Sedanter bireyler için internet tabanlı egzersiz eğitimi ve reçetesi programının geliştirilmesi

Abstract

Günümüzde fiziksel hareketsizlik insan sağlığı açısından önemli bir sorun oluşturmaktadır. Bununla birlikte teknolojinin insan yaşamında giderek artan kullanımı fiziksel hareketsizliği desteklemektedir. Diğer taraftan teknolojinin farklı yaklaşım ve etkili kullanımı ile fiziksel aktivite düzeyinin arttırılması konusunda araştırmalar sürdürülmektedir.Bu araştırmanın amacı sedanter bireyler için Bilişsel Davranışçı Teori (BDT) temelli ve genel egzersiz reçetesi tavsiyelerine uygun bir mobil uygulama geliştirmektir.Katılımcılar 2018-2019 eğitim öğretim yılında Pamukkale Üniversitesi'nde öğrenim görmekte olan ve aynı zamanda sedanter yaşam tarzına sahip bireyler arasından gönüllülük esasına göre seçildi. Araştırmada randomize kontrol gruplu deneysel araştırma metodu kullanıldı. Araştırma öncesinde uygun örneklem sayısını belirlemek için G-Power güç analizi programı ile priori güç analizi yapıldı. Katılımcılar blok randomizasyon tekniği kullanılarak deney (n=63) ve kontrol gruplarına (n=62) rastgele ve dengeli biçimde dağıtıldı. Deney grubuna katılan bireyler 8 hafta süre ile araştırma kapsamında geliştirilen egzersiz eğitimi ve reçetesi (ERVE) mobil uygulamasını kullanarak haftada 4 gün toplamda 160 dakika aerobik, kuvvet ve esneklik egzersizleri uyguladı. Aynı zamanda ERVE uygulaması üzerinden BDT temelli egzersiz eğitimi aldı. Kontrol grubundaki katılımcılardan ise sedanter yaşam tarzlarını korumaları beklendi. Katılımcılar araştırma öncesi ve sonrasında sağlık ilişkili fiziksel uygunluk parametreleri üzerinden değerlendirildi. Elde edilen veriler SPSS 21.0 istatistik programı aracılığı ile analiz edildi. Bütün istatistiksel yöntemler için yanılma düzeyi (α) 0,05 olarak kabul edildi. Gruplar arası farklılıklar karışık ölçümler için iki faktörlü varyans analizi (two way mixed ANOVA) ile analiz edildi. ERVE ile gerçekleştirilen 8 haftalık uygulama sonucunda, deney grubundaki katılımcıların kontrol grubuna kıyasla maksimum oksijen tüketimi, maksimum şınav, maksimum mekik, el kavrama kuvveti ve gövde fleksiyon değerlerinde istatistiksel olarak anlamlı farklılık bulundu (p<0.05). Sonuç olarak ERVE mobil uygulaması sedanter bireylerin sağlık ilişkili fiziksel uygunluk parametrelerini ilerletmede etkili bir araç olarak kullanılabileceği düşünülmektedir.Anahtar Kelimeler: Egzersiz Reçetesi, Fiziksel Uygunluk, Mobil Uygulama, Sedanter

Today, physical inactivity is an important problem for human health. The increasing use of technology in human life is one of the reasons for physical inactivity. On the other hand, researches are continuing to increase the level of physical activity with different approaches and effective use of technology.The aim of this study is to develop a mobile application for sedentary individuals based on Cognitive Behavior Theory (CBT) and in accordance with general exercise prescription recommendations. Participants were selected on a voluntary basis from individuals who were studying at Pamukkale University in the 2018-2019 academic year and who also had a sedentary lifestyle. In the study, experimental research method with a randomized control group was used. Before the research, power analysis was performed with G Power analysis program. Participants were randomly and evenly distributed to experimental (n=63) and control groups (n=62) using block randomization technique. Participants in the experimental group applied exercise training and prescription (ERVE) mobile application developed by the researchers for 8 weeks and performed aerobic, strength and flexibility exercises for a total of 160-180 minutes 4 days a week. Participants also received CBT based exercise education through the ERVE application. The participants in the control group were expected to preserve their sedentary lifestyles. Participants were assessed on health-related physical fitness parameters before and after the study. All data were analyzed by SPSS 21.0 statistical program. The margin of error (α) was accepted as 0.05 for all statistical methods. Differences between groups were analyzed by two-way mixed ANOVA.As a result of 8 weeks of ERVE, there was a statistically significant difference in maximum oxygen consumption, maximum push-up, maximum sit up, handgrip strength and trunk flexion values of the participants in the experimental group compared to the control group (p<0.05).As a result, the ERVE mobile application can be used as an effective tool to improve health-related physical fitness parameters of sedentary individuals.Key Words: Exercise Prescription, Physical Fitness, Mobile Application, Sedentary