Aile sağlığı merkezlerinin hipertansiyon hastalığı teşhisinde rolü ve önemi

Abstract

Dünya Sağlık Örgütü hipertansiyonu önlenebilir ölüm nedenlerinin başında yeralan prevelansı en yüksek sağlık sorunu olarak tanımlamaktadır. Koruyucu hekimlikve erken tanı sağlık hizmetlerinin koordinasyonu, entegrasyonu ve çoğu tıbbi problemiyönetme becerisi, aile hekimlerinin temel özelliklerindendir. Bu çalışmada aile sağlığımerkezlerinin hipertansiyon hastalığı teşhisindeki rolünün güncel literatür ve klinikeczacılık ışığında incelenmesi amaçlanmıştır. Deneklerin demografik bilgilerini vehipertansiyon ile ilgili olarak hastaların başvurduğu hekimlerin hipertansiyon tanı vetedavi yaklaşımlarına yönelik sorulardan oluşan sorulardan oluşan anket veri toplamaaracı olarak kullanılmıştır. Verilerin analizi SPSS 23.0 istatistik paket programındayapıldı. Çalışmamızdaki olguların yaş ortalamaları kadınlarda 58,09±1,92 veerkeklerde 56,6±1,82 olarak bulunmuş olup cinsiyetin aile öyküsü sorgulanması veuzman hekime yönlendirilme ile ilişkili olduğu saptanmıştır. Örneklemimiz eğitimdurumlarına göre değerlendirildiğinde büyük çoğunluğunun ilkokul (%68) düzeyindeolduğu görülmüştür. Hipertansiyonlu olguların %40,8'inde diyabet hastalığı saptandı.Örneklemin geri kalan %52,6'sının multimorbid olmadığı görülmüştür. Olguların80,3'ünde tansiyon ölçümünün yapılmadığı saptanmıştır. Örneklemin hipertansiyontanısı %9 oranında aile hekimleri tarafından konurken; %81 dahiliye hekimleritarafından konulmuştur. Örneklemin %17'sinin hipertansiyon tanısının konma şeklirutin kontroldür. Örneklemin `Aile hekimi tarafından hipertansiyon aile öyküsüsoruldu mu?` ve `Aile hekimi sizi uzmana yönlendirdi mi?` soruları birbiriyle kuvvetliderecede anlamlı ilişkili olup sonuçlar iki parametre için eşit şekilde örneklemin%88'inde`Hayır` olarak saptanmıştır. Tansiyon ölçümü yapan hekimlerin diğer tutumyaklaşımlarda da kanıta dayalı tıp ile uyumlu olduğu görülmüştür. Çalışmamız, ailesağlığı merkezlerinin hipertansiyona yaklaşımlarının kanıta dayalı tıp ile uyumsuzolduğunu birçok açıdan göstermektedir. Klinik eczacıların hastalara eczanelerindedanışmanlık yaparak bu problemin azalabileceği düşünülmektedir.Anahtar Sözcükler: aile hekimliği, aile sağlığı merkezi, hasta yönlendirme,hipertansiyon, multimorbidite

World Health Organization defines the hypertension as a health problem that is thepreventable cause of death with the highest prevalence. Preventative medicine,coordination and integration of early diagnosis and manipulation of most of themedical problems are the basic features of family physicians. In this study it was aimedto search the role of family health centers in the diagnosis of hypertension disease,with the help of current literature and clinical pharmacy. The demographical data ofsubjects and the questions asked by the physicians throughout the hypertensiondiagnosis and treatment are the data of this study. The data analysis with the SPSS23.0 statistical program. The mean age was 58,.9±1.92 in female subjects and56.6±1.82 in male subjects and it was found that the gender of patients was relatedwith questioning family history and referral to specialized physician. The educationlevel of the sample is majorly primary school (68%). It was found that the 40.8% ofhypertension subjects have diabetes mellitus. The rest of the sample, 52.6%, is notmultimorbid. It was found that the blood pressure measurement was not performed in80.3% of the cases. The diagnosis of hypertension was made by family physicians with9% rate, and 81% of the cases have been diagnosed by internal medicine physicians.The 17% of the cases have been diagnosed during the routine visit. The questions of`was it asked the family history by the family physician?` and `did the familyphysician refer you to the specialized physician?` were correlated strongly with eachother and the results were 88% `No` for both questions. The overall patientmanagement of the physicians, who checked fort the blood pressure, were suitable tothe evidence-based medicine. This study showed that the management of hypertensionin family health centers is irrelevant at many aspects with evidence-based medicine. Itis thought that this problem could be solved by giving consultation to the patients inpharmacies by clinical pharmacists.Key Words: family health centers, family medicine, hypertension, multimorbidity, patient referral