Ortaokul öğrencilerinin şiir tercihleri üzerine bir araştırma (Trabzon ili örneği)

Abstract

Araştırmanın amacı, Trabzon'da öğrenim gören ortaokul öğrencilerinin (5, 6 ve 7. sınıf öğrencilerinin) şiir tercihlerini ortaya koymaktır. Araştırmada nitel ve nicel verilerin birlikte toplandığı karma desen kullanılmıştır. Araştırmanın evreni Trabzon'daki ortaokul öğrencileriyken, örneklemi 2018-2019 eğitim öğretim yılında Ortahisar, Akçaabat ve Yomra ilçelerinde öğrenim gören ortaokul öğrencileridir. Araştırma, 233'ü kız ve 257'si erkek olmak üzere toplam 490 öğrenci ile yürütülmüştür. Araştırmanın pilot uygulaması Ardahan A okulunda yapılmıştır. 16 gün süren pilot uygulamaya 5, 6, ve 7. sınıflardan 10'ar öğrenci katılmıştır. Pilot uygulama sonucunda, her temada en yüksek puanlı 2 şiir (puanın eşit olması durumunda 3 şiir) uzman görüşü alınmak üzere belirlenmiş ve alanında uzman 8 kişiye değerlendirmeleri için gönderilmiştir. Pilot uygulama ve uzman görüşlerinden hareketle veri toplama araçları oluşturulmuştur. `Şiirlere Yönelik Görüş Anketleri` belirlenen okullara araştırmacı tarafından götürülerek teslim edilmiştir. Öğretmenler her sınıf seviyesi (5, 6 ve 7. sınıf) için tematik olarak belirlenen 16 şiiri, şiirlerin uzunluğuna göre bazen 3, bazen 4 şiir olmak üzere 5 seansta öğrencilere okutup, değerlendirtmiştir. Her hafta 1 seans uygulanması uygun görülmüştür.490 görüş anketinden elde edilen nicel veriler SPSS programına aktarılmıştır. Elde edilen veriler üzerinde betimsel istatistikler (frekans ve yüzde hesaplamaları), bağımsız gruplar t-testi ve tek yönlü ANOVA analizleri yapılmış ve sonuçlar yorumlanmıştır. ANOVA analizinde anlamlı farklılık bulunması durumunda hangi gruplar arasında farklılık olduğunu belirlemek amacıyla LSD Testi yapılmıştır. İstatistiksel verilerde anlamlılık düzeyi .05 olarak alınmıştır. Araştırmanın nitel verileri ise içerik analiziyle değerlendirilmiştir. Araştırma sonunda; her sınıf seviyesinde 3 ortak temanın ön plana çıktığı tespit edilmiştir: Millî Mücadele ve Atatürk, Millî Kültür ve Okuma Kültürü. Elde edilen bu bulgudan hareketle, ortaokul öğrencilerinin bu üç temayı daha çok sevip tercih ettikleri sonucuna ulaşılmıştır. Öğrencilerin ortalama mısra uzunluğu 19-22 olan şiirleri, hem ölçülü hem serbest ölçülü şiirleri ve daha çok kafiyeli şiirleri tercih ettikleri sonucuna ulaşılmıştır. Ayrıca ortaokul öğrencilerinin şiir tercihlerinde şiirin başlığının önem arz ettiği, daha çok anlamını bildiği kelimelerle oluşturulan şiirleri sevip tercih ettikleri, şiir tercihlerinde, şairi tanımalarının da rolünün olduğu ve daha önce okuyup bildikleri şiirleri tercih ettikleri sonucuna ulaşılmıştır.

In this case study which focuses on elementary school students (5th, 6th, and 7th grades), the goal was to investigate students' preferences in poetry. As data collection instrument, a blended data collection model in which qualitative and quantitative data were collected was used. The context of the study was Trabzon city and the participants were students in elementary schools in Ortahisar, Akcaabat and Yomra provinces in 2018-2019 academic year. The study was carried out with 490 students in total and 233 of them were female and 257 were male students.Piloting stage was carried out in 16 days with 10 students from each level in Ardahan A Elementary School. In the pilot study, if there were 2 poems with highest points in each theme (if the points are equal, then 3 poems), expert opinion was sought and the feedback was sent to 8 experts in the area. Data collection instruments for this study were designed taking the expert and pilot study feedback into account. `Surveys for Attitudes towards Poems` were delivered to the designated schools by the researcher. Teachers helped students read and evaluate 16 thematically-selected poems all appropriate to the levels (5th, 6th and 7th grades) in 3 or 4 different sessions. One session per week was approved for the study.Quantitative data from 490 attitude surveys were transferred to the Statistical Package for Social Sciences (SPSS 22) software. Descriptive statistics (frequency and percentage calculation), independent group t-test and one-way ANOVA analyses were made on the collected data and the results were analyzed. After collecting significant differences in ANOVA, LSD test was conducted to determine the groups which have differences. A significance level of .05 was used for statistical findings. For qualitative data, content analysis method was selected.The study showed that in all three levels, three themes stood out; War of Independence and Atatürk, National Culture, and Reading Culture. Based on the findings, it was concluded that elementary school students like these three themes more and therefore prefer them more. Students prefer poems with 19-22 lines, both with rhythm and free verse and they prefer mostly rhyming poems. Also, title was found to be an important factor in poem preference and that students love and prefer poems with words they know, and lastly knowing the poet and that they know the poem beforehand also affected their preference positively.