İlköğretim öğretmenlerinin örgütsel adalet algıları ile şiddete bakış açıları

Abstract

Bu araştırmanın amacı, öğretmenlerin örgütsel adalete ilişkin algıları ile okuldaki şiddete bakış açılarına ilişkin görüşlerini belirlemeyi amaçlamaktadır. Bu çerçevede, örgütsel adalet boyutları olan dağıtım adaleti, işlemsel (prosedür) adaleti, etkileşim adaleti ile; öğretmenlerin şiddete bakış açıları arasındaki ilişkiler ve bu boyutlarının çeşitli demografik, mesleki ve çalıştıkları okulun özelliklere göre farklılaşıp farklılaşmadığı incelenmiştir. Ayrıca ortaokullarda görülen şiddetin nedenleri ve önlenmesine ilişkin öğretmen görüşlerini tespit etmek amacıyla yapılmıştır. Böylece ortaokullarda eğitim kalitesini ve okul iklimini olumsuz yönde etkileyen şiddetin çözüm yollarının belirlenmesi için yetkili ve araştırmacılara öneriler sunulması hedeflenmiştir. Araştırmada literatür taraması yapılmış ve ?Beşli Likert? tipi anket, Gaziantep İli Şehitkamil İlçesi dahilinde bütün okullara ulaşılarak uygulanmıştır. 1900 Ortaokul branş öğretmeni üzerinde uygulanan ve 617 katılımcının anketlerinden elde edilen veriler SPSS 20.0 paket programı uygulanarak betimsel istatistiklerin yanı sıra parametrik ve verilerin normallik özelliği taşımadığı durumlarda ise non-parametrik testler kullanılmıştır. Buna göre öğretmenlerin adalet algılarıyla şiddetin sebeplerine yönelik verilerin betimsel istatistik analizlerinde sayı, yüzde, aritmetik ortalama ve standart sapma istatistikleri kullanılmıştır. Daha ileri analizlerden ikili karşılaştırmalarda parametrik testlerde t-testi, parametrik olmayanlarda Ki-kare, ikiden fazla gruplarda tek yönlü ANOVA, parametrik olmayan durumlarda ise Kruskal Wallis H-testi istatistikleri kullanılmıştır. Analizler sonucunda elde edilen verilere göre örgütsel adalet boyutlarının okuldaki şiddeti algılaması arasında düşük düzeyde ve negatif yönde bir ilişkinin olduğu görülmektedir. Buna göre de öğretmenlerin adaletle algıları yükseldikçe şiddetin sebeplerine yönelik görüşlerinin azaldığı söylenebilir. Ancak buradaki ilişkinin düzeyinin düşük olmasından dolayı bu yönde güçlü yorumlar yapılamamıştır.

The purpose of this research is to determine the teachers? understanding about their organizational justice and their ideas about the violence at school. Therefore; distributional, operational and interactional aspects of justice is discussed in accordance with the teachers? ideas of violence and some variable aspects such as demographic, environmental and occupational aspects to determine whether the teachers? point of view on violence at school differs from one to another. Determining the source of violence and getting the ideas of teachers to prevent violence at secondary schools is also aimed. This study has also aimed to detect negative elements that ruin the healthy learning atmosphere at secondary schools and help researchers and people in charge to offer solutions to this problem.Fort his study, literature has been searched and a Likert scale (of five) survey has been conducted in all secondary schools in Şehitkamil district, in the city of Gaziantep. All data, that was got from 1.900 secondary school teachers and 617 participants was processed parametrically and non-parametrically by SPSS 20.0 package program. Accordingly, while processing the data about the teachers? perception of justice and reasons of violence, numbers, ratios, arithmetic means and standard deviation techniques have been used to determine statistical analysis. For further analysis of pairs, T-test for parametric comparisons, and Chi-Square test for non-parametric comparisons have been used while ANOVA for parametric multiple (more than two) groups and Kruskal-Wallis H test for non-parametric multiple groups have been used. According to the data that is calculated from the analysis there is low and negative relation between operational justice and violence at secondary schools. Accordingly, it can be supposed that an increase in the teachers? perception of justice is likely to reduce their ideas on causes of violence. However, since the relation between the two is low, more powerful arguments haven?t been able to proposed.