Evlilikte bağlanma stili ile evlilikte sorun çözme becerisi arasındaki ilişkide duygusal zekanın aracı değişken rolü

Abstract

Bu çalışmada, evli bireylerde bağlanma stilleri (güvenli bağlanma) ile evlilikteki sorun çözme becerileri arasındaki ilişkide duygusal zekânın aracı rolünün olup olmadığının incelenmesi amaçlanmaktadır. Çalışmaya, rastlantısal olarak seçilen, Kahramanmaraş ilinde yaşayan ve gönüllü katılımı kabul eden evli bireyler katılmıştır. Çalışma 179'u (%58.7) kadın, 126'sı (%41.3) erkek toplam 305 kişi ile yürütülmüştür. Araştırmada veri toplama aracı olarak, Kişisel Bilgi Formu, Griffin ve Bartholomew tarafından geliştirilen, Türkçeye uyarlama çalışması Sümer ve Güngör tarafından yapılan İlişki Ölçekleri Anketi, Baugh, Avery ve Sheets-Hawoth tarafından geliştirilen, Türkçeye standardizasyonu Hünler ve Gençöz tarafından yapılmış olan Evlilikte Sorun Çözme Ölçeği ve Acar tarafından Türkçe'ye çevrilen ve geçerlilik, güvenilirlik çalışmaları yapılan Bar-OnDuygusal Zekâ Ölçeği kullanılmıştır. Çalışmadaki bulgulara SPSS (Statistical Package for Social Sciences) for Windows 21,0 programı kullanılarak ulaşılmıştır.Araştırma sonuçlarına göre, güvenli bağlanma stili ve evlilikte sorun çözme becerisi arasındaki ilişki anlamlı bulunmuştur. Duygusal zekâ ile evlilikte sorun çözme arasında ve güvenli bağlanma ile duygusal zekâ arasında da anlamlı bir ilişki bulunmuştur. Sonrasında yapılan regresyon analizi sonuçlarında duygusal zekâ (toplam puanlarının) güvenli bağlanma ve evlilikte sorun çözme arasındaki ilişkide kısmi aracı etkiye sahip olduğu sonucu tespit edilmiştir. Araştırma değişkenlerinden bağlanma stilleri ve duygusal zekâ alt boyutları arasındaki ilişki incelendiğinde güvenli bağlanma ile duygusal zekâ alt boyutları arasında pozitif yönde anlamlı ilişki olduğu korkulu, saplantılı ve kayıtsız bağlanma stilleri ile duygusal zekâalt boyutları arasında negatif yönde anlamlı ilişkiler olduğu bulunmuştur. Evlilikte sorun çözme becerisi ile duygusal zekâ alt boyutlarının tamamı arasında pozitif yönde ilişki bulunmuştur. Araştırmada evli bireylerin cinsiyetleri, gelir durumları ve çalışma durumlarına göre duygusal zekâ ve alt boyutlarının değiştiği gözlemlenmiştir. Evli bireylerin bağlanma stillerine göre evlilikte sorun çözme becerileri incelendiğinde; güvenli bağlanan bireylerin evlilikte sorun çözme becerisi puanları saplantılı bağlananlardan anlamlı şekilde yüksek bulunmuştur. Güvenli bağlanan evli bireylerin duygusal zekâ puanları da korkulu, saplantılı ve kayıtsız bağlanma stillerine göre yüksek bulunmuştur. Araştırmanın bulguları ve gelecek çalışmalar için öneriler ilgili literatür doğrultusunda tartışılmıştır.

The main purpose of this study was to investigate whether or not there is a mediator role of emotional intelligence on the relationship of attachment styles (secure attachment) with problem solving skills in marriage. The participants of this study are composed of volunteer married people who live in Kahramanmaraş. Total of 305 married individuals of whom 179 (58.7%) were women and 126 (41.3%) were men took place in the research. The instruments of the research were Individual Information Form; The Relationships Scales Questionnaire which was developed by Griffin and Bartholomew and Turkish adaptation study conducted by Sümer and Güngör; Marital Problem Solving Scale which was developed by Baugh, Avery and Sheets-Hawoth and, was done Turkish standardization by Hünler and Gençöz and Bar-On Emotional Quotient Inventory which was done validity and reliability by Acar were used.Results of the research indicated significant correlations between secure attachment style and problem solving skills in marriage. Another results of the present study show that there is significant correlation between emotional intelligence and problem solving in marriage and there is significant correlation between secure attachment style and emotional intelligence. Regression analyses carried out for answering research question of this study resulted in that the relationship of secure attachment style and problem solving skills in marriage were partially mediated by the total score of emotional intelligence. The study examined the relationship between attachment styles and emotional intelligence sub-dimensions. Results of the research indicated significant positive correlations between secure attachment style and emotional intelligence sub-dimensions and there is negative correlation between fearful, preoccupied and dismissing attachment styles and emotional intelligence sub-dimensions. The analysis of the problem solving skills in marriage results show that there is positive correlation between problem solving skills in marriage and all the dimensions of emotional intelligence. Married individuals' emotional intelligence level and sub-dimensions varies according to their gender, working status and income status. The problem solving skills in marriage and married individuals examined according to attachment styles: Securely attached individual's problem-solving skills in the marriages are significantly higher than the preoccupied attachment style. Also, securely attached married individual's emotional intelligence scores are significantly higher than the preoccupied and dismissing attachment. Results and suggestion for future studies were discussed in the light of the literature.