Kolesistektomi ameliyatı olan hastalara saptanan gereksinimleri doğrultusunda verilen eğitimin yaşam kalitesine etkisi

Abstract

Araştırmada laparoskopik kolesistektomi olan hastaların öğrenim gereksinimlerini belirleyerek, belirlenen gereksinimler doğrultusunda hastalara verilen eğitimin hastanın yaşam kalitesine etkisi araştırıldı. Araştırma bir devlet hastanesinin genel cerrahi kliniğinde Temmuz – Aralık 2017 tarihleri arasında ameliyat olan 140 hastayla yapıldı. Etik ve kurum izni alındıktan sonra ilk 40 hastayla öğrenim gereksinimleri saptandı ve bu alanlardaki bilgi gereksinimini karşılayacak bir eğitim programı hazırlandı. Sonraki aşamada kontrol grubuna dâhil edilen 50 hastaya kişisel bilgi formu, yaşam kalitesi ölçeği uygulandı. Sonraki 50 hastaya saptanan öğrenme gereksinimleri doğrultusunda hazırlanan eğitim programı ile eğitim verildi ve aynı şekilde ameliyattan önce kişisel bilgi formu, ameliyattan sonra yaşam kalitesi ölçeği uygulandı. Deney grubundaki hastaların genel sağlık durumu alt boyutundaki puan ortalamasının kontrol grubuna oranla daha yüksek olduğu, gruplar arasındaki farkın anlamlı olduğu saptandı (p<.05). Deney grubu hastalarının yaşam kalitesi alt boyutları olan fiziksel sağlık, psikoloji, sosyal ilişkiler ve çevre alt boyutlarında da puan ortalamalarının daha yüksek olduğu bulundu. Gruplar arasındaki fark istatistiksel olarak anlamsızdı (p>.05). Deney grubundaki hastaların toplam yaşam kalitesi puan ortalamalarının kontrol grubuna oranla yüksek olduğu ve gruplar arasındaki farkın anlamlı olduğu bulundu (p<.01). Deney grubundaki okuryazar-ilköğretim mezunu olan hastaların yaşam kalitesinin fiziksel sağlık alt boyutu puan ortalamasının diğerlerine oranla yüksek olduğu ve gruplar arasındaki farkın istatistiksel olarak anlamlı olduğu bulundu (p<.05). Deney grubundaki lise-üniversite mezunu hastaların psikolojik sağlık ve çevre alt boyutlarındaki ve toplam yaşam kalitesi toplam puan ortalamalarının diğer gruplara oranla yüksek olduğu ve gruplar arasındaki farkın anlamlı olduğu bulundu (p<.01). Anahtar Kelimeler: Laparoskopik kolesistektomi, yaşam kalitesi, hemşirelik, hasta öğrenim gereksinimleri

In this research, the effect of given education -in relation with the learning needs of the patients- on patients' life has been investigated by determining learning needs of the patients with laparoscopic cholecystectomy. The study took place between July and December 2017 in a state owned hospital's general surgery clinic with 140 patients who had surgical operations. The learning needs of first 40 patients determined and an education programme established after receiving ethics and institution permits. In the next step, personal information form and life quality scale are implemented to 50 patients that have been sorted into a control group. Next 50 patients treated with the education programme which have been established regarding to the determined learning needs and before their surgery the personal information form, after the surgery life quality scale is implemented. It is determined the experiment group's general state of health sub-dimension point average is higher than the control group's average, and the difference between the groups is significant (p<.05). The research also showed that the sub-dimensions of life quality, physical health, psychology, social relations and environment average scores are higher in experiment group. However, the difference between the groups was statistically insignificant(p>.05). It also showed that total life quality average score of experiment group is higher than control group's average score and the difference between the groups is also significant (p<.01). It has been discovered that literate respondents who are graduated from elementary schools in the experiment group possess higher average point in the physical health sub-dimension of life quality when it is compared to the control group's score and the difference between the groups is significant (p<.05). The experiment group's respondents who are graduated from high-schools and universities possess higher average score in the psychological health and environment sub-dimension of life quality and total life quality average score when it is compared to the other groups, and the difference between groups are significant (p<.01).Key words: Laparoscopic cholecystectomy, quality of life, nursing, patient learning requirements