Doğum şeklinin annelerin bebeklerini algılama, bağlanma ve ebeveynlik davranışı üzerine etkisi

Abstract

Bu çalışma doğum şeklinin annelerin bebeklerini algılama, bağlanma ve ebeveynlik davranışı üzerine etkisini belirlemek amacıyla yapılmıştır. Prospektif-tanımlayıcı tipte yapılan araştırma, İstanbul'da bulunan özel bir hastanede Ocak 2017-Haziran 2017 tarihleri arasında primipar 300 kadında doğum sonrası yüz yüze görüşme yöntemi ve telefon yolu ile iletişim kurularak gerçekleştirilmiştir. Veri toplama aracı olarak Tanıtıcı Bilgi Formu, Maternal Bağlanma Ölçeği (MBÖ), Yenidoğanı Algılama Ölçeği (YAÖ) ve Doğum Sonrası Ebeveynlik Davranışı Ölçeği (DSEDÖ) kullanılmıştır. İstatiksel analizler için SPSS programı kullanılmıştır. Araştırmaya katılan kadınların yaş ortalaması 27.46±3.52'dir. Annelerin çoğunluğu lisans mezunudur, gelir getiren bir işte çalışmaktadır ve gelirlerinin giderlerine denk olduğunu ifade etmişlerdir. Doğum şekli ile Maternal Bağlanma Ölçeği puan ortalaması arasında istatiksel olarak anlamlı bir fark bulunmamıştır (p>0.05). Annelerin Yenidoğanı Algılama Ölçeğinden aldıkları puanları sonucu algılama durumları ile doğum şekli arasında anlamlı bir ilişki olmadığı saptanmıştır (p>0.05). Doğum şekli ile Doğum Sonrası Ebeveynlik Davranışı Ölçeği puan ortalaması arasında istatiksel olarak anlamlı bir fark olduğu, vajinal doğum yapan annelerin puan ortalamasının acil sezaryen olanlara göre daha yüksek olduğu görülmüştür. Gebeliğin planlanma durumu, plasenta ve ekleri ile ilgili problem yaşama, yenidoğanın doğum ağırlığı ve doğumda analjezi/anestezi kullanımının doğum sonrası erken dönemde ebeveynlik davranışını etkileyen faktörler olduğu bulunmuştur. Doğum Sonrası Ebeveynlik Davranışı Ölçeği puan ortalaması ile Maternal Bağlanma Ölçeği puan ortalaması arasında pozitif yönde zayıf bir ilişki olduğu saptanmıştır. Çalışma sonucunda, hemşirelerin doğum öncesi dönemden başlayarak çiftlere planlı bir gebeliğin önemi hakkında bilgi vermesi ve doğum sonrası dönemde anne-bebek arasındaki ilişkiyi yakından takip ederek risk faktörlerini belirlemesi gerektiği önerilmektedir.Anahtar Kelimeler: Anne-bebek ilişkisi, Doğum şekli, Ebeveynlik davranışı, Maternalbağlanma, Yenidoğanı algılama

This study was carried out to determine the effect of the delivery method on the perception, attachment and parenting behavior of mothers toward their babies. A prospective descriptive study was carried out in a private hospital in Istanbul between January 2017 and June 2017 with 300 women in the primipara by communicating with face-to-face interview way and on the telephone. Descriptive Information Form, Maternal Attachment Scale (MAS), Neonatal Perception Inventory (NPI) and Postpartum Parenting Behavior Scale (PPBS) were used as data collection tools. SPSS program was used for statistical analysis. The average age of women was 27.46 ± 3.52. The majority of the mothers have a bachelor's degree, are employed in wage-earning employment and stated that their income was equivalent to their expenses. There was no statistically significant difference between the delivery method and the Maternal Attachment Scale's point average (p>0.05). It was found that there was no significant relationship between the perception status and delivery type as a result of the scores obtained from the Neonatal Perception Inventory (p>0.05). There was a statistically significant difference between the type of delivery and the average point of Postpartum Parenting Behavior Scale and the average point of mothers who had vaginal birth was higher than those of which had an emergency cesarean section. It was found that the planning condition of the pregnancy, the problems related to the placenta and its attachments, the birth weight of the newborn and the use of analgesia/anesthesia during birth were factors affecting the parenting behavior in the early postpartum period. A weak positive correlation was found between the point average of Postpartum Parenting Behavior Scale and Maternal Attachment Scale. As a result of the study, it is suggested that nurses shall inform the couples about the importance of a planned pregnancy starting from the prenatal period and determine the risk factors by closely following the relationship between mother and baby in the postpartum period.Keywords: Delivery method, Maternal attachment, Mother-infant relationship, Neonatalperception, Parenting behavior