Lise 3. ve 4. sınıf öğrencilerinin mesleki olgunlukları ile internet kullanım amaçları, sosyal medya tutumları ve medya okuryazarlıkları arasındaki ilişkinin incelenmesi

Abstract

Bu araştırmanın amacı lise 3. ve 4. sınıf öğrencilerinin mesleki olgunlukları ile internet kullanım amaçları, sosyal medya tutumları ve medya okuryazarlıkları arasındaki ilişkiyi incelemektir. Bu temel amacın yanında mesleki olgunluğun çeşitli demografik özelliklere, öğrencilerin interneti kaç yıldır ve günde ortalama kaç saat kullandıklarına, meslek seçiminde internetten yararlanma sıklığına göre farklılaşma durumu incelenmiştir. Ayrıca öğrencilerin mesleki tercihleri ve bu tercihlerinde etkili olan faktörler betimlenmeye çalışılmıştır. Araştırma grubu, 2018-2019 eğitim öğretim yılında, Giresun ilinde 5 farklı türdeki lisenin 3. ve 4. sınıflarında öğrenim gören toplam 885 öğrenciden oluşmaktadır. Araştırmanın veri toplama araçları kişisel bilgi formu, Mesleki Olgunluk Ölçeği, İnternet Kullanım Amaçları Ölçeği, Sosyal Medya Tutum Ölçeği ve Medya Okuryazarlığı Ölçeğidir. Veriler, IBM SPSS 25 aracılığıyla analiz edilmiştir.Araştırmadan elde edilen sonuçlar, lise 3. ve 4. sınıf öğrencilerinin mesleki olgunlukları ile internet kullanım amaçları, sosyal medya tutumları ve medya okuryazarlıkları arasında istatistiksel olarak anlamlı bir ilişkinin olduğunu göstermektedir. Aynı zamanda bu değişkenlerin mesleki olgunluğun birer yordayıcısı olduğu belirlenmiştir. Mesleki olgunluk puanlarının cinsiyet, lise türü, öğrenim alanı, akademik başarı, günlük ortalama internet kullanım süresi, meslek seçiminde internetten yararlanma sıklığı değişkenlerine göre farklılaştığı bulunmuştur. Öte yandan mesleki olgunluk puanlarının sınıf düzeyi, özel lise veya devlet lisesinde öğrenim görme durumu ve internet kullanım geçmişine göre istatistiksel olarak farklılaşmadığı sonucuna ulaşılmıştır. Öğrencilerin önemli bir bölümünün interneti 7 yıl ve daha uzun süreden beri, günde ortalama 4 saate kadar ve cep telefonlarından bağlanarak kullandığı görülmektedir. En sık kullanılan sosyal ağın Instagram olduğu, meslek seçiminde en sık yararlanılan sitelerin ise yokatlas.gov.tr ile meslektercihleri.com olduğu sonuçlarına ulaşılmıştır. Ayrıca lise öğrencilerinin, interneti meslek seçimine yardımcı bir kaynak olarak sıklıkla kullanmalarına karşın, önemli bir bölümünün belirli bir internet sitesi veya programından planlı olarak yararlanmadığı sonucuna ulaşılmıştır.

The aim of this study is to analyse the relationship between professional maturity of the 3rd and 4th grade students in High Schools and their internet usage purposes, social media attitudes and media literacy. In addition, it was examined whether professional maturity differs according to various demographic characteristics; how many years the students' use internet and how many hours they spend time on it approximately in a days the frequency of benefiting from internet at choosing profession. Furthermore, profession the students intend to have in the future and the factors that affect their in choice were tried to be described. The sample of the study consisted of 885 students studying in the 3rd and 4th grades of 5 different types of high schools in the 2018-2019 academic year in Giresun province. The data collection tools of the study are personal information form, Professional Maturity Scale, Internet Usage Aims Scale, Social Media Attitude Scale and Media Literacy Scale. Data were analyzed by using IBM SPSS 25. The results show that there is a statistically significant relationship between the professional maturity of the 3rd and 4th grade students in high school and internet usage aims, social media attitudes and media literacy. At the same time, it was determined that these variables were predictors of professional maturity. It was found that the professional maturity scores differ according to the variables of gender, type of high school, educational field, academic achievement, daily average internet usage time, frequency of using internet on career choice. On the other hand, it was concluded that the professional maturity scores did not differ statistically in terms of class level, education level in private high school or state high school and internet usage history. It is seen that a significant portion of the students use the internet by connecting to the mobile phones for an average of 4 hours a day for 7 years or longer. The most frequently used social network was Instagram, and the most commonly used sites were meslektercihleri.com and yokatlas.gov.tr. In addition, although high school students are frequently used as a source of help in internet choice, it is concluded that a significant part of them does not benefit from a specific website or program.