Yıllara yaygın inşaat taahhüt ve onarım işlerinin muhasebeleştirilmesi, vergilendirilmesi ve örnek bir uygulama

Abstract

ÖZETYüksek Lisans TeziYıllara Yaygın İnşaat Taahhüt ve Onarım İşlerinin Muhasebeleştirilmesi, Vergilendirilmesi ve Örnek Bir UygulamaZekerya SİNANHasan Kalyoncu ÜniversitesiSosyal Bilimler Enstitüsüİşletme Anabilim DalıGelir Vergisi Kanunu'nun 1.maddesinde gelirin tanımı, gelir bir gerçek kişinin bir takvim yılı içinde elde ettiği kazanç ve iratların safi tutarıdır denilmektedir. Bundan da anlaşılıyor ki gelirin tespitinde takvim yılı esas alınmaktadır. Genel olarak gelir vergisinin belirlenmesinde kural bu olmasına rağmen bunun dışında başka özel durumlar da bulunmaktadır. Buna örnek yıllara yaygın inşaat ve onarım işleri verilebilir. Yıllara yaygın inşaat ve onarım işleri ile ilgili olarak işin bitim tarihinin birden fazla yıla yayılması, gelir ve giderlerin takvim yılı içerisinde tespit edilebilmesindeki zorluklar nedeniyle, Türk vergi mevzuatında, 193 sayılı Gelir Vergisi Kanunu'nun 42 nci maddesinde; `Birden fazla takvim yılına sirayet eden inşaat ve onarma işlerinde kar veya zarar işin bittiği yıl kati olarak tespit edilir ve tamamı o yılın geliri sayılarak, mezkur yıl beyannamesinde gösterilir.` hükmüne yer verilmiştir. Bir işin Gelir Vergisi Kanunu'nun 42 nci maddesi kapsamına girmesi için, faaliyet konusu işin, inşaat ve onarma işi olması, işin taahhüde bağlı olarak başkaları hesabına yapılması ve birden fazla takvim yılına sirayet etmesi gerekmektedir. Aynı Kanunun `İnşaat ve onarma işlerinde işin bitimi` başlıklı 44 üncü maddesinde, inşaat ve onarma işlerinde geçici ve kesin kabul usulüne tabi olan hallerde geçici kabulün yapıldığını gösteren tutanağın idarece onaylandığı tarihin; diğer hallerde işin fiilen tamamlandığı veya fiilen bırakıldığı tarihin bitim tarihi olarak kabul edileceği ve bitim tarihinden sonra bu işlerle ilgili olarak yapılan giderler ve her ne nam ile olursa olsun elde edilen hasılatın, bu giderlerin yapıldığı veya hasılatın elde edildiği yılın kâr veya zararının tespitinde dikkate alınacağı hükme bağlanmıştır. 5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanununun 15 inci maddesinin birinci fıkrasında vergi kesintisi yapmak zorunda olanlarca kurumlara avanslar da dahil olmak üzere nakden veya hesaben yapılan ödemeler üzerinden vergi kesintisi yapılacağı hükme bağlanmıştır. Mevzuattaki bu düzenlemeler kazancın tespit edilmesindeki zorluğu ortadan kaldırmış ancak başka belirsizlik ve tartışmalara yol açmıştır. Bu çalışmanın amacı yıllara yaygın inşaat ve onarım işlerinin vergilendirilmesi sırasında karşılaşılan sorunların ortaya konulması ve çözüm yollarının ne derece yerinde olduğunu örneklerle desteklenerek sorgulanmasıdır. Bu amaçla, yıllara yaygın inşaat ve onarım işlerinin mevcut Tek Düzen Muhasebe Sistemi çerçevesinde muhasebeleştirilerek vergilendirilmesi örnek bir uygulama ile açıklanmaya çalışılmıştır.Anahtar Kelimeler: 1) Yıllara Yaygın İnşaat ve Onarım, 2) Muhasebe, 3) Vergi

ABSTRACTMaster ThesisAccounting and Taxation of Long-Term Construction and Repairment Projects with an ExampleZekerya SINANHasan Kalyoncu UniversityInstitute of Social SciencesDepartment of BusinessAt the first article of Income Tax Law income defined as net amount of profits and revenues of a natural person derived in a calendar year. It is understood from that the identification of income is predicated on calendar year. Although principally determination of income is based on calendar year there are exceptions of this rule like long-term construction and repair projects. Because of the difficulties in detecting income and expenses of long-term construction and repair projects and the completion date of project is spread of more than a year, Turkish tax legislation made a provision in article 42 of of Income Tax Law No.193 saying that the profit or loss of long-term construction and repair projects is determined at the year of project completed and shown at the tax return of the year of completion.To evaluate a project within the context of article 42, the project has to be in construction and repairment scope and committed to someone else's account and also spread more than one year. At article 44 of Income Tax Law entitled `Completion at Construction and Repairing Projects` it has been taken under the provision that completion date means confirmation date of the official statement of provisional acceptance for projects subjected to provisional and final acceptance and the date of actual completion of the project or the date project has actually released for others, expenses incurred and revenue under any name after completion will be taken into account in determining the profit or loss of that year expenses incurred or revenue gained.It has been taken under the provision of the first paraghraph of article 15 of Corporate Tax Law No.5520 that payments including cash advances and on account made by those who have to withold tax have to be deducted. These arrengements in the legislation eliminates the difficulty in detecting earnings, but on the other hand this has led to other uncertainties and debates. The purpose of this study is to question problems encountered during the tax implementation of long-term constructions and whether the solutions is in place supported with examples. For this purpose accounting and taxation of long-term construction and repair projects has been explained in accordance with the existing Uniform Accounting System with an example application.Key Words : 1) Long-Term Construction and Repairment. 2) Accounting, 3)Tax