Sosyal bilgiler dersinde yaratıcı drama yöntemininöğrencilerin eleştirel düşünme becerisine ve çevresel duyarlılığına etkisi

Abstract

Sosyal Bilgiler Öğretim Programının en temel becerilerinden biri eleştirel düşünmedir. Bu beceri öğretim programında tüm öğrenme alanlarında ortak beceri olarak ele alınmıştır. Doğal çevre ve bu çevrenin korunması için duyarlı bireyler yetiştirmek de öğretim programının temel amaçları arasında yer almaktadır. Buradan hareketle bu araştırmada yaratıcı drama yönteminin 6.sınıf sosyal bilgiler dersinde öğrencilerinin eleştirel düşünme becerisi ve çevresel duyarlılıklarına etkisini belirlemek amaçlanmıştır. Araştırmada nicel ve nitel araştırma yaklaşımlarına yer verilen karma yöntem kullanılmıştır. Araştırmaya 2017-2018 eğitim-sürecinde Trabzon ilinde yer alan bir ilköğretim okulunda 6.sınıfda öğrenim gören 56 öğrenci (deney grubu 28, kontrol grubu 28) katılmıştır. Dersler deney grubunda `çevre kirliliği` konusuna yönelik hazırlanan yaratıcı drama etkinlikleriyle (15 ders saati), kontrol grubunda ise programa dayalı öğretim etkinlikleriyle yürütülmüştür. Araştırmanın nicel verileri `Eleştirel Düşünme Eğilim Ölçeği` ve `Çevresel Duyarlılık Ölçeği` kullanılarak toplanmıştır. Çalışmanın nitel boyutunda ise veriler, açık-uçlu sorular, öğrenci günlükleri, resim, afiş ve şiir gibi öğrencilerin düşünce ve duygularını yansıtan çalışmalardan elde edilmiştir. Araştırma sonucunda yaratıcı drama yönteminin kullanıldığı sosyal bilgiler derslerinin, programa dayalı öğretim etkinliklerine göre, öğrencilerin eleştirel düşünme becerilerini ve çevresel duyarlılıklarını anlamlı düzeyde geliştirdiği belirlenmiştir. Araştırmanın nitel verilerinden elde edilen bulgulara göre, öğrencilerin yaratıcı drama yöntemiyle yürütülen sosyal bilgiler dersinde eğlendikleri ve öğrenme sürecinde daha aktif oldukları için daha iyi öğrendikleri düşüncesinde oldukları tespit edilmiştir.

Critical thinking is one of the important elements of the Elementary Social Studies Curriculum. This skill is considered as a common skill that is to be gained to students in all learning areas. The researches on this skill in question were largely on the assessment. In this paper, the purpose of the study is to examine the effect of creative drama method on students' critical thinking skills and environmental awareness in social studies. In line with this aim, quasi-experimental design with unequaled, control group was used for the research. The research was carried out with students who were in 6th grade (experimental group 27, control group 27) in an elementary school in Trabzon in 2017-2018 academic year. In the implementation process, 8-hour course was conducted with creative drama based activities on environmental pollution prepared for experimental group, while the control group was conducted within an activity-centered planning. In accordance with the aim of the study, critical thinking disposition scale and environmental sensitivity scales were applied as pre- and post-test to both groups before and after the implementation. During the implementation and after the implementation, students' ideas and feelings were evaluated in terms of their projects, such as art, poem, poster, etc. As a result, creative drama method had positive effects on students' critical thinking skills and environmental awareness. The process was also productive and fun for the students.