Kolostomili bireylerde sosyal desteğin uyuma etkisi

Abstract

Bu araştırma kanser nedeniyle kolostomi açılan bireylerde aileden alınan sosyal desteğin uyuma etkisini belirlemek amacıyla tanımlayıcı olarak planlanmıştır. Araştırma, 1 Ocak 2019 - 8 Mart 2019 tarihleri arasında İstanbul Üniversitesi- Cerrahpaşa Cerrahpaşa Tıp Fakültesi, 20 Şubat 2019 - 05 Nisan 2019 tarihleri arasında İstanbul Eğitim Araştırma Hastanesi'nde gerçekleştirilmiştir. Araştırmanın evrenini bu hastanelerin stomaterapi ünitelerine kayıtlı, son bir yılda kanser nedeniyle kolostomi açılmış 150 hasta oluşturmuştur. Araştırmanın örneklemini ise 18 yaşından büyük, kolostominin açılmasından sonra en az iki ay geçmiş, kolostomiye bağlı komplikasyonu olmayan, mental- ruhsal problemi olmayan 52 hasta oluşturmuştur. Araştırmada veri toplama aracı olarak, hastaların ailelerinden algıladıkları sosyal desteği ölçmek için Kanser Hastası Sosyal Destek Ölçeği (KHSDÖ), kolostomi ile yaşam uyumunu ölçmek için Ostomili Bireylere Yönelik Uyum Ölçeği (OUÖ-23) ve sosyodemografik özellikleri araştırmak amacıyla kişisel bilgi formu kullanılmıştır. Araştırmamızda katılımcıların yaş ortalaması 52.34±9.61 olarak saptandı. Katılımcıların %53.8'inin kadın olduğu, %40.4'ünün 2-6 ay arasında kolostomiye sahip olduğu ve %88.5'inin kemoterapi aldığı tespit edildi. Bu çalışmada sosyal destek ölçeği ile stoma uyum ölçeği; toplam ve alt boyutların birbiriyle ilişkisi incelendiğinde; KHSDÖ ve OUÖ-23 toplam puanları arasında istatistiksel yönden korelasyon bulunmadı (p=0.720, r=-0.051; p>0.05). KHSDÖ-bilgi desteği alt boyutu ile OUÖ-23-kabul etme alt boyut puanları arasında negatif yönde anlamlı korelasyon bulundu (p=0.011, r=-.349; p<0.05). KHSDÖ-bilgi desteği alt boyutu ile OUÖ-23-kaygı endişe alt boyut puanları arasında negatif yönde ve anlamlı ilişki bulundu (p=0.038, r=--.289; p<0.05). Erkeklerin kadınlara göre, ev kadınlarının da diğer meslek gruplarına göre kolostomi ile yaşamayı kabul etme düzeylerinin daha yüksek olduğu bulundu. İşçilerin kolostomi ile yaşamaya ilişkin duydukları endişe düzeylerinin diğer meslek gruplarına göre daha az olduğu tespit edildi. Sonuç olarak çalışmamızda, algılanan sosyal desteğin stoma uyum ölçeğinin bazı alt boyutlarını etkilediği saptanmıştır.Anahtar Kelimeler: Kolostomi, Sosyal destek, Uyum, Stomaya uyum, Hemşirelik

This study was carried out as a descriptive research to determine whether social support has an effect on adjustment in patients with colostomy. The research was done between January 1, 2019, and March 8, 2019 in Istanbul University Cerrahpasa Faculty of Medicine and in Istanbul Training and Research Hospital between February 20, 2019, and April 5, 2019. Participants consisted of 150 patients who were undergone to stoma therapy unit and had a colostomy because of cancer. The sample group consisted of 52 patients who were older than 18, had at least 2 months passed after colostomy surgery, had no complications related to colostomy surgery and mentally stable. As for data collection, social support scale for cancer patients, stoma adjustment scale and personal information form were used. The average age of participants was 52.34±9.61. It was found that 53.8% of participants were female, 40.4% of them had a colostomy for 2 to 6 monhts and 88.5% had undergone chemotherapy. ın this study ıt was found that no correlation bettwen social support and stoma adjustment total scores. As the patients got more informational support from their relatives, acceptance level of the patients got was increased and anxiety level about stoma was increased too. According to our study, stoma acceptance level of the male patients was higher than female patients. Stoma acceptance level of the housewives was higher than the other jobs groups. Anxiety level about stoma of the worker participants was lower than the other groups. As a conclusion, it was found out that the social support in the patients with colostomy, has effected on some subscales of the stoma adjustment.Key Words: Colostomy, Social Support, Adjusment, Stoma adjustment, Nursing