İşkodra kültür coğrafyası

Abstract

Yüzyıllar boyunca yaratılan corafi kültür, bu mirasın kanıtı olan çok az nesne insanınve doanın tahribatından sa kurtulabilmitir. Hâlâ var olanlar ve insanların hafızalarındakalan eylerle bir referans noktası ina etmek, onu sonsuza dek belgelemek ve böylecegelecek kuaklar için bir ölçüt olarak hizmete sunmak mümkündür. Belli tarihsel evrim veonun formlarını oluturan özel ve ilgi çekici nesneler, ayrı bir kültürel corafyaya sahiptir.Literatür çalımasından, kodra'nın corafi kültürünün, belirli bir kültürel fenomenolarak daha önce herhangi bir akademisyen tarafından, bir bütün veya özel olarak elealınmadıı sonucuna vardım. Bu yüzden bu konuyla ilgili bilgi toplamak için, çok fazlaaratırma yapıp çok ey okumak zorunda kaldım ve kodra tarihini bilen ve maddi ve manevikültürün geleneini hala hatırlayan pek çok kiiyle görütüm.Bu bölge ile ilgili olarak yapılan önceki çalımaların, elde edilen bilgilerin ve yapılandeerlendirmelerin, bu zengin ve ilginç kültürü, bu Arnavut kimliini, kodra'nın corafialanında asırlardır sabitlenmi yaam kültürünü tanımlamak ve deerlendirmek için yetersizolduunu düünüyorum. Bu çalıma sayesinde, kodra'nın belirsizliinin bir parçası olancorafi ve kültürel mirasın deerlerini, bu mirasın gelecek nesillere aktarılmasını ve geleceknesiller tarafından sürdürülmesini salamak mümkündür.Bilindii gibi günümüzde kültür turizmi, genel olarak en çok tercih edilen turizmhareketlerinden biridir. Ayrıca tarihi ve beeri varlıkları kodra'yı turistik bir ehir halinegetirmitir. Onların korunması ve restorasyonu kodra ehrinin kültürel turizminingelimesine bir baka itici güç verecektir. iiKültürel mirasın bir kısmı da kodra'nın mimari yapısıdır. kodra'nın tarihi yapılarıKir nehri çevresinden getirilen talardan yapılmı, avluları ta duvarlarla çevrilmi, gelenekselbüyük ahap kapılarla dekore edilmitir. Günümüzde bu yapıların sayıları azalmı olmaklaberaber turistlerin çok ziyaret ettikleri alanlardır. kodra'nın bu güzelliklerinin tanıtılmasıturizmin gelimesini ve turizm gelirlerinin artmasını salayacaktır. Böylece ehrin kalkınmasıüzerinde etkili olacaktır. Bu, kültürel, tarihi ve corafi turizm potansiyellerini kullanabilmek,ülke veya ehre kazançlar getirmek demektir.Resmi ve sivil toplum kuruluları, kodra'nın bu mirasına sahip çıkmalıdır. Belediyeve dier kurumlar kodra'nın tarihî ve kültürel mirasının korunması için projelergelitirmelidir. ehrin tarihî yapıları restore edilmeli ve yeni rekreasyon alanlarıoluturulmalıdır. Projelerin hayata geçirilmesi sırasında sivil toplum kurulularının vevatandaların görüleri alınmalıdır. Maalesef, imdiye kadar kodra Belediyesi'nin bu konuile ilgili herhangi bir çalıması olmamıtır. Bu planlama ve projeler 5-10 yıl önce düünülmüolsaydı, kodra'nın bugün önemli bir turizm kenti olabilirdi. Çünkü ülkede deien idari -sosyal deiim ve yapılanma ile birlikte Arnavutluk çok sayıda turistin geldii bir ülkeolmutur.Bu çalımanın amacı, kodra'nın kültürel corafyasının zenginlii, tabii, kültürel,tarihi, corafi deerlerinin ve farklı yönlerinin yüzyıllar boyunca gösterdii deiim vegeliimini salayan unsurları vurgulamaktır. Bu dönüüm konusu, Arnavut kültürünün farklıtarihsel dönemlerinde analiz edilmektedir.Bu balamda, kodra'nın kültürel corafi deerleri vurgulanmı ve analiz edilmitir.Aynı zamanda farklı dönemlerde meydana gelen deiimlerle ilgili problemler ve bircorafyacının bakı açısı ve ilgisine balı olan `Neden? Nasıl? Nerede?` gibi birçok soruyacevap vermektedir. iiiBöyle bir çalımaya balanılmasında bir baka sebep ise, benim memleketim olankodra'nın kültürel corafyasının, mirasının, günümüzle iç içe geçmi olan geleneklerinin,bazı kültürel ve sanatsal deerlerinin ve çeitli nesnelerinin bulunması kodra'ya yüzyıllarboyunca karakteristik bir mimari deer ve yapım kalitesi kazandırmı olmasıdır.Son olarak belirtmek isterim ki: Bu konuyu, kodra ve halkına olan sevgi ve saygımile yazdım. Yazmı olduum konu, kentimin kültürel mirasının korunmasına hizmet edecekdüünceleri, fikirleri ve projeleri tevik ederse kendimi bahtiyar hissedeceim.Çalımamız sırasında, geçmi dönemlere ait bilgi ve belgelerin elde edilmesinde yazılıve sözlü kaynaklara ulaılmasında bazı zorluklarla karılaılmıtır. Bu durum geçmidönemlere ait materyallerin hem bilgi hem de belgeler açısından sınırlı olmasındankaynaklanmaktadır. Karılatıımız bir baka zorluk ise görümelerimiz sırasında, yalılarıngeçmiteki olumsuz tecrübelerinden dolayı bilgi vermekten çekinmeleri olmutur.Anahtar kelimeler: Corafya, kodra, Kültür, Miras, Turizm,

The geographical culture created over the centuries has survived the destruction ofnature and nature, which is the proof of this heritage. Certain historical evolution and thespecial and interesting objects that form its forms have a distinct cultural geography.From the literature study, the conclusionis that the geographical culture of Shkodrawas not addressed by any academician as a whole or privately as a particular culturalphenomenon. So were done a lot of research and were read a lot of things to gatherinformation on this topic and were asked many people who knew the history of Shkodra andstill remember the tradition of material and spiritual culture.Previous studies, information and evaluations, this rich and interesting culture, I thinkthis Albanian identity is insufficient to define and evaluate the culture of life which has beenfixed for centuries in the geographical area of Shkodra. Thanks to this study, it is possible todefine the values of the geographical and cultural heritage as part of the ambiguity ofShkodra, the protection and preservation of this heritage for future generations.As it is known, cultural tourism is one of the most important and preferred tourismmovements in general. In addition, historical and human assets have made Shkodra a touristiccity. Their preservation and restoration will give another impetus to the development of thecultural tourism of Shkodra.Part of the cultural heritage is the architectural structure of Shkodra. The historicalbuildings of Shkodra are decorated with traditional large wooden doors whose courtyards aremade of stones brought from around the Kir river and surrounded by stone walls. Today,although the number of these structures is reduced, they are the places that tourists visit a lot. vThe introduction of these beauties of Shkodra will lead to the development of tourism andincrease in tourism revenues. Thus, it will be effective on the development of the city. Thismeans using cultural, historical and geographic tourism potentials and bringing gains to thecountry or city.Official and non-governmental organizations should be able to claim this heritage ofShkodra. The municipality and other institutions should develop projects for the protection ofthe historical and cultural heritage of Shkodra. Historic structures of the city should berestored and new recreation areas should be created. The views of civil society organizationsand citizens should be taken during the construction of the projects. Unfortunately, so far, theShkodra Municipality has not had any work on this issue. Had these planning and projectsbeen thought 5-10 years ago, Shkodra could be an important tourism city today. Because, withthe changing administrative structure in the country, Albania has become a country wheremany tourists come.The aim of this study is to examine the cultural geography of Shkodra, natural,cultural, historical and so on. It aims to emphasize its geographical values and the changesthat have taken into account the different aspects of Shkodra over the centuries. The subject ofthis transformation is analyzed in different historical periods of Albanian culture.In this context, the cultural geographic values of Shkodra have been emphasized andanalyzed, and they answer many questions such as Why?, How?, Where?Another reason for assuming such a theme is that Shkodra's cultural geography,heritage, traditions that are intertwined with the present day, some cultural and artistic valuesand various objects have brought the characteristic quality and construction quality ofShkodra for centuries. viFinally: This issue was written with love and respect for Shkodra and its people. Hopethat this topic will encourages ideas and projects that will serve to preserve the culturalheritage of the city.During the study, some difficulties were encountered in obtaining written and oralsources for obtaining information and documents from previous periods. The materialsbelonging to the previous periods were limited in terms of both information and documents.Another difficulty during the discussions was the hesitation of informing the elderly abouttheir negative experiences in the past.Key words: Culture, Geography, Heritage, Shkodra, Tourism,