Elit sporcuların branş seçiminde beden eğitimi öğretmeninin etkisi (Artvin, Rize, Trabzon illeri örneği)

Abstract

Bu araştırma; elit sporcuların, ilgilendikleri spor branşlarını seçerken, beden eğitimi öğretmenlerinin etki düzeyini araştırmak amacıyla yapılmıştır.Araştırmanın evrenini Artvin, Rize ve Trabzon illerinde faaliyet gösteren farklı branşlardaki elit kadın ve erkek sporcular oluşturmuş olup, örneklem ise aynı illerden yeterli büyüklükteki grubun gönüllü katılımı ile gerçekleşmiştir. Katılımcıların demografik özelliklerini belirlemek ve ilgilendikleri spor dalını seçmelerinde beden eğitimi öğretmenlerinin herhangi bir etkisinin olup olmadığını tespit etmek amacıyla araştırmacı tarafından hazırlanan anket geliştirilmiş olup tüm katılımcılara uygulanmıştır. Uygulama öncesi katılımcılara araştırmanın amacı ve süreci ile ilgili gerekli bilgiler verilmiştir. Anketlerden elde edilen verilerin istatistiksel analizi için Windows SPSS 24.0 istatistik programı kullanıldı. Verilerin dağılımlarını belirlemek amacıyla Kolmogorov-Smirnov testi yapıldı. Bağımsız değişkenler için parametrik testlerden Independent Samples T-Testi kullanılarak anlamlılık düzeyi p<0,05 değeri alındı.Bu araştırmada nicel araştırma yöntemlerinden betimsel yöntem kullanılmıştır. Araştırmanın evrenini; Artvin, Rize ve Trabzon illerinde farklı branşların farklı kategorilerinde faaliyet göstererek maddi kazanç sağlayan elit kadın ve erkek sporcular, antrenörler ve aktif spor hayatını sonlandırmış, fakat bir dönem elit seviyede sporcu geçmişi olan kişiler oluşturmuştur. Örneklem grubu, araştırmaya gönüllü katılan 94 kadın, 299 erkek olmak üzere toplam 393 kişiden oluşmaktadır.Çalışmaya dâhil edilen katılımcılar için `Elit Sporcuların; Beden Eğitimi Dersi ve Beden Eğitimi Öğretmenleri ile İlgili Görüşleri` anketi oluşturuldu ve katılımcılara uygulandı. Anket iki bölümden hazırlanmış olup birinci bölümde sporcuların demografik bilgileri, ikinci bölümde ise sporcuların beden eğitimi dersi ve beden eğitimi öğretmenleri ile ilgili görüşlerini ve düşüncelerini içeren 16 sorudan oluştu. Anket, benzer konulara ait anket örneklerinden esinlenilerek beden eğitimi öğretmenleri, sporcular ve uzman görüşleri alınarak araştırmacı tarafından son haline getirildi. Anketin geçerlilik ve güvenirliği değerlendirildi. Her bir madde için verilen cevaplar farklı değişkenlerin alt grupları arasındaki farkların anlamlılık düzeyleri Independent Samples T-Testi ile 0,01 ve 0,05 anlamlılık düzeyinde incelendi.Sonuç olarak; uyguladığımız anket sorularına verilen cevapların farklı değişkenlere göre analizleri yapıldığında, araştırmamıza etki sağlayacak ve bizi istediğimiz sonuca götüreceğini düşündüğümüz maddelerde anlamlı farklılıklar bulundu. Özellikle; ''eğitim hayatımda en sevdiğim ders beden eğitimi dersidir'', ''sporcu yeteneklerinin tespitinde beden eğitimi öğretmeninin etkisi vardır'', ''beden eğitimi dersi/öğretmeni spora başlamada önemli bir etkendir'', ''yaptığım spor branşını seçmemde beden eğitimi dersi/öğretmeni önemli olmuştur'' maddelerinde spor türü değişkeninin takım sporlarıyla ilgilenenler yönünde anlamlı farklar olduğu sonucu ortaya çıktı. Bu sonuçla, takım sporlarıyla ilgilenenlerin eğitim hayatında beden eğitimi dersini ve öğretmenini ne denli önemsediğini, spora başlamada ve yönlendirilmesinde beden eğitimi öğretmeninin etki düzeyinin yüksek olduğu tespit edildi. Bunun yanında ''beden eğitimi dersi/öğretmeni bireylerin fiziksel gelişimine yardımcı olur'', ''eğitimin ilk kademesinde sportif etkinliklerin olması önemlidir'', ''beden eğitimi dersi/öğretmeni sporcu gelişimi için önemlidir'' ve ''beden eğitimi öğretmenleri her branşa hâkim olmalıdır'' maddelerine verilen cevapların milli olma düzeyi değişkenine göre milli olan sporcular yönünde istatistiksel anlamda farklılıklar bulundu. Millilik seviyesine ulaşmış bu sporcuların beden eğitimi dersi ve öğretmenlerine karşı olumlu tutumları ve gelecekte spor hayatını millilik seviyesine çıkarmayı hedefleyen sporculara örnek olması açısından beklentilerimizi güçlendirmiştir.Anahtar Kelimeler: Beden Eğitimi Öğretmeni, Elit Sporcu, Yetenek Seçimi, Yönlendirme

This study was carried out in order to analyze effect level of physical education teachers while elite athletes are selecting the sport branches they are interested in.The universe of study is composed of elite female and male athletes who are performing in different branches in Artvin, Rize and Trabzon and the sample was carried out with voluntary participation of elite athletes from the same cities in adequate number. A survey was developed by the researcher and applied to all the participants in order to determine demographic characteristics of participants and detect whether their physical education teacher had any effect or not when they were selecting sports branch they are interested. Before the application participants were given information about the aim and process of the study. Windows SPSS 24.0 statistical program was used for the statistical analysis of data obtained from the survey. To detect the distribution of datas, by doing Kolmogorov-Smirnov test understanding level p<0,05 value was taken by being used parametric test Independent Samples T-Test used for independent variable.In this study, descriptive method was used which is one of the quantitative research methods. The universe of study is composed of elite female and male athletes who have financial gain by performing in different categories of different branches, trainers and people who have ended their active sports life but had once had sports history in a period of time. All these people are from Artvin, Rize and Trabzon. Sample group is composed of 393 volunteer people in total 94 of whom are female and 299 of whom are male. For the participants who involved in the study; a survey was formed and applied which has the name of `Views of Elite Athletes upon Physical Education Course and Physical Education Teachers`. The survey was composed two sections including 16 questions in total; and in the first section demographic information of athletes were asked and in the second section there are questions including views and thoughts of athletes about Physical Education Course and Physical Education Teacher. The survey was given its final form by originating from survey samples about same subject and by taking the views of physical education teachers, athletes and experts. Validity and reliability of the survey was evaluated. Answers given for each item, significance level among subgroups of different variables were analyzed with Independent Samples T-Test and in 0,01 and 0,05 significance level. Finally; when the answers given to survey questions were analyzed according to different variables, significant differences were found in items which we thought to have effect on our study and bring us to our expected result. Especially for the items `My favorite course was physical education in my education life`, `physical education teacher has an effect in determination of athlete skills`, `physical education course/teacher is an important factor in starting to do sports`, `physical education course/teacher was important in selecting my current sports branch`, there significant differences in the variable of sports type on behalf of those who are interested in team sports. With this result, it was found that those who are interested in team sports really paid great attention to the course and teacher of physical education, the effect of physical education teacher in getting students start and direct to do is high level. Apart from this answers given for the items `physical education course/teacher contributes to physical development of individuals`, `it is quite essential to have sporting activities at the first stage of education`, `physical education course/teacher is quite important for the development of athletes` and `physical education teachers should have a command on every branches` were found to be statistically different on behalf of national athletes according to the variable of being national. Positive attitudes of these national athletes towards physical education course and teachers strengthen our expectations for them being example for other athletes who want to become national athletes in their sports life too. Keywords: Physical Education Teacher, Elite Athlete, Skills Selection, Guidance