Bir vakıf üniversitesi hastanesinde hasta deneyimlerinin incelenmesi

Abstract

Sağlık sistemlerinin performansları değerlendirilirken; sağlık göstergelerinde düzelme, cevap verebilirlik ve finansal kaynakların adil dağılımı kavramlarının üzerinde durulmaktadır. Sağlık göstergeleri ve kaynak kullanımı çok incelenen konular olduğu halde sistemlerin cevap verebilirliği genellikle ihmal edilmiş bir konudur. Cevap verebilirlik; sağlık sistemlerinin, bireylerin sağlık sistemi ile etkileşimlerinin sağlıkla ilgili olmayan boyutlarını ölçmek için nüfusun meşru beklentilerine ne ölçüde yanıt verebildiğini inceler. Bu amaçla geliştirilmiş ölçekler bulunmakla birlikte hasta deneyimlerinin incelenmesi yoluyla da sistem değerlendirmesinin yapıldığı gözlenmektedir. Bu çalışmada WHO tarafından geliştirilen bir cevap verebilirlik ölçeği ve ABD'de hastane deneyimlerine ilişkin algıları ölçmek için yaygın olarak kullanılan HCAHPS (Hospital Consumer Assessment of Healthcare Providers and Systems) anket formlarından yararlanılarak İstanbul'da yer alan bir hastanede ölçümler yapılmıştır. Araştırma verileri bir vakıf üniversitesi hastanesinde Kulak Burun Boğaz, Kadın ve Doğum Hastalıkları, Estetik Plastik ve Rekonstrüktif Cerrahi ve Genel Cerrahi bölümlerinde yatan 499 hastayı kapsamaktadır. Çalışmada cevap verebilirliğin sekiz boyutu olan; zamanında ilgi, iletişim, saygılı tedavi, gizlilik, otonomi, seçim, sosyal destek ve konfor boyutları, diğer yandan ise 15 maddeden oluşan anket formu ile hasta deneyimleri incelenmiştir. Katılımcıların cevap verebilirliğe ilişkin 15 konuda verdikleri yanıtların incelenmesinde maddelerin ortalamaların anlamlandırılması için beşli Likert değer aralıkları kullanılmıştır. Maddelerin puanlaması 1: Çok iyi, 2: İyi, 3: Makul, 4: Kötü ve 5: Çok kötü şeklindedir. Dolayısıyla madde ortalamaları ne kadar düşükse o kadar iyi deneyime işaret etmektedir. Çalışma sonucunda en düşük ortalamaya sahip olan boyutun `gizlilik` olduğu, en yüksek ortalamaya sahip olan boyutun ise `konfor` olduğu tespit edilmiştir. Genel olarak çalışmanın tüm maddelerinin cevap verebilirliğe ilişkin algılarının `iyi` düzeyde olduğu görülmektedir. Cevap verebilirlik puan ortalamalarının yaş, cinsiyet, öğrenim düzeyi, sağlık güvencesi, hizmet alınan yere göre farklılık gösterdiği, medeni durum ve meslek değişkenlerine göre farklılık göstermediği tespit edilmiştir. Farklılıkların kaynağı araştırıldığında kadın hastaların, erkek hastalardan daha olumsuz algıya sahip oldukları, 42-65 yaş aralığındaki hastaların 18-41 yaş aralığındaki hastalardan daha olumlu algılara sahip oldukları; üniversite mezunu olan hastaların diğerlerine göre daha olumsuz algılara sahip oldukları bulunmuştur.

While evaluating the performance of health care systems, it focuses on the concepts of improvement in health indicators, responsiveness and fair distribution of financial resources. Although health indicators and resource utilization are very important issues, the responsiveness of the systems is often neglected. Responsiveness examines how health care systems respond to the legitimate expectations of the population to measure the non-health dimensions of individuals interactions with the health care system. Although there are scales developed for this purpose, it is observed that the evaluation of the system is carried out through the examination of patient experience. In this study, an answer scale developed by WHO and a hospital in Istanbul were used to measure perceptions of hospital experience in the United States using commonly used HCAHPS (Hospital Consumer Assessment of Healthcare Providers and Systems) questionnaires. Research data include 499 patients who were hospitalized in a foundation University Hospital in ear, nose and throat, gynecological and Aesthetic Plastic and Reconstructive Surgery and general surgery departments. In this study, patient experiences were investigated with a questionnaire consisting of eight dimensions of responsiveness, on time, attention, communication, respectful treatment, privacy, autonomy, choice, social support and comfort, and 15 items. In the examination of the responses given by the participants on 15 subjects regarding responsiveness, Quaternary value ranges were used to mean the average of the items. The points of the items are 1: very good, 2: Good, 3: reasonable, 4: Bad and 5: very bad. Therefore, the lower the substance mean, the better the experience. As a result of the study, it was determined that the size with the lowest mean was `confidentiality` and the size with the highest mean was `comfort`. In general, it is observed that all the articles of the study have a `good` perception of responsiveness. Answerability score averages were determined to differ according to age, gender, education level, health insurance, place of Service, marital status and occupational variables. When the source of differences is investigated, female patients have a more negative perception than male patients, patients in the age range of 42-65 years have a more positive perception than patients in the age range of 18- 41 years; it was found that the patients who graduated from the university had more negative perceptions than the others.