Hemodiyaliz hastalarında beslenme eğitiminin biyokimyasal parametrelere etkisi

Abstract

Bu çalışmanın amacı hemodiyaliz hastalarında beslenme eğitiminin biyokimyasal parametrelere etkisini incelemektir. Özel Güneydoğu Diyaliz Merkezi'nde yapılan çalışmaya, 18 yaş üstü, iletişim problemi olmayan ve en az bir yıldır hemodiyaliz tedavisi alan 35 gönüllü hasta katılmış olup, 33 hasta (16 kadın, 17 erkek) ile tamamlanmıştır. Hastaların eğitim öncesinde ve sonrasında bazı biyokimyasal bulguları, antropometrik ölçümleri ve beslenme durumlarını saptamak amacıyla biri diyaliz günü, diğeri diyalize girilmeyen gün, bir diğeri hafta sonu olmak üzere birbirini takip eden 3 gün/24 saatlik besin tüketim kaydı alınarak karşılaştırılmıştır. Eğitim sonrasında potasyum, sodyum, kreatinin, Kt/V, fosfor, kalsiyum ve glukoz değerleri azalmış, albümin, total protein, hemoglobin ve hematokrit değerleri ise artmıştır. Eğitim öncesi ve sonrasında kalsiyum ve hematokrit değerleri dışındaki bu değişiklikler istatistiksel olarak anlamlı bulunmamıştır (p>0.05). Hastaların eğitim öncesi ve sonrası antropometrik ölçümleri karşılaştırıldığında; kuru ağırlık, BKİ ve ÜOÇ değerlerinin azaldığı saptanmıştır (p>0.05). Hastaların enerji ve besin öğesi alımları incelendiğinde eğitim sonrasında enerji ve protein alımları artmıştır (p>0.05). Vitamin E, kolesterol, tiamin, B6 alımlarında artış gözlenirken, folat, vitamin C, B12, riboflavin ve vitamin A alımları azalmıştır (p>0.05). Eğitim sonrasında hastaların fosfor, sodyum, potasyum, demir, çinko ve magnezyum alımları azalmıştır. Fosfor, kalsiyum, magnezyum alımındaki değişiklikler istatistiksel olarak anlamlı bulunmuştur (p<0.05). Eğitim sonrasında hastaların beslenme bilgi puanlarındaki artış önemli derecede anlamlıdır (p<0.05). Hemodiyalizde tıbbi beslenme tedavisi eğitimi son derece önemlidir. Multidisipliner bir yaklaşımla; hasta, hasta yakını, diyetisyen, hemşire, diyaliz teknikeri ve diyaliz hekiminin sıkı işbirliği önem arz etmektedir. Anahtar kelimeler: Beslenme eğitimi, hemodiyaliz, beslenme durumları, biyokimyasal bulgular

The objective of this study was to investigate the effect of nutrition education on the biochemical parameters in hemodialysis patients. The study has taken place at `Özel Güneydoğu Diyaliz Merkezi` (Private Southeastern Dialysis Center) and has been attended by 35 patients over 18 years old, without communication difficulties, receiving at least one year of hemodialysis therapy. The investigation was completed with 33 patients (16 female, 17 male). In order to determine the biochemical findings, anthropometric measurements and nutrition status of patients before and after the education; the food consumption data for 24 hours in 3 consecutive days: on the day of the dialysis therapy, on the day without therapy and on a weekend day; were recorded and compared. It has been observed that potassium, sodium, creatine, Kt/V, phosphorus, calcium and glucose levels were decreased; whereas albumine, total protein, hemoglobin and hemotocrit levels were increased. The changes were statistically not significant except for calcium and hemotocrit (p>0.05). Upon comparison of anthropometric measurements of patients before and after education; the values of dry weight, BMI and UAC were found to be decreased (p>0.05). Considering the energy and nutrient intake of patients, energy and protein intakes were increased after the education (p>0.05). An increase was observed at the intakes of vitamin E, cholesterol, thiamin and B6; whereas the intakes of folate, vitamin C, B12, riboflavine and vitamin A were decreased (p>0.05). After education the intake of phosphorus, sodium, potassium, iron, zinc and magnesium were decreased. The changes in the intake levels of phosphorus, calcium and magnesium were found to be statistically significant (p<0.05). The improvement in the nutritional knowledge of patients after education is significant (p<0.05). Medical nutrition therapy education is very important in hemodialysis. The close cooperation with a multidisciplinary approach of patient, patient relatives, dietitian, nurse, dialysis technician and dialysis M.D. is at utmost importance. Keywords: Nutritional education, hemodialysis, nutritional status, biochemical findings