Sağlık hizmetleri pazarlaması harcamalarının verimliliğinin değerlendirilmesi

Abstract

1970' li yılların öncesinde, sağlık sektöründe var olan rekabeti denetleyici ve önleyici hukuki düzenlemeler ile sağlık sektöründe var olan paydaşların yaklaşımları, sağlık hizmetleri pazarlaması ile ilgili faaliyetlerin gecikmesine yol açmıştır. 1980'li yılların ortalarından itibaren rekabetin giderek artması, hizmet kullanıcılarının bilinçlenmesi ve sağlık kuruluşlarında artan maliyetler sebebiyle, sağlık kuruluşları sağlık hizmetleri pazarlaması konusuna adım atmak durumunda kalmışlardır. Böylelikle diğer sektörlerde uygulanan pazarlama teknikleri, zaman içerisinde sağlık sektörüne de uyarlanmaya başlanmıştır. Sağlık sektöründe pazarlama faaliyetlerinin başlamasıyla, bu çalışmalar günümüzde oldukça kapsamlı hale gelmiştir. Sağlık sektörünün büyümesi, sektörel rakiplerin çoğalması, sağlık teknolojisinin gelişimi, hasta beklentilerinin artışı, hastalıkların çoğalması ve tedavilerinin zorlaşması, nüfusun artması ve paralelinde sağlık hizmetine olan talebin artması ile birlikte maliyetler artmış, bu maliyetleri karşılamak için yapılan pazarlama faaliyetlerinin de maliyetlerini artırmıştır. Günümüzde pazarlama faaliyetlerinde ana hedef, minimum maliyet ile maksimum faydaya ulaşmak haline gelmiştir. Yapmış olduğumuz bu çalışmada, sağlık hizmetlerinin pazarlamasında izlenen yöntemler esnasında yapılan harcamaların, getirmiş olduğu faydalar açısından değerlendirilmesi amaçlanmıştır. Bu amaç doğrultusunda, bir özel üniversite hastanesinin yurtiçi pazarlama departmanının bir yıl boyunca yapmış olduğu faaliyetler, bu faaliyetlerin maliyetleri ve departmanın hastaneye sağlamış olduğu faydalar incelenmiştir. Çalışmadan elde edilen veriler SPSS ile analiz edilmiş, bu analizlere göre sağlık hizmetleri pazarlaması harcamalarının fayda maliyet ilişkisi açısından verimli olduğu görülmüş ve özel sağlık sigortalı misafir grubunun bu fayda maliyet ilişkisinde sürekliliği açısından en değerli misafir grubu olduğu anlaşılmıştır.

1970' li yılların öncesinde, sağlık sektöründe var olan rekabeti denetleyici ve önleyici hukuki düzenlemeler ile sağlık sektöründe var olan paydaşların yaklaşımları, sağlık hizmetleri pazarlaması ile ilgili faaliyetlerin gecikmesine yol açmıştır. 1980'li yılların ortalarından itibaren rekabetin giderek artması, hizmet kullanıcılarının bilinçlenmesi ve sağlık kuruluşlarında artan maliyetler sebebiyle, sağlık kuruluşları sağlık hizmetleri pazarlaması konusuna adım atmak durumunda kalmışlardır. Böylelikle diğer sektörlerde uygulanan pazarlama teknikleri, zaman içerisinde sağlık sektörüne de uyarlanmaya başlanmıştır. Sağlık sektöründe pazarlama faaliyetlerinin başlamasıyla, bu çalışmalar günümüzde oldukça kapsamlı hale gelmiştir. Sağlık sektörünün büyümesi, sektörel rakiplerin çoğalması, sağlık teknolojisinin gelişimi, hasta beklentilerinin artışı, hastalıkların çoğalması ve tedavilerinin zorlaşması, nüfusun artması ve paralelinde sağlık hizmetine olan talebin artması ile birlikte maliyetler artmış, bu maliyetleri karşılamak için yapılan pazarlama faaliyetlerinin de maliyetlerini artırmıştır. Günümüzde pazarlama faaliyetlerinde ana hedef, minimum maliyet ile maksimum faydaya ulaşmak haline gelmiştir. Yapmış olduğumuz bu çalışmada, sağlık hizmetlerinin pazarlamasında izlenen yöntemler esnasında yapılan harcamaların, getirmiş olduğu faydalar açısından değerlendirilmesi amaçlanmıştır. Bu amaç doğrultusunda, bir özel üniversite hastanesinin yurtiçi pazarlama departmanının bir yıl boyunca yapmış olduğu faaliyetler, bu faaliyetlerin maliyetleri ve departmanın hastaneye sağlamış olduğu faydalar incelenmiştir. Çalışmadan elde edilen veriler SPSS ile analiz edilmiş, bu analizlere göre sağlık hizmetleri pazarlaması harcamalarının fayda maliyet ilişkisi açısından verimli olduğu görülmüş ve özel sağlık sigortalı misafir grubunun bu fayda maliyet ilişkisinde sürekliliği açısından en değerli misafir grubu olduğu anlaşılmıştır.