APEHQ` nun (İştah ve yeme alışkanlıkları ölçeği) Türkçe adaptasyonu, geçerlik ve güvenirlik çalışması

Abstract

Yeme paternindeki değişimler çeşitli demans sendromlarında değişensıklıklarda görülmekle birlikte bazı demans türleri için de ayırt edici, spesifik kliniközelliklerden birisi olarak kabul edilmektedir. Ancak bu spesifik problemin, klinikteobjektif olarak ve ayrıntılı bir şekilde değerlendirmesini sağlayabilecek herhangi birTürkçe standardize test bulunmamaktadır. Appetite and Eating Habits Questionnaire(APEHQ) kapsamlı bir şekilde yeme bozukluklarının hem şiddetini hem de sıklığınıayrı ayrı değerlendirmektedir. Ölçek yutma problemleri, iştah değişimi, yemealışkanlıkları, yiyecek tercihi ve diğer oral davranışlar olmak üzere 5 ana başlıkaltında toplam 34 maddeden oluşmaktadır. Bu çalışmanın amacı APEHQ' nunTürkçe versiyonunun geçerlik-güvenirliğini araştırmak ve klinikte kullanılmak üzerebir değerlendirme aracı kazanmaktır. Çalışmaya Medipol Mega HastanelerKompleksi Nöroloji Polikliniği' ndeki 32' si FTD 12' si AH tanısı olan toplam 44hasta ve 30 sağlıklı birey dahil edilmiştir. Ölçeğin güvenirliğinin incelenmesinde İçtutarlılık-Cronbach Alpha Katsayısı ve Test-Tekrar Test Güvenirliği gibi istatikselyöntemlere başvurulmuştur. İki uygulamanın birbiri ile ilişkisi Pearson Korelasyonanalizi ile araştırılmıştır ve korelasyon katsayıları yutma r=,988, iştah r=,985, yemealışkanlıkları r=,979, yiyecek tercihi r=,966 ve diğer oral davranışlar r=,994 olaraksaptanmıştır. Geçerliğin incelenmesinde ise ayırt edici geçerlik ve eşzaman geçerliğiyöntemlerinden yararlanılmıştır. Eşzaman geçerliği için Nöropsikiyatrik Envanter(NPE) kullanılmıştır. NPE iştah/yeme alışkanlıkları alt boyutu ile; APEHQ yutma(r= ,433; p<0,01), iştah (r=607; p<0,01), yeme alışkanlıkları (r=,450; p<0,01),yiyecek tercihi (r=,441; p<0,01) ve diğer oral davranışlar (r=,480; p<0,01) pozitifyönlü ve anlamlı ilişkili bulunmuştur. Çalışmamızın bulguları ışığında, APEHQ' nunTürkçe versiyonunun geçerli ve güvenilir bir ölçme aracı olduğu ve bilimsel / klinikçalışmalarda bu ölçekten yarar sağlanabileceği sonucuna ulaşılmıştır.Anahtar Kelimeler: Alzheimer hastalığı, Frontotemporal demans, geçerlik,güvenirlik, yeme alışkanlığı

Alterations in eating patterns are seen in varying frequencies in variousdementia syndromes but are considered to be one of the distinctive, specific clinicalfeatures for some types of dementia. But, there is no standardized test in Turkish thatcan provide an objective and detailed assessment of this specific problem in theclinic. The APEHQ (Appetite and Eating Habits Questionnaire) assesses both theseverity and frequency of eating disorders separately. The questionnaire consists of34 items under 5 main headings: swallowing problems, appetite change, eatinghabits, food preference, other oral behaviors. The aim of this study was to investigatethe validity-reliability of the Turkish version of APEHQ and to provide anassessment tool for clinical use in this context. The study included 44 patients and 30healthy individuals followed in the Neurology Polyclinic of Medipol Mega HospitalComplex. 32 patients had FTD and 12 had AD. The questionnaire was administeredto a relative who knew the eating behavior of the patient by the test-retest method(Between 7 and 10 days). In the analysis of the reliability of the scale, statisticalmethods such as Internal Consistency-Cronbach Alpha Coefficient and Test-RetestReliability were used. The relationship between the two applications wasinvestigated by Pearson Correlation analysis. Correlation coefficients were found tobe swallowing r =, 988, appetite r =, 985, eating habits r =, 979, food preference r =,966 and other oral behaviors r =, 994. In the validity analysis, discriminant validityand concurrent validity methods were used. Neuropsychiatric Inventory (NPE) wasused for concurrent validity. NPE appetite/eating habits; APEHQ swallowing (r =,433; p <0.01), appetite (r = 607; p <0.01), eating habits (r =, 450; p <0.01), foodpreference (r =, 441; p <0.01) and other oral behaviors (r =, 480; p <0.01) werepositively and significantly related. In light of the findings of our study, it wasconcluded that the Turkish version of APEHQ is a valid and reliable measurementtool and that it can be used in scientific/clinical studies.Keywords: Alzheimer's Disease, eating habits, Frontotemporal Dementia, reliability,validity