Müzik öğretmenlerinin özel alan yeterliklerine ilişkin görüşlerinin çeşitli değişkenler açısından incelenmesi

Abstract

Çalışmanın amacı, Doğu Karadeniz Bölgesinde Milli Eğitim Bakanlığı'na (MEB) bağlı ortaokullar ve liselerde görev yapan müzik öğretmenlerinin özel alan yeterlik düzeylerine yönelik görüşlerinin çeşitli değişkenler yardımıyla incelenmesidir. Çalışmada nitel ve nicel araştırma yaklaşımlarından karma yöntem deseni kullanılmıştır. Çalışmanın nicel verileri derecelendirme ölçekli likert tipi görüş anketi kullanılarak elde edilmiştir. Nitel veriler ise yarı yapılandırılmış görüşme kullanılarak elde edilmiştir. 2017-2018 eğitim-öğretim yılında Doğu Karadeniz illerindeki MEB'e bağlı ortaokullarda ve liselerde görev yapan, çalışmaya gönüllü olarak katılmış 123 müzik öğretmeni ve görüşmeye gönüllü olarak katılmış 10 müzik öğretmeni ile çalışılmıştır. Çalışmada görüş anketinden alınacak veriler nicel araştırma kapsamında yer alan tarama araştırma yöntemi kullanılarak elde edilmiştir. Yarı yapılandırılmış görüşme soruları anket sonuçlarına göre hazırlanmıştır. Çalışmada görüş anketi aracılığıyla elde edilen veriler istatistik analiz programı ile analiz edilmiştir. Yarı yapılandırılmış mülakatlardan elde edilen veriler ise nitel analiz yöntemlerinden betimsel ve içerik analizleriyle analiz edilmiştir. Araştırma sonucunda, mülakata katılan öğretmenlerin kendilerine yöneltilen sorulara verdikleri cevaplara göre görüşleri incelenmiş ve tablolaştırılarak sunulmuştur. Anket sonuçlarına göre, öğretmenlerin kendilerini en yeterli gördükleri ana yeterlik `mesleki gelişimi sağlama` ana yeterliği, katılım düzeylerinin en az olduğu ana yeterlik ise `planlama ve düzenleme` olmuştur. Öğretmenlerin demografik bilgileri ile özel alan yeterliklerine ilişkin ana yeterlikleri arasındaki ilişki incelendiğinde cinsiyet, mezun olunan bölüm, hizmet yılı, görev yapılan okul, görev yapılan okul türüne göre anlamlı bir farklılık oluşturmadığı görülmüştür. Hizmet içi eğitim almış öğretmenlerin `planlama ve düzenleme`, `kuramsal-uygulamalı bilgi ve beceriler` `müzik kültürü`, `izleme ve değerlendirme`, `mesleki gelişim sağlama` ana yeterliklerine ilişkin puanlarının ve Özel Alan Yeterliği puanlarının toplamının hizmet içi eğitim almamış öğretmenlere göre daha anlamlı yüksek bir ilişkiye sahip olduğu görülmüştür. Ülkemizde özel ve devlet okullarının her kademesinde görev yapmakta olan müzik öğretmenlerinin mesleki alanlarında gerekli olan özel alan yeterliklerini ölçmeyi amaçlayan öğretmenlerin kendilerini hangi özel alanlarda yeterli ya da yetersiz gördüklerini, mesleklerinde yaşadıkları problemleri, gördükleri eksikleri dile getirmeye yardımcı olan ilgili alan yazında yayınlanmış bir tez çalışması bulunmamaktadır. Bu sebepten dolayı araştırma, öğretmenlerin kendi yeterliklerine yönelik görüşlerini ortaya koyması ve ileride yapılacak çalışmalara basamak oluşturması açısından önemlidir.

The purpose of this study is to examine the opinions of music teachers working in secondary schools and high schools affiliated to the Ministry of National Education in Eastern Black Sea Region on the level of special field competence with the help of various variables. In the study, a mixed method pattern, where qualitative and quantitative approaches would be used together, was used. The quantitative data of the study were obtained by using the graded Likert-type opinion survey. The qualitative data were obtained by using the semi-structured interview. The study was performed with 123 music teachers who voluntarily participated in the study and 10 music teachers who voluntarily participated in the interview, who teach at secondary school sand high schools under the Directorate of National Education in the provinces in the East Black Sea Region during 2017-2018 educational year. In the study, the data from the opinion form were obtained by using the survey research method within the scope of quantitative research. Semi- structured interview forms were prepared according to survey results. In the study, data obtained via opinion survey was analyzed with a statistical analys are program. The data obtained from the semi-structured interviews were analyzed with descriptive and contentanalyses as qualitative analysis methods. As a result of the research, the answers of the teachers, who participated in the interview, to the questions directed at them were examined and presented in tables. According to survey results, the main competency in which the teachers regard them selves as most competent is `providing professional improvement`, and the main competency with lowest participation numbers is `planning and arrangement`. When the relationship between the demographic information of the teachers and their main competencies related to Special Field Competency is examined; it is seen that there is no significant difference according to gender, graduated department, years of service, the school they teach at, and the type of school they teach at. It is also seen that the sum of main competency (`planning and arrangement`, `theoretically applied knowledge and skills`, `music culture`, `monitoring and evaluating`, `providing professional improvement`) scores and Special Field Competency scores of teachers who received in-service training have a higher level of significant relationship compared to the teachers who did not receive in-service training. There is no dissertation study published in there levant literature which aims to measure the special field competencies professionally required by music teachers who teach at every level in our country's private and public schools, and which helps reflect in which special fields teachers regard themselves competentor in competent, what problems they experience and what short comings they notice in their profession. There fore, the study is important in terms of revealing the opinions of the teachers about their own competences and providing a base for future studies.