Matematik öğrenme güçlüğüne sahip (diskalkulik) bireylerin belirlenmesine yönelik model geliştirme çalışması

Abstract

Matematik eğitiminde gerçekleştirilen reformlar herkesin matematik öğrenebileceği varsayımı üzerine kurulu olmasına karşın, ulusal ve uluslararası sınavlar dikkate alındığında ülkemizde matematiğin en çok zorlanılan derslerden biri olduğu belirgin bir şekilde ortaya çıkmaktadır. Bunun birçok sebebi bulunmakla birlikte bazı bireyler zekâ problemi de dahil herhangi bir problemi bulunmamasına rağmen ne kadar çalışırsa çalışsınlar, diğer öğrenciler kadar matematikte başarı gösterememektedirler. Bu bireylere verilen ortak bir ad vardır `Diskalkuli` diğer adıyla `Matematik Öğrenme Güçlüğü`. Psikologlar, rehberlik ve özel eğitim uzmanları tarafından kullanılan araçlardaki çeşitlilik ve farklı yaklaşımlar ülkemizde diskalkulinin belirlenmesinde tanılama anlamında problemler ortaya çıkarmaktadır. Bu nedenle tanılama sürecinin yaygınlaştırılarak eğitimciler tarafından yüzeysel test bilgisiyle dahi ele alınabilecek şekilde bir model geliştirmek amaçlanmaktadır. Bu doğrultuda araştırmanın ana problemi matematik eğitimcileri ile okul bünyesinde sınıf, matematik ve rehber öğretmenlerinin işbirliğinde ele alınabilecek; `Belirleyiciliği yüksek ve uygulanabilir bir `Matematik Öğrenme Güçlüğüne Sahip (Diskalkulik) Bireyleri Tanılama Modeli` nasıl geliştirilebilir?` sorusudur. Bu doğrultuda geliştirilen AİDEK Psikopedagojik Tanılama Modeli ve bu modeli test etmek için kullanılan TİZ Nöropsikolojik Tanılama Modeli Trabzon'daki bir ilkokulda toplam 68 öğrenci ile 3 yıl süren boylamsal bir çalışma kapsamında ele alınmıştır. Bu kapsamda geliştirilen AİDEK Psikopedagojik Tanılama Modelinde 20 farklı psikopedagojik araç kullanılarak, her iki sınıftaki 34 öğrenci hakkında risk düzeyleri ve türleri de belirlenecek şekilde diskalkuli olma ihtimalleri değerlendirilmiştir. Bu veriler TİZ tanılama modelinde 10 farklı nöropsikolojik araç kullanılarak tanılanan diskalkulik öğrenciler ile karşılaştırılmıştır. AİDEK ve TİZ tanılama modellerinin gösterdiği tanılama uyumu nedeniyle AİDEK tanılama modelinin ayırt ediciliği yüksek ve tutarlı bir model olduğu sonucuna varılmıştır. TİZ ve AİDEK tanılama modellerinin birbirlerinin eksikliklerini tamamlayan modeller olması nedeniyle ülke çapında yapılacak geniş çaplı ve uzun süreli araştırmalarda bu iki modelin birleşimi niteliğindeki nöro-psiko-pedagojik tanılama modelinin kullanılması önerilmiştir.Anahtar Kelimeler: Matematik Öğrenme Güçlüğü, Diskalkuli, AİDEK Psikopedagojik Tanılama Modeli, TİZ Nöropsikolojik Tanılama Modeli

Although reforms in mathematics education are based on the assumption that everyone could learn mathematics, when national and international tests are considered it is evident that mathematics is one of the most challenging subjects in our country. There may be many different reasons for this result and some students still can not succeed in mathematics no matter how hard they study even when they seem to have no intelligence problem. These people are named with a common term called `Dyscalculia`, in other words `Mathematics Learning Disability`. The variety in the approaches and instruments used by psychologists, psychological counsellors and special education experts lead to problems in defining dyscalculia in terms of diagnosis. For this reason, it is aimed to develop a model to disseminate the process of diagnosing dyscalculic individuals so that it can be handled by teachers even with some superficial testing knowledge. In this direction, the main problem of the study is the question of how to develop a highly valid and practical model to diagnose dyscalculic individiuals which could be used by mathematics educators in the schools in cooperation with class, mathematics and psychological counselling teachers. The AIDEK Psychopedagogical Diagnosis Model and the TİZ Neuropsychological Diagnosis Model developed with this aim were applied in a 3-year longitudinal study at a primary school in Trabzon with 68 students. In this context, 20 different psychopedagogical instruments in the AIDEK Pscyhopedagogical Diagnosing Model were used to identify risk levels and types for 34 students in each of two classes and their risks of being dyscalculic were evaluated. These data were then compared with 10 students which were diagnosed with dyscalculia in TİZ diagnosis model using 10 different neuropsychological instruments. Based on the diagnostic fit between AIDEK and TİZ diagnosis models, it was argued that AIDEK is a highly discriminating and consistent model. Since TİZ and AIDEK diagnosis models are mutually complementary, researchers are recommended to use a combination of these models as neuro-psycho-pedagogical diagnosis model in the future long and large scale national studies.Key Words: Mathematics Learning Disabilities, Dyscalculia, AİDEK Psychopedagogical Diagnostic Model, TİZ Neuropsychological Diagnostic Model