D vitamininin oral glukoz tolerans testi sonucunda postprandiyal kan glukozu ve insülin direncine etkisi

Abstract

Çalışmamızda D vitamininin (VD), oral glukoz tolerans testi (OGTT) sonucunda kan glukozu ve insülin direncine etkisinin incelenmesi amaçlanmıştır. Bunun için Medipol Üniversitesi Tıp Fakültesi Hastanesi ve Medipol Hastanesi Endokrin Polikliniği hasta kan biyokimya arşivi retrospektif olarak taranmıştır. Eş zamanlı olarak, plazma 25 (OH) D vitamini, oral glukoz tolerans testi (3 saatlik) açlık kan şekeri , 2. ve 3. Saatleri, insülin bakılan hastaların verileri incelenmiştir. Bu verilerin ölçüldüğü tarih gün ay yıl olarak kaydedilmiştir. Verilerin istatistiksel açıdan değerlendirilmesinde, bilgisayar ortamında IBM Statistics 20,0 (SPSS) istatistik paket programı kullanılmış %95 güven aralığında ve p<0,05 anlamlılık düzeyinde değerlendirilmiştir. Çalışmamızın sonucunda VD düzeyi ve insülin direnci arasında negatif yönlü zayıf bir ilişki tespit edilmiştir(r =-0,204, p=0,035). VD ve 0. dk kan glukozu arasında orta derecede negatif bir ilişki bulunmuştur. 60.dk'dan 120.dk'ya kan glukozunun azalması ile insülin direnci arasında neredeyse anlamlı bir ilişki (p=0,053) ve VD ile arasında negatif yönde istatistiksel olarak anlamlı sonuç elde edilmiştir. VD seviyesi yükseldikçe 60.dk'dan 120.dk arasında kan glukozunda azalma oranı artmaktadır. VD düştükçe, ilk saatte kan şekerinin ikinci saatten daha yüksek bulunma olasılığı artmaktaydı. VD eksikliğinde ilk saat kan glukozunun daha yüksek olduğunu bunun da postprandial semptomlara yol açabileceğini düşünüyoruz. VD eksikliği durumunda kan glukozu 0-60 dk değişimiyle ilişkili olduğu izlenmektedir. Yemek sonrası erken dönemde fark edilen postprandiyal sendromda, VD eksikliğinin kan şekerinde daha fazla yükselmeye yol açarak semptomları etkilemesi mümkün olabilir. Postprandial sendromda herhangi bir noktada ölçülen kan glukozundan ziyade, dinamik değişkenliğin rolü olduğunu düşünmekteyiz. VD düzeyleri <10ng/ml, 10-20ng/ml, >20ng/ml olarak gruplandırıldığında, AKŞ'ye göre relatif hipoglisemi sıklığı farklı bulunmazken, zirve kan glukozunun birinci ya da ikinci saatte görülme sıklığı farklıdır.VD düzeyinin kış mevsiminde sonbahar mevsimide göre daha düşük olduğu tespit edilmiştir. Kan glukozundaki değişikliklerle postprandial semptomların anlık değerlendirileceği ve bunun VD ile ilişkisinin araştırılacağı prospektif çalışmalara ihtiyaç vardır.Anahtar Kelimeler : D Vitamini, hipoglisemi, insülin direnci, OGTT.

The aim of this study was to evaluate the effect of vitamin D (VD) on blood glucose and insulin resistance after oral glucose tolerance test (OGTT). The blood biochemistry archives of Endocrinology Departments in Medipol University Hospital and Medipol Hospital were retrospectively searched for collecting the data. The dataset of the patients were examined who were simultaneously measured the plasma 25 (OH) vitamin D, oral glucose tolerance test (3-hours), blood glucose level of 2. and 3. hours and insulin data. The evaluation dates of these measurements was recorded as day, month and year. Statistical analysis was performed with statistical software (SPSS for IBM, version 20.0; SPSS Inc, Chicago, Ill). The results were evaluated with a 95 % confidence interval and the significance level was set at P < 0.05. The results of this study showed that a weak negative correlation was found between vitamin D and insulin resistance (r =-0,204, p=0,035). A mild negative correlation was found between vitamin D and blood glucose at 0. minute. There was found an almost significant (p = 0.053) relationship between the reduction of blood glucose from 60 minutes to 120 minutes between insulin resistance and a negative statistically significant result was found between VD. Increasing in vitamin D resulted a reduction in the level of blood glucose from 60 minutes to 120 minutes. As the VD decreased, the possibility of higher blood glucose in the first hour than the second hour increased. We believe that the blood glucose was higher in the first hour and that this could lead to postprandial symptoms. It has been monitored that in cases of VD deficiency, the blood glucose is related to changes of 0-60 minutes. In postprandial syndrome noticed early stages after meals, VD deficiency can cause more increase in blood glucose and affect the symptoms. We believe dynamic variability has more of a role in postprandial syndrome rather than blood glucose measured at any point. When VD levels are grouped as <10ng/ml, 10-20ng/ml, >20ng/ml, it is seen that while there is no difference in relative hypoglycemia frequency compared to FBS, the observation frequency is different in the first or second hour of the peak blood glucose. It was also confirmed that the VD level is higher in winter than autumn. Further prospective studies are required for instant evaluations of the changes in blood glucose and postprandial symptoms and for studying the relation of these and the VD. Keywords: Hypoglycemia, insulin resistance, oral glucose tolerance test (OGTT) , Vitamin D