Böbrek transplantasyonu sonrası yaşam kalitesinin belirlenmesi

Abstract

Bu araştırma, böbrek transplantasyonu sonrası yaşam kalitesinin incelenmesi amacı ile tanımlayıcı bir araştırma olarak uygulanmıştır. Araştırmanın evrenini Ocak 2015-Nisan 2015 tarihleri arasında Kahramanmaraş Sütçüimam Üniversitesi Sağlık Uygulama ve Araştırma Hastanesi Nefroloji Transplantasyon Polikliniğine böbrek nakli sonrası kontrol amaçlı başvuran 46 hasta araştırmaya katılmayı kabul etmiştir. Veriler; Hasta Bilgi Formu, SF-36 Yaşam Kalitesi Ölçeği kullanılarak toplanmıştır. Verilerin istatistiksel değerlendirilmesinde Sayı, Yüzde Oranları, Bağımlı Gruplarda t Testi, Mann Whitney U, Kruskall Wallis analiz testleri kullanılmıştır. Araştırmaya katılan hastaların sosyodemografik özellikleri ve tıbbi-böbrek nakli özellikleri ile yaşam kalitesi alanları arasındaki ilişki incelenmiştir. BKİ, cinsiyet, çocuk sahibi olma, eğitim durumu, doku reddi, diyalize girme durumu ile yaşam kalitesi alanları arasında anlamlı ilişki olduğu saptanmıştır. Araştırmaya katılan yarısından fazlasının hastaneye geliş takvimine, diyet kısıtlamasına uyduğu, yaşam bulgularını takip ettiği, enfeksiyondan korunma yollarını bildiği, hastalığı için gerekli laboratuar bulgularını takip ettiği, bulgularının ne anlama geldiğini bildiği, önerilen egzersiz programına uyduğu ve kendisine başlanan her ilacı doktoruna danıştığı, doktorunun sakınmasını istediği durumlara uyduğu saptanmıştır. Hastaların sosyodemografik ve böbrek nakli özelliklerine göre ilaç uyumsuzlukları incelendiğinde erkekler, 41-75 yaş hastalar, evliler, nakil sonrası süreçle ilgili eğitim alanlar, canlıdan nakil, doku reddi, 3-5 sayıda ilaç kullananlar ve nakil sonrası >4yıl geçenlerde ilaç uyumsuzluğunun olduğu saptanmıştır. Sosyo-demografik özellikleri, tıbbi ve böbrek nakli özellikleriyle düşük puan alınan yaşam kalitesi alt boyutlarının değerlendirilmesi, sosyal destek ve rehabilitasyonun sağlanması, çalışmanın fazla kişiyle çok merkezli yapılması önerilebilir.Anahtar kelimeler: Hemşire, SF-36, hasta uyumu, ilaç uyumsuzlukları

This definitive study aimed to identify life quality after kidney transplantation. Between January 2015 and April 2015 among patients who applied to Kahramanmaraş Sütçü İmam University Health Application and Research Hospital, Nephrology Transplantation Clinic for Follow up after Kidney transplantation, 46 patients accepted to participate in this study. Data are collected by using Patient Information Form and SF-36 Quality of Life Scale. In the statistically evaluation of the data, t-test in dependent groups, Mann Whitney U, Kruskall Wallis, percentage ratio are used. Relationship between Sociodemographic and medical-kidney transplantation characteristics and SF-36 Quality of Life are investigated. There are significant relationships between BMI, sex, having a child, education status, rejection, dialysis status and SF-36 Quality of Life dimension. More than half of patients are compliant to follow up visits, diet restriction, recommended exercise, avoiding particular situations, aware of protection against infections, watching their vital signs and laboratory finding and know its meanings, consult their drugs to consultant doctors. Men, ages of 41-75, married patients, living donor transplant, rejected, 3-5 number of drug users, posttransplantation duration more than 4 year patients are more incompatible to drug usage. SF-36 Quality of Life Scale lower dimension with sociodemographic and medical-kidney transplantation characteristics should be investigated and they need more social support and rehabilitation services. Multicentered and large sampled studies should be held.Keywords: Nurse, SF-36, patient compliance, drug compliance