İlkokul Türkçe ders kitaplarındaki öyküleyici metinlerin değerler yönünden incelenmesi

Abstract

Bu araştırmada nicel ve nitel yöntemler birlikte kullanılmıştır. Betimsel araştırma yöntemi ile İlkokul Türkçe Ders Kitaplarında yer alan değerler belirlenmiştir ve doküman analizi tekniği ile incelenmiştir. Ayrıca nitel araştırma yöntemi kullanılarak öğretmen görüşleri alınmıştır. Araştırmanın çalışma grubunu Gaziantep il merkezinde bulunan Gazi Mustafa Kemal İlkokulu, Mevlana İlkokulu, 25 Aralık İlkokulunda görev yapan 1., 2., 3. ve 4. sınıf öğretmenleri oluşturmuştur. Verilerin analizinde içerik analizi kullanılmıştır. Öğretmenlere yapılandırılmış görüşme formunda yer alan sorular sorulmuş, yanıtlar hem ses kaydına alınmış hem de not tutulmuştur. Öğretmenlere uygulanan görüşme formundan elde edilen yanıtlar analiz edilirken her soru için bir kod oluşturulmuş ve yanıtlar benzerlik durumlarına göre kategorize edilmiştir. Analiz edilen veriler, bulgulara dayalı olarak yorumlanmıştır. Değerler eğitimine yönelik uygulamalardan sonra öğretmenlerin tamamı, öğrencilerin büyük bir kısmında, özellikle küçük yaş gruplarında, değişiklik olduğunu belirtmişlerdir. Görüşme sonucuna göre öğretmenlerin, okulda ve toplumda yaşanan şiddet olayları gibi çeşitli sorunların yalnızca okulda verilen değerler eğitimi ile önlenemeyeceği görüşüne sahip oldukları, ailenin de işe koşulması gerektiği tespit edilmiştir. Ayrıca değerler eğitiminde yer alan değer ifadelerinin soyut olması ve değer öğretiminin küçük yaşlarda (çocukların soyut kavram ve ifadeleri henüz tam olarak anlamlandıramadığı dönemde) daha etkili olması tezatlığının, değerlerin öğretimini zorlaştırdığı sonucuna ulaşılmıştır.

In this research, quantitative and qualitative methods were used together. The descriptive research method was used to determine the values in the primary school Turkish textbooks and was analyzed with document analysis technique. In addition, teachers' opinions were taken by using qualitative research method. The study group consisted of first, second, third and fourth grade teachers working in Gazi Mustafa Kemal Primary School, Mevlana Primary School and 25 Aralık Primary School in Gaziantep city center. Content analysis was used for data analysis. The questions were asked to the teachers in the structured interview form and the answers were recorded and recorded. While analyzing the answers obtained from the interview form applied to the teachers, a code was created for each question and the answers were categorized according to their similarity. The analyzed data were interpreted based on the findings. After the practices for values education, all teachers stated that there was a change in the majority of students, especially in the younger age groups. According to the results of the interview, it was determined that teachers had the opinion that various problems such as violence in school and society cannot be prevented only by values education given in the school and that the family should be employed. In addition, it is concluded that the value expressions in values education are abstract and the value teaching is more effective at a young age (when children are not able to fully understand abstract concepts and expressions) makes it difficult to teach values.