Fibromiyalji tanılı kadın hastalarda cinsel fonksiyonların ve evlilik uyumunun değerlendirilmesi

Abstract

Amaç: Fibromiyalji sendromu (FMS) ağrı, yorgunluk, tutukluk başta olmak üzere somatik ve nörobilişsel yakınmalarla özellikle kadınların yaşam kalitesini etkileyen non-inflamatuar romatizmal hastalıktır. Çalışmamızda, FMS tanılı evli kadın hastalarda göz ardı edilen konulardan olan cinsel fonksiyonlar ile evlilik uyumunun incelenmesi amaçlanmıştır.Yöntem: Çalışmamıza, Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi Fiziksel Tıp ve Rehabilitasyon polikliniğine Nisan 2016 - Eylül 2016 tarihlerinde başvuran menapoz döneminde olmayan, seksüel aktif ve evli 47 FMS tanılı kadın hasta alındı. Kontrol grubu 50 sağlıklı gönüllü kadın olgudan oluşturuldu. Tüm olguların yaşı, vücut kitle indeksi, mesleği, eşinin mesleği, evlilik süresi, çocuk sayısı, kimlerle yaşadığı, eğitim durumu, özgeçmişi, ilaç kullanımı, sigara-alkol kullanımı gibi sosyodemografik verileri kaydedildi. Hasta grubunda Vizüel analog skala (VAS) ile ağrı şiddeti ve Fibromiyalji etki anketi (FIQ) ile hastalıktan fonksiyonel etkilenme derecesi saptandı. Tüm katılımcıların Beck anksiyete ölçeği (BAÖ) ile anksiyete, Beck depresyon ölçeği (BDÖ) ile depresyon, Female sexual function index (FSFI) ile cinsellik ve Çiftler uyum ölçeği (ÇUÖ) ile evlilik uyumu değerlendirmesi yapıldı. Elde edilen veriler SPSS 20.0 versiyonu ile analiz edildi.Bulgular: Hasta grubununda ortalama evlilik süresi 15.45 ± 7.86 yıl, kontrol grubunda ortalama evlilik süresi 12.49 ± 6.91 yıl olarak bulundu (p=0.047). Yirmidört (% 51.1) hasta ilköğretim ve 27 (% 54) kontrol olgusu üniversite düzeyinde eğitim seviyesine sahipti (p<0.001). Hastaların 21 (% 44.7)'i, kontrol grubunun 34 (% 68)'ü çalışmaktaydı (p=0.025). Ortalama hastalık süresi 4.82 ± 3.54 yıl idi. Hastaların VAS skoru ortalaması 64.04 ± 22.03 ve FIQ skoru ortalaması 68.72 ± 12.3'tü. Hem FSFI hem de ÇUÖ toplam skorları hastalarda kontrol olgularına göre anlamlı ölçüde düşüktü (p<0.001 ve p=0.028, sırasıyla). Hastaların % 49'unda orta-ağır şiddette depresyon saptandı ve FSFI ile depresyon arasında negatif yönde korelasyon vardı (p< 0.001, r= -0.569). FSFI skorları düşük olan hastalarda, ÇUÖ skorları da düşüktü (r: +0.043, p=0.003). FIQ ve VAS skorları ile cinsel fonksiyonlar ve evlilik uyumu arasında korelasyon saptanmadı. ÇUÖ ile depresyon yakından ilişkiliydi (p<0.001, r= -0.546).Sonuç: Çalışmamızda FMS'li hastalarda cinsel fonksiyonların ve evlilik uyumunun belirgin şekilde etkilendiğini gördük. Bu durum depresyon ile yakından ilişkili iken, yaygın ağrı şiddeti ve hastalıktan fonksiyonel etkilenme derecesi ile ilişkili değildi.FMS'li hastalar seksüel disfonksiyon ve evlilik problemleri açısından sorgulanmalı ve gerektiğinde psikolojik yardım almaları sağlanmalıdır. Gelecekte FMS, seksüel disfonksiyon ve evlilik uyumu arasındaki ilişkilerin daha fazla araştırılması etyopatogenezin anlaşılmasında yarar sağlayabilir.

Objective: Fibromyalgia syndrome (FMS) is a non-inflammatory rheumatic disease which effects women's quality of life by causing mainly somatic and neurocognitive symptoms beyond pain, fatigue and stiffness. In our study, we aimed to search for neglected sexual function and dyadic adjustment feature in married women.Methods: We enrolled menstruating, sexually active and married 47 women FMS patients who admitted to Canakkale Onsekiz Mart University Hospital at Physical Medicine and Rehabilitation outpatient clinic in between April and September 2016 for our study. The control group was formed by 50 healthy volunteer subjects. Sociodemographic features like age, body mass index, job, spouse's job, marriage duration, number of children, living with who, educational status, medical history, drug history, smoking and drinking alcohol history were recorded for all subjects. The pain intensity was determined by Visual Analog Scale (VAS) and the degree of functional effect due to disease was determined by Fibromyalgia Impact Questionnaire (FIQ) in patient group. All subjects were evaulated for anxiety by Beck Anxiety Scale (BAS), for depression by Beck Depression Inventory (BDI), for sexuality by Female Sexual Function Index (FSFI), and Dyadic Adjustment Scale (DAS) for marriage compatibility. All statistical analyses were done by SPSS 20.0 package.Results: Mean duration of marriage was 15.45 ± 7.86 years in patient group and 12.49 ± 6.91 years in control group (p=0.047). Twenty four (% 51.1) patients were primary school graduate and 27 (% 54) control subjects were graduated from a university as a educational status (p<0.001). Mean disease duration was 4.82 ± 3.54 years. Mean VAS score was 64.04 ± 22.03 and mean FIQ score was 68.72 ± 12.3. Both FSFI and DAS scores were statistically significantly lower in patients compared to control group (in order of p<0.001 ve p=0.028). Forty nine percent of patients were detected to have moderate to severe depression and there was a negative correlation between FSFI and depression (p< 0.001, r= -0.569). DAS scores were also low in subjects with low FSFI scores (r: +0.043, p=0.003). FIQ and VAS scores were not correlated to sexual functions and dyadic adjustment. DAS scores were strongly correlated to depression (p<0.001, r= -0.546).Conclusion: We have seen that sexual functions and dyadic adjustment were markedly effected in FMS patients. This situaton was closely correlated with depression while widespread pain severity and functional impact of disease were not. All FMS patients should be evaluated in terms of sexual dysfunction and dyadic adjustment problems and also should be helped with psychological support. The future studies about relationship between FMS with sexual dysfunction and dyadic adjustment may contribute to etiopathogenesis of that disease.