Alkol kullanım bozukluğunda davranışsal endofenotip olarak dürtüsellik ve beyin yapısal özellikleriyle olan ilişkisi

Abstract

Amaç: Bu çalışmada alkol kullanım bozukluğu (AKB) olanlar, anne ya da babasında AKB olan etkilenmemiş erişkinler (AÖP, aile öyküsü pozitif) ve birinci derece yakınlarında AKB olmayan sağlıklı kontrol grubunda (AÖN, aile öyküsü negatif) dürtüsellik, beyin kortikal kalınlık ve subkortikal yapılarlarındaki değişiklikler ve dürtüsellliğin bu yapılarla ilişkisinin araştırılması amaçlanmıştır. Yöntem: Çalışmaya dahil edilen tüm katılımcılara (19 AKB, 18 AÖP, 18 AÖN) Sosyo-Demografik Veri Formu, Michigan Alkolizm Tarama Testi, Barratt Dürtüsellik Ölçeği-11 (BIS-11), Stroop Testi TBAG Formu, Yap/Yapma Testi, Iowa Kumar Testi ve manyetik rezonans görüntüleme uygulandı. İlaveten AKB olan hastalara Alkol Bağımlılığı Şiddet Ölçeği, Penn Aşerme Ölçeği, Obsesif Kompulsif İçme Ölçeği, Aşerme Tipoloji Ölçeği, Alkol Yoksunluğu Değerlendirme Ölçeği, Hamilton Anksiyete Ölçeği, Hamilton Depresyon Ölçeği; AÖP ve AÖN gruplara Wender Utah Derecelendirme Ölçeği, Beck Anksiyete Ölçeği, Beck Depresyon Envanteri uygulandı. Bulgular: AÖP katılımcıların Stroop 5 test performansları AÖN gruptan anlamlı farklıyken, AÖP-AKB olanlarla arasında fark saptanmadı. Vaka grubunun BIS-11 plan yapmama alt ölçeği ortalaması AÖP gruptan, AÖP grubun plan yapmama ortalaması da kontrol grubundan daha yüksek ve anlamlı farklı bulunmuştur. Riskli grupta BIS-11 plan yapmama alt ölçeği ile sol rostral orta frontal giyrus ve sağ kaudal orta frontal giyrus kortikal kalınlık/yüzey alanı arasında negatif yönlü korelasyon saptandı. Sol nukleus akumbens (NAc) volüm ortalaması AKB grubunda kontrol grubunundan daha düşük ve bu fark anlamlıyken; AKB-AÖP gruplar arasında anlamlı fark saptanmadı. AÖP grupta sol NAc volümleri ile BIS-11 plan yapmama alt ölçeği arasında negatif yönlü güçlü korelasyon bulunmuştur.Sonuç: AÖP olanlarda plan yapmama dürtüselliğinin, kontrol grubundan fazla; vaka grubundan az olduğu görülmüştür. Plan yapmama dürtüselliğinin frontal lob ve NAc gibi bağımlılıkla ilgili beyin bölgeleriyle ilişkisi, bu parametrenin endofenotip adayı olabileceğini düşündürmektedir. Stroop 5 enterferans değerinin AKB-AÖP grupta benzer olup kontrollerden farklı olması bu değerin de endofenotip adayı olabileceğine işaret etmektedir.Anahtar kelimeler: alkolizm, endofenotipleme çalışmaları, davranışsal ve bilişsel dürtüsellik, nörogörüntüleme.

Objective: The aim of this study was to investigate the changes in brain cortical thickness and subcortical structures and their relationship with impulsivity and behavior in patients with alcohol use disorder (AUD) and unaffected adult children (FHP, family history positive) those parents was diagnosed with AUD and in healthy controls those have not AUD in their first degree relatives (FHN, family history negative).Method: Socio-Demographic Data Form , Michigan Alcoholism Screening Test, Barrat Impulsiviness Scale-11, Stroop Test TBAG Form, Go / NoGo Test, Iowa Gambling Task and T1-weighted structural brain magnetic resonance imaging were performed for all participants. In addition, 19 AUD were applied Severity of Alcohol Dependence Questionnaire, Penn Alcohol Craving Scale, Obsessive Compulsive Drinking Scale, Craving Typology Questionnare, Clinical Institute Withdrawal Assessment for Alcohol, Hamilton Anxiety Rating Scale, Hamilton Depression Rating Scale; FHP and FHN were applied Wender Utah Rating Scale, Beck Anxiety Inventory, Beck Depression Inventory.Results: Stroop 5 test performances of the FHP participants were significantly different from the FHN group, but there was no difference between the FHP and AUD groups. The mean BIS-11 non-planning subscale of the case group was significantly higher than the FHP group and the mean non-planning of the FHP group was higher than the control group. In the FHP group, there was a negative correlation between the BIS-11 non-planing subscale and cortical thickness/surface area of the left rostral middle frontal gyrus and right caudal middle frontal gyrus.While the mean volume of left nucleus accumbens (NAc) was lower in the AUD group than the control group and this difference was significant; there was no significant difference between AUD and FHN groups. There was a strong negative correlation between left NAc volumes and BIS-11 non-planning subscale in the FHP group.Conclusions: Impulsivity of non-planning in FHP group was higher than the control group; but less than the AUD group. The relationship between impulsivity and specific addiction-related brain regions such as frontal lobe and NAc, suggests that this parameter may be an endophenotype candidate. The Stroop 5 interference value was similar in the AUD-FHP groups and was different from the controls, indicating that this value might be an endophenotype candidate, too.