Ergenlerin öznel iyi oluş düzeylerinin algılanan ebeveyn çatışması ve öz-yeterlik inançlarıyla ilişkisi

Abstract

Öznel iyi oluş kavramının ergenlerin olumsuz ruh hali geliştirmelerinde önleyici bir faktör olduğu bilinmektedir ve ergenlik döneminin özellikleri düşünüldüğünde ergenler için olumlu duygular geliştirmenin önemi daha da belirginleşmektedir. Ergenlerin olumlu duygular geliştirebilmesinde ailesel ve kişisel faktörler önemli unsurlardır ve kişisel faktörlerden olan öz-yeterlik ve ailesel faktörlerden olan ebeveyn çatışma algısı kavramının üzerinde durulmasının öznel iyi oluş düzeyi açısından önemli olduğu düşünülmektedir. Bu çalışmayla ergenlerin öznel iyi oluşu üzerinde öz-yeterlik, algılanan ebeveyn çatışması ve yaşın rollerini incelemek amaçlanmaktadır. Ayrıca araştırmada öznel iyi oluşun cinsiyet, ebeveynle yaşama durumu, aylık gelir ve ebeveyn tutumu değişkenleri ile ilişkisi incelenmiştir. Bu çalışma, nicel araştırma yöntemlerinden olan ilişkisel ve nedensel karşılaştırma yöntemleriyle yapılmıştır. Bu çalışmanın araştırma grubu, İstanbul ilinin çeşitli ilçelerinde öğrenim gören 615 ortaokul ve lise öğrencisinden oluşmaktadır. Araştırmanın veri toplama araçlarını Kişisel Bilgi Formu, Ergen Öznel İyi Oluş Ölçeği, Çocukların Evlilik Çatışmasını Algılaması Ölçeği, Çocuklar için Öz-yeterlik Ölçeği oluşturmaktadır. Çalışmada elde edilen verilerin analizi SPSS 23.0 paket programıyla Pearson Momentler Çarpımı Korelasyon Katsayısı, Bağımsız gruplar t testi, ANOVA, Çoklu Regresyon Analizi ve Kruskal Wallis testlerinden yararlanılarak yapılmıştır.Öznel iyi oluşun açıklanmasında öz-yeterlik, algılanan ebeveyn çatışması ve yaştan oluşan çoklu doğrusal regresyon modelinin anlamlı olduğu tespit edilmiştir. Bu sonuca göre, öz-yeterlik ve algılanan ebeveyn çatışması öğrencilerin öznel iyi oluşunu anlamlı düzeyde yordamaktadır. Buna karşın yaş değişkeninin kurulan modeli anlamlı düzeyde açıklamadığı sonucu elde edilmiştir. Demografik değişkenlerin öznel iyi oluşla ilişkisi incelendiğinde; cinsiyet, ebeveynle yaşama durumu ve aylık gelirin anlamlı düzeyde farklılaşmaya yol açmadığı, ancak ebeveyn tutumlarının anlamlı düzeyde farklılaştığı tespit edilmiştir. Araştırma sonucunda kişisel ve ailesel faktörlerden olan öz-yeterlik ile ebeveyn çatışması algısının öznel iyi oluş üzerinde etkili olduğu görülmüştür. Araştırma sonuçlarının, alan literatürünün yanı sıra ergenlerle ve ailelerle yapılacak önleyici çalışmalara katkıda bulunacağı düşünülmektedir.Anahtar Kelimeler: Öznel İyi Oluş, Algılanan Ebeveyn Çatışması, Öz-yeterlik, Ergenler

It is known that the concept of subjective well being is a preventive factor in adolescent's negative mood development and when the characteristics of adolescence are considered, the importance of developing positive emotions for adolescents becomes more apparent. Familial and personal factors are important factors in developing positive emotions of adolescents and it is thought that it is important in terms of happiness level to focus on self-efficacy which is a personal factor and perception of interparental conflict which is a familial factor. This study aims to examine the roles of self-efficacy, perceived parental conflict and age on subjective well-being of adolescents. In addition, the relationship between subjective well-being and various variables such as gender, living with one parent, monthly income and parental attitude were examined.In this study, relational and causal comparison methods, which are quantitative research methods, are used. The research group consists of 615 secondary and high school students studying in various districts of Istanbul. For data collection, Demographic Information Form, Adolescents' Subjective Well-Being Scale, Children's Perception of Interparental Conflict Scale and the Self Efficacy Scale for Children were used. The data analyze by refering SPSS 23.0 statistical software, Pearson Product Moment Correlation, Multiple Regression Analysis, ANOVA, Independent Groups t test and Kruskal Wallis test were used.In explaining subjective well-being, multiple linear regression model including self-efficacy, perceived parental conflict and age were found to be significant. According to this result, students' self-efficacy and perceived parental conflicts significantly predicted subjective well-being. However, it was concluded that the age variable did not explain the established model significantly. When the relationship between demographic variables and subjective well-being was examined; gender, living with a single parent and monthly income did not lead to a significant difference, but parental attitudes differed significantly. As a result of the study, it was seen that self-efficacy and parental conflict perception, which are personal and familial factors, had an effect on subjective well-being. It is thought that the research results will contribute to preventive studies with adolescents and families in addition to the literature in the field.Keywords: Subjective Well Being, Perception of Interparental Conflict, Self-Efficacy, Adolescence