Lomber dejeneratif disk hastalığı bulunan hastalarda, spinal morfoloji ve paraspinal kas kitlesinin fonksiyonel durum ve kinezyofobi ile ilişkisi

Abstract

Amaç: Lomber disk dejenerasyonu; yaşlanma, travma, mekanik yüklenme ve genetik gibi faktörlerin oluşumunda etkili olduğu, karmaşık bir süreçtir. Uzun vadede, disklerdeki dejenerasyonla beraber vertebral kolonda, kolonu destekleyen kaslarda, ve spinal kolonun pelvise göre konumunda çeşitli değişiklikler meydana gelir. Bu değişiklikler, hastalarda fonksiyonel kayıp ve psikosomatik bulguların ortaya çıkmasını tetikleyebilir. Çalışmadaki amacımız; disk dejenerasyonu olan hastalarda, spinal morfolojinin ve paraspinal kaslardaki yağlı dejenerasyonun, ağrı düzeyi , fonksiyonel durum ve kinezyofobi ile olan ilişkisini araştırmaktı.Yöntem: Çalışmamıza bel ağrısı nedeniyle polikliniğimize başvuran ve daha önce yapılan görüntüleme tetkikleri sonucunda, disk dejenerasyonu tesbit edilen 32'si kadın, 18'i erkek olmak üzere toplam 50 hasta alındı. Hastaların ayakta lateral lumbosakral grafileri üzerinden lomber lordoz, sakral slop, pelvik tilt ve pelvik insidens açıları ölçüldü. Lomber MR görüntüleri üzerinden, disk dejenerasyonu, Pfirrmann Sınıflandırmasına göre derecelendirilip, her hastanın Pfirrmann Skoru hesaplandı. Ayrıca vertebral son plaklardaki Modic değişiklikler kaydedildi. Paraspinal kaslardaki yağlı dejenerasyon Goutallier Sınıflandırılmasına göre evrelendirildi. Ağrı, vizüel analog skala ile; kinezyofobi, Tampa Kinezyofobi Ölçeği ile; fonksiyonellik düzeyi ise Revize Oswestry Bel Ağrısı Engellilik Anketi ile değerlendirildi.Bulgular: Hastalarda yaş ve VKİ arttıkça disk dejenerasyonu ve paraspinal kas yağlanmasının arttığı görüldü (p<0,001). Diskteki dejenerasyon düzeyi arttıkça paraspinal kaslarda yağlanma (p<0,001) ve vertebral son plaktaki Modic değişikliklerin arttığı görüldü. Modic tip 2 değişiklik için bu durum istatistiksel anlamlılık düzeyine ulaştı (p<0,001). Yine disk dejenerasyonu ve ağrı ile kinezyofobi düzeyi arasında anlamlı pozitif korelasyon saptandı (p=0,02; p=0,02). Ağrı düzeyi arttıkça, kinezyofobi (p=0,02) ve engellilik düzeyinde (p=0,003) de artış olduğu görüldü. Yüksek kinezyofobi puanları olan hastalarda daha fazla engellilik düzeyi saptadık (p<0,001). Spinopelvik parametrelerle dejeneratif değişiklikler, kinezyofobi ve engellilik düzeyi arasında anlamlı bir ilişki görülmedi.Sonuç: Disk dejenerasyonu; paraspinal kas yağlanması ile paralellik göstermektedir. Disk ve vertebral son plaktaki dejeneratif değişiklikler ile kronik ağrının; kinezyofobiye veya fonksiyonel kısıtlanmaya neden olabileceği bulunmuştur. Spinopelvik parametreler ile kinezyofobi ve engellilik düzeyi ile alakalı daha fazla çalışma yapılması gerektiği kanaatindeyiz.Anahtar Kelimeler: Disk dejenrasyonu, paraspinal yağlı dejenerasyon, Modic değişiklikler, spinopelvik parametreler, kinezyofobi, fonksiyonel durum

Objectives: Lumbar disc degeneration is a complex process that, influenced by factors such as aging, trauma, mechanical stress, and genetic factors. In the long term, with degeneration of the discs, various changes occur in the vertebral column, paraspinal muscles, and the position of the spinal column to the pelvis. These degenerative changes, may trigger the functional loss and psychosomatic findings in patients. Our aim in the study, to investigate the spinal morphology, paraspinal muscles fatty degeneration, and their relationship between; pain, functional status and kinesiophobia in patients with disc degeneration.Methods: A total of 50 patients, 32 female and 18 male, with disc degeneration were included. Disk degeneration staging was done according to Pfirrmann Classification. Pfirrmann score of each patient was calculated and Modic changes in vertebral end plates were recorded. Goutallier Classification was used for staging fatty degeneration in paraspinal muscles. Lumbar lordosis, sacral slop, pelvic tilt and pelvic incidence angles were measured on the standing lateral lumbosacral radiographs. Visual analog scale was used for the assessment of pain; Tampa Kinesiophobia Scale was used for the evaluation of kinesiophobia, Revised Oswestry Low Back Disability Index was used to determine the functional loss.Findings: Disc degeneration and fatty degeneration of paraspinal muscle increased with aging and in patients with higher BMI (p<0,001). There was a significant positive correlation between disc degeneration and fatty degeneration of paraspinal muscles (p<0,001), Modic changes in the vertebral endplate and the level of kinesiophobia. It was statistically significant for modic type 2 change (p <0.001). As the level of pain increased, an increase was observed in the level of kinesiophobia(p=0,02) and disability(p=0,003). We found more disability levels in patients with high kinesiophobia scores (p<0,001). There was no significant correlation between spinopelvic parameters and degenerative changes, kinesiophobia, disability level.Conclusion: Disc degeneration and paraspinal muscles fatty degenertaion are pathologies that trigger each other and occur together. Disc degeneration, degenerative changes of vertebral endplate and chronic pain; may cause kinesiophobia or functional disability. In the following years, we needs more studies about spinopelvic parameters and kinesiophobia and disability level.Key words: Disc degeneration, paraspinal muscles fatty degeneration, Modic changes, spinopelvic parameters, kinesiophobia, functional disability