Acil serviste hemorajik ve iskemik serebrovasküler hastalık tanısı alan hastalarda kan gazı laktat düzeyinin prognoz üzerine etkisi

Abstract

Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi Sağlık Uygulama ve AraştırmaHastanesi Acil Servisine 1 Ocak 2017 – 1 Ocak 2018 tarihleri arasında başvuranya da sevk edilen Serebrovasküler hastalarında kan laktat düzeyleri ile hastalıkprognozu arasındaki ilişkinin araştırılması amaçlandı. Hastalar retrospektif olarakhastane otomasyon sisteminde tarandı ve hasta dosyalarından incelendi.Toplamda çalışma kriterlerine uygun 138 vakaya ulaşıldı. Çalışmaya alınanhastaların yaş, cinsiyet, vital bulguları, etkilenen beyin bölgeleri, labaratuardeğerleri, taburculuk-mortalite durumları, Glaskow Koma Skalası ve NationalInstitues Health Stroke Scale puanı hesaplanarak, incelendi. Elde edilen verileristatistiksel olarak değerlendirildi.Çalışmamızda hastaların %47,8'i erkekti ve yaş ortalaması 73,8±9,2 yıl idi.Hastaların sistolik kan basıncı ve diastolik kan basıncı sırasıyla 127,4±22,4 ve76,9±13,1 mmHg ve ortalama Glaskow Koma Skalası değerleri 13,4±1,6 bulundu.Olguların %94,2'sinin iskemik, %5,8'inin hemorajik inme olduğu; %36,4'ündeMedial Cerebral Arter'in 1/3'ünde, %31,8'inde 1/3-2/3'ünde, %31,8'inde ise2/3'ünden fazlasında infarkt olduğu; %64,5'inin ek hastalığının olduğu;%40,2'sinde hipertansiyon, %39,2'sinde diabetes mellitus ve %20,6'sında konjestifkalp yetmezliği olduğu; %39,1'inde kalp kapak patolojisinin olduğu; ilk geliş, 24.saat ve 72. saat laktat düzeyleri ortalamalarının sırasıyla 2,9±1,8, 2,5±2,5 ve2,1±2,6 mg/dL olduğu; ilk geliş hemoglobin, hemotokrik, platelet ve white bloodcell ortalama değerlerinin sırasıyla 13,1±2,2, 39,4±6,7, 250357,7±88311,5 ve vii10299,3±3622,6 /mm3 olduğu; National Institues Health Stroke Scale puanınınexitus olanlarda 24,6±5,1, yaşayanlarda 12,0±5,6 olduğu görüldü.Olguların cinsiyete ile Glaskow Koma Skalası skorları arasında istatistikselolarak anlamlı sonuç saptanmadı. Olguların ilk geliş ve 24. saat hemoglobin,hemotokrit ve white blood cell değerleri arasında negatif yönde anlamlı ilişkisaptandı. Hastaların ilk geliş, 24. saat ve 72. saat laktat düzeyleri ile NationalInstitues Health Stroke Scale skorları arasında, inme tipleri ile ve Medial CerebralArter'in tıkanıklık durumu arasında anlamlı ilişki saptanırken; taburculuk ve exitusdurumlarıyla arasında anlamlı ilişki saptanmadı.Klinik olarak inme düşünülen olgularda kan gazı laktat düzeylerinin iskemikhemorajikayırımı yapılabilmek için yol gösterici olmasında acil servis hekimlerineyardımcı olacağını, daha fazla çalışma yapılmasının literatüre fayda sağlayacağınıdüşündük.Anahtar Kelime: Acil servis, İnme, Laktat

The aim of the study was to investigate the relationship between bloodlactate levels and disease prognosis in patients with cerebrovascular infarctionwho were refered or referred to the Emergency Department of Çanakkale OnsekizMart University University Hospital between 1 January 2017 and 1 January 2018.Patients were scanned retrospectively in the hospital automation system andexamined from patient files. In total, 138 cases were met in accordance with thestudy criteria. Age, sex, vital findings, affected brain regions, laboratory values,discharge-mortality status, glaskow coma scale and National Institues HealthStroke Scale scores of the patients studied were examined. The obtained datawere evaluated statistically.In our study, 47.8% of the patients were male and mean age was 73.8 ± 9.2years. The systolic blood pressure and diastolic blood pressure of the patientswere 127.4 ± 22.4 and 76.9 ± 13.1 mmHg respectively and the mean glaskowcoma scale values were 13.4 ± 1.6. Of the cases, 94.2% were ischemic and 5.8%had hemorrhagic stroke; 1/3 of medial cerebral artery in 36.4%, 1 / 3-2 / 3 in31.8% and more than 2/3 in 31.8%; 64.5% have an addiction; 40.2% hadhypertension, 39.2% had diabetes mellitus and 20.6% had congestive heartfailure; 39.1% had a heart valve pathology; 24 hours and 72 hours lactate levelswere 2.9 ± 1.8, 2.5 ± 2.5 and 2.1 ± 2.6 mg / dL, respectively; mean values ofhemoglobin, hematocrit, platelet and WBC were 13.1 ± 2.2, 39.4 ± 6.7, 250357.7 ±88311.5 and 10299.3 ± 3622.6 / mm3 respectively; The National Institues HealthStroke Scale score was found to be 24.6 ± 5.1 in exitus cases and 12.0 ± 5.6 insurvivors.ixThere was no statistically significant difference between the sex andglaskow coma scale scores of the cases. There was a significant negativecorrelation between hemoglobin, hematocrite and WBC values at the first visit and24th hour of the cases. There was a significant correlation between NationalInstitues Health Stroke Scale scores, stroke types and medial cerebral arteryocclusion status between the first, 24th and 72th hour lactate levels of patients;There was no significant relationship between discharge and exit status.We think that blood gas lactate levels will help emergency care physiciansin cerebrovascular infarction patients, and further studies will benefit the literature.Key words: Emergency department, Lactate, Stroke