Prenatal dönemdeki kadınların gebeliğe ve annelik rolüne uyumlarının ve etkileyen faktörlerin değerlendirilmesi

Abstract

PRENATAL DÖNEMDEKİ KADINLARIN GEBELİĞE VE ANNELİK ROLÜNE UYUMLARININ VE ETKİLEYEN FAKTÖRLERİN DEĞERLENDİRİLMESİBu araştırma, prenatal dönemdeki kadınların gebeliğe ve annelik rolüne uyumlarını ve bu uyumları etkileyen faktörleri belirlemek amacıyla yapılanan tanımlayıcı tipte bir çalışmadır. Araştırma, İstanbul' da bir Devlet Hastanesi' nin gebe polikliniğinde yapılmıştır. Devlet Hastanesi gebe polikliniğine 01 Mayıs – 31 Temmuz 2016 tarihleri arasında başvuran ve araştırmaya katılmayı kabul eden 215 gebe kadın araştırmanın örneklemini oluşturmaktadır. Araştırmada veri toplamak için Sosyodemografik Özellikler, Obstetrik Özellikler ve Prenatal Kendini Değerlendirme Ölçeği' nin bulunduğu bir anket formu kullanılmıştır. Prenatal Kendini Değerlendirme Ölçeği' nin 7 alt boyutu bulunmaktadır. Bunlar; kendi ve bebeğinin sağlığı ile ilgili düşünceleri, gebeliğin kabulü, annelik rolünün kabulü, doğuma hazır oluş, doğum korkusu, kendi annesi ile ilişkisinin durumu ve eşi ile ilişkisinin durumu olarak ayrılmıştır. Ölçeğin bütünü için alınabilecek en düşük puan 79 iken, en yüksek puan 316'dır. Gebeliğe uyumun yüksek olduğunu düşük puanlar göstermektedirler. Araştırma verileri, araştırmacı rehberliğinde katılımcılardan bire bir anket formu doldurularak sağlanmıştır. Araştırma verilerinin değerlendirilmesinde IBM SPSS Statistics 22 istatistik paket programından yararlanılmış olup yüzde hesaplaması, Shapiro-Wilk, Mann-Whitney U ve Kruskal-Wallis testleri kullanılmıştır. Araştırmaya katılan gebelerin sosyodemografik özelliklerine bakıldığında; %60' ının yaşının 15-29 arası, %40' ının evlilik süresinin 1-2 yıl, %32.1' inin yüksekokul-fakülte mezunu, %16.3' ünün memur olduğu ve %71.6' sının çalışmadığı belirlenmiştir. Gebelerin %85.1' inin çekirdek ailede yaşadığı, %31.2' sinin eşinin lise mezunu olduğu, %98.6' sının eşinin herhangi bir işte çalıştığı ve %77.2' sinin aylık gelir durumunun orta düzeyde olduğu belirlenmiştir. Gebelerin obstetrik özelliklerine bakıldığında; %41.9' unun ilk gebeliği, %34.9' unun üçüncü trimesterde, birden fazla gebelik deneyimi olanların %72' sinin son iki gebelik arasındaki sürenin 24 ay ve üzerinde olduğu ve %94.4' ünün isteyerek gebe kaldığı bulunmuştur. Gebelerin çoğunun düşük (%80) ya da ölü doğum (%98.6) deneyiminin olmadığı, bununla birlikte %10.2' sinin endişe yaşadığı, yaşanılan endişe nedeninin genellikle (%50) bebeğin hasta/özürlü olmasına ilişkin olduğu, %91.6' sının kendini doğacak bebeğinin bakımı için hazır hissettiği ve %66.5' inin gebelik ile ilgili bilgi aldığı saptanmıştır. Araştırmaya katılan gebelerin Prenatal Kendini Değerlendirme Ölçeği puan ortalaması 132,51±35,07 olarak bulunmuş ve uyumlarının ortalamaya yakın olduğu tespit edilmiştir. Özellikle gebenin yaşı, eğitim durumu, gebeliğin istendik olma durumu, gebelikle ilgili bilgi alma durumunun gebelik ve anneliğe uyumda etkili faktörler olduğu belirlenmiştir. Sonuç olarak, kadınların gebeliğe ve annelik rolüne uyumlarını etkileyen faktörlerin çok fazla olduğu ve bu faktörlerden dolayı gebeliğe ve annelik rolüne uyumun zorlaştığı anlaşılmaktadır. Aynı zamanda prenatal dönemde gebeye ve aileye verilecek bütüncül bir bakım ve eğitimin önemi ortaya çıkmaktadır.Anahtar kelimeler: Annelik rolüne uyum, Gebeliğe uyum, Prenatal dönem.

EVALUATION OF PREGNANCY AND MOTHERHOOD ADAPTATION AND THE EFFECTIVE FACTORS OF IN PRENATAL PERIOD This study is a descriptive study that shows the compatibility of the woman to the pregnancy and to the motherhood role and the effective factors on these. The study was done at the antenatal policlinic of a public hospital in İstanbul. 215 pregnant women that aproached to the policlinic between the dates of 01 May-31 July 2016 and accepted to attend to the study were taken to study. For the collection of the data; an inquiry containing sociodemographic factors, obstetric characteristics and prenatal self evaluation index was used. Prenatal self evaluation questionnaire has 7 subtitles. These subtitles are the thoughts about her self and the babies health, acceptance of pregnancy, acceptance of motherhood role, readiness to the birth, fear of birth, the relation situati on with mother and the husband. The least point of the scale was 79 and the most was 316. As the points decrease, the compatibility to the pregnancy increase. The data collection was collected by perforiming in quiry to the participants one by one with there searc her's attendance. IBM SPSS 22.0 Programme was used for the evaluation of the data; Shapiro-Wilk, Mann-Whitney U ve Kruskal-Wall is tests are used for the calculations. When the sociodemographical characteristics of the pregnant attendies are considered, 60% were at the age of 15-29 years, 40% had 1-2 years of marriage, 32.1% gratuated from the university, 13.6% were government officer and 71.6% were not working. 85.1% of the pregnant women were living with own family, 31.2% had a high school gratuated husband, 98.6% of the spouses work in any job, 77.2% had middle class economic status. When the obstetric characteristics of the pregnant attendies are considered; 41.9% of them was at their first pregnancy, 34.9% were at third trimester, 72% of the multipar pregnant women had a time of more than 24 months of interval between last two pregnancies and 94.4% of them got pregnant by their own will. Most of the pregnant women do not have any abortus (80%) or stil birth(98.6%) experience; on the other hand 10.2% had the worry. The worry is about having sick/handicapped baby(50%), 91.6% of them feel ready for the motherhood and 66.5% of them gorinformation about the pregnancy. The average point according to prenatal self evaluation scale of the pregnant women that attended to the study was 132,51±35,07 and the adaptation of them was at average. Especially age, education level of pregnant women and planned and informed pregnancy were effective on adaptation for pregnancy and motherhood. As a result, there are lots of factors that affect the adaptation of the women to the pregnancy period and motherhood role. At the same time, this under lines the importance of education and the care to the pregnant women at the prenatal period. Key words: Adaptation for motherhood, Adaptation for pregnancy, Prenatal period