Bozukluğa özgü belirsizliğe tahammülsüzlük ölçeği (BÖBTÖ) Türkçe formu: Geçerlik ve güvenirlik çalışması

Abstract

Alanda yapılan çalışmalar, belirsizliğe tahammülsüzlüğün, çeşitli psikopatolojilerin ortaya çıkmasında ve sürmesinde önemli bir etken olduğunu göstermektedir. Bu sebeple de, belirsizliğe tahammülsüzlüğün ölçülmesi için çok sayıda ölçek geliştirilmiştir. Bu ölçeklerden biri de, farklı ruhsal bozukluklara özgü olarak ortaya çıkan belirsizliğe tahammülsüzlüğün değerlendirilebilmesi için Thibodeau ve arkadaşları (2015) tarafından geliştirilen, Bozukluğa Özgü Belirsizliğe Tahammülsüzlük Ölçeği'dir. Bu çalışmanın amacı da, Bozukluğa Özgü Belirsizliğe Tahammülsüzlük Ölçeği'nin (BÖBTÖ), üniversite öğrencisi örnekleminde geçerlik ve güvenirliğini incelemektir. Ölçeğin yapı geçerliğinin sınanması adına Temel Bileşenler Faktör Analizi uygulanmış ve özgün ölçeğe uygun olarak sekiz faktöre dağıldığı görülmüştür. Madde toplam ve madde kalan analizlerine bakıldığında Bozukluğa Özgü Belirsizliğe Tahammülsüzlük Ölçeği'nde yer alan 24 maddenin güvenirliklerinin yüksek ve maddelerin ölçeğin bütünlüğü ile tutarlı ve maddelerin aynı yapı içerisinde olduğunu ortaya koymaktadır. Ölçeğin benzer ölçek geçerliğinin değerlendirilmesi adına, Belirsizliğe Tahammülsüzlük Ölçeği Kısa Formu (BTÖ-12) ve Hasta Sağlık Ölçeği kullanılmıştır. Beklenildiği üzere BÖBTÖ alt boyutları toplam puanları ile, BTÖ-12 ve Hasta Sağlık Ölçeği alt boyutları arasında pozitif yönde ve istatistiki olarak anlamlı bir ilişki bulunmuştur. Ölçeğin güvenirliği Cronbach Alpha Güvenirlik Analizleri ile hesaplanmıştır. İç tutarlılık ve test-tekrar-test analizleri ölçeğin güvenilir olduğunu göstermektedir.Sonuç olarak, elde edilen bulgular BÖBTÖ'nün Türkçe formunun geçerli ve güvenilir bir ölçme aracı olduğunu göstermektedir.

There is a growing body of literature implicating that the intolerance of uncertainty is an important factor in development and maintenance of several psychopathologies. Therefore there are several scales developed by researchers yet only one of them assesses the intolerance of uncertainty construct as disorder-spesific. The aim of this study is to adapt the Disorder-Spesific Intolerance of Uncertainty Scale (DSIU) developed by Thibodeau et al. (2015) to Turkish and to examine its psychometric properties in an university student sample.To assess the structural validity, principal component analysis (PCA) was used. Findings of principal component analysis showed that items loaded on 8 factors as in the original study. Item-total correlations showed that the 24 items are highly reliable and they are consistent with the integrity of the scale and also the items belong to the same structure. To assess concurrent validity the Intolerance of Uncertainty Scale (IUS-12) and Patient Health Questionnaire – Somatic Anxiety and Depressive Symptoms was used. As expected, findings showed that total scores of DSIU subscales and total scores of the subscales of the IUS-12 and the PHQ-SADS are positively correlated.The reliability of the scale is assessed with Cronbach Alpha reliability analyses. Findings of internal consistency and test-retest analyses are showing that the scale is a reliable tool.In conclusion, findings implicate that the Disorder-spesific Intolerance of Uncertainty Scale's Turkish version is a valid and reliable tool.