Erken dönem uyumsuz şemalar ile psikolojik iyi oluş arasındaki ilişkide bilişsel çarpıtmalar ve duygu düzenleme güçlüğü`nün aracı rolü

Abstract

Yapılan çalışmada erken dönem uyumsuz şemalar ile psikolojik iyi oluş arasındaki ilişkide bilişsel çarpıtmalar ve duygu düzenleme güçlüğünün aracı rolü incelenmiştir. Araştırmaya 274 kadın ve 54 erkek olmak üzere toplam 328 kişi katılmıştır. Çalışmada belirtilen değişkenleri ölçmek amacıyla katılımcılara Demografik Bilgi Formu, Young Şema Ölçeği Kısa Form-3 (YŞÖ-KF3), Psikolojik İyi Oluş Ölçeği (PİOÖ), Bilişsel Çarpıtmalar Ölçeği (BÇÖ) ve Duygu Düzenleme Güçlüğü Ölçeği Kısa Form (DDGÖ-16) uygulanmıştır. Yapılan analiz sonucunda erken dönem uyumsuz şemalar ile psikolojik iyi oluş arasında negatif yönlü ve anlamlı bir ilişki olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Erken dönem uyumsuz şemalar ile bilişsel çarpıtmalar arasındaki ilişkiye bakıldığında doğru orantılı bir ilişki olduğu görülmüş ve erken dönem uyumsuz şemalar ile duygu düzenleme güçlüğü arasındaki ilişkininde doğru orantılı ilişkisi olduğu saptanmıştır. Psikolojik iyi oluş ile bilişsel çarpıtmalar arasındaki ilişki analizine göre değişkenler arasında negatif yönlü bir ilişki olduğu belirlenmiştir. Aynı şekilde, psikolojik iyi oluş ile duygu düzenleme güçlüğü arasında da ters yönlü bir ilişki olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Yapılan çalışma daha önce konu ile ilgili yapılmış bir çalışma olmaması sebebiyle özgün bir çalışma olmakta ve literatüre katkısı bulunmaktadır. Ancak yapılmış bir çalışma olmaması karşılaştırma yapılabilme olasılığını ortadan kaldırmaktadır. Daha sonra yapılacak çalışmalarda bu kavramlara yer verilmesi ve geniş katılımcı kitlesi ile yapılması psikoloji dünyasına büyük katkı sağlayacaktır.Anahtar Sözcükler: Bilişsel çarpıtmalar, duygu düzenleme güçlüğü, erken dönem uyumsuz şemalar, psikolojik iyi oluş

This study was designed to examine the relationship between early maladaptive schemas and psychological well being: the mediator role of cognitive distortions and emotion dysregulation. The sample of the research consisted of 274 women and 54 men, 328 participants in total. Aforementioned variables were assessed by Demographic Information Form, Young Schema Questionnaire- Short Form 3, The Turkish Version of Psychological Well-Being Scale, The Turkish Version of Cognitive Distortions Questionnaire and Turkish Version of Difficulties in Emotion Regulation Scale-Brief Form (DERS-16). Results revealed that there is a negative and meaningful relationship between early maladaptive schemas and psychological well being. A directly proportional relationship was identified between early maladaptive schemas and cognitive distortions, and between early maladaptive schemas and emotional dysregulation. According to the analysis of the relationship between psychological well being and cognitive distortions, there is a negative correlation between variables. Psychological well being and emotional dysregulation were also observed to demonstrate a negative correlation. Since there has not been any previous research conducted in this specific field, this study is a unique research, and it contributes to literature. However, it cannot be compared to another research due to the lack of a similar study. If people mention these topics and they do it with more participants, it contributes to psychological world.Key Words: Cognitive distortions, early maladaptive schemas, emotion dysregulation, psychological well-being