalitesiön test puan ortalamasının 32.3±18.7 olduğu, müzik dinletisi sonrası ise 52.1±19.4'eyükseldiği belirlendi. Kontrol grubunda ise uyku kalitesi ön test puan ortalaması41.9±20.4 iken son test puan ortalamasının 41.4±19.9 olduğu saptandı. Deney grubununön test-son test puanı arasında görülen farklılığın istatistiksel olarak önemli (p=0.000),kontrol grubunda görülen farklılığın ise önemli olmadığı belirlendi (p=0.420).Sonuç: Araştırma sonucunda elde edilen bulgular müziğin karaciğer naklisonrası uyku kalitesini arttırdığını göstermektedir.Anahtar Kelimeler: Müzik, karaciğer nakli, hemşirelik, uyku

The Effect Of Music To Sleep Quality On Liver Transplanted PatientsObjectıve: Study was conducted to investigate effect of music to sleep qualityon liver transplanted patientsMaterıals-Methods: The study was conducted at Inonu University LiverTransplant Institute between May 2017 and January 2018 using semi-trial model withpre-test and post-test control groups. The universe contains adult patients with livertransplants. Research sample is; 88 patients (44 trials, 44 controls) selected byhaphazard sampling method. Patient Presentation Form (HTF) and Richard CampbellSleep Quality Scale (RCUÖ) were used for collecting tools. During collectingexperiment group data, HTF and RCUÖ were applied; then researcher played music for4 days before patients slept. One day after last musical practice, sleep quality wasassessed by applying RCUÖ again. For control group, HTF and RCUÖ were appliedfirst. RCUÖ was reapplied after 5 days without any application. Number, percentage,average, standard deviation, chi-square and t-test were used for analyzing data.Results: It was determined that average sleep quality pre-test score of patients inexperimental group was 32.3 ± 18.7 and that increased to 52.1 ± 19.4 after musiclistening. In control group, while average sleep quality pre-test score was 41.9 ± 20.4,final test score average was determined as 41.4 ± 19.9. It was noted that differencebetween pre-test and post-test scores of experimental group was statistically significant(p = 0.000) and difference in control group wasn't significant (p = 0.420).Conclusions: Findings of study indicate that music enhances sleep quality afterliver transplantation.Key words: Music, liver transplantation, nursing, sleep