Farklı fakültelerdeki üniversite öğrencilerinde ortoreksiya nervoza görülme sıklığı ile yeme tutum davranışları ve beden algısı arasındaki ilişkinin incelenmesi

Abstract

Beslenme fetal dönemden geriatrik döneme olan her aşamada oldukça önemli bir yere sahiptir. Hayatın bazı döneminde bireyin yaşadığı değişiklikler beslenme üzerinde de etkiler yaratabilir. Bu yaratılan etki kimi zaman yemek bozukluğu olarak kendini göstermektedir. Bu araştırmanın amacı üniversite öğrencilerinde ortoreksiya nervoza görülme sıklığı ile yeme tutum davranışları ve beden algısı arasındaki ilişkinin incelenmesidir. Çalışma tanımlayıcı, kesitsel bir çalışma olup Gaziantep Hasan Kalyoncu Üniversitesi'nde herhangi bir fakültenin 3. Sınıfında eğitim gören çalışmaya katılmayı gönüllü olarak kabul eden 250 (K:165, E:85) birey üzerinde yapılmıştır. Katılımcıların bazı demografik özellikleri ve antropometrik ölçüm değerleri sorgulanmış ve bunula birlikte 'Yeme Tutum Testi', 'ORTO-15 Testi' ve 'Çok Yönlü Beden/Benlik ve Öz İlişki Ölçeği uygulanmıştır. Çalışmaya dahil olan bireylerin yaş ortalaması 21,8±1,7 (K: 21,7±1,8, E: 22,1±1,5) yıldır. Katılımcıların eğitim gördüğü fakülteler ise Fizik tedavi ve rehabilitasyon (%18,8), Hemşirelik (%18,8), Eğitim Bilimleri (%18,4), Beslenme ve Diyetetik (%17,6), Hukuk Fakültesi (%16,4) ve Görsel İletişim ve Tasarım (%10,0)'dır. Kadınların boy uzunluğu, vücut ağırlığı ve BKİ değeri ortalaması sırasıyla 165,9±5,6 cm, 60,7±10,7 kg ve 22,0±3,4 kg/m2 iken erkeklerin 178,2±7,4 cm, 78,2±11,5 kg ve 24,6±3,0 kg/m2'dir. Bu değerin tümü kadınlarda erkeklere göre daha düşüktür (p<0,05). Kadın ve erkek bireylerin YTT-40 testinden aldıkları puanlar sırasıyla; 21,8±13,7 ve 20,6±14,7'dir (p>0,05). 25 ve yaş üstü bireylerin bu testten aldıkları puan diğer yaş gruplarına göre daha yüksektir (p=0,000, p<0,05). YTT-40 testinden 30 puan altında alan evli bireylerin oranı 30 puan ve üzeri alan evli bireylerin oranına göre daha düşüktür (p=0,001, p<0,05). ORTO-15 testinden kadın ve erkek bireylerin aldıkları puan ise sırasıyla 37,8±3,9 ve 36,8±3,2'dir (p>0,05). Bekar bireylerin çok yönlü beden ölçeğinden aldıkları madde puan 2,5±0,3 evli bireylerin ise 2,2±0,4'dir (p=0,004, p<0,05). Bireylerin BKİ sınıflaması ve YTT-40, ORTO-15 ve Çok Yönlü Beden/Benlik ve Öz İlişki Ölçeğinden aldıkları puan ortalamaları arasında anlamlı bir fark bulunmamaktadır (p>0,05). YTT-40 testinden alınan toplam puan ile ORTO-15 testinden ve ÇYBÖİÖ'den alınan toplam puan arasında negatif, yaş ile pozitif kolerasyon bulunmaktadır (p<0,05). Üç testinde BKİ değeriyle ile arasında herhangi bir kolerasyon bulunmamaktadır. Bu veriler doğrultusunda bireylerin yeme bozukluğu görülme durumu ve beden algısı bireylerin bazı özellikleriyle ilişki içerisindedir. Yeme bozukluğu oldukça önemli bir problemdir. Yeme bozukluğu problemi için etkin politikalar oluşturulmalı, yürütülmeli ve izlenmelidir.

Nutrition has a very important place in every stage from fetal to geriatric period. The changes experienced by the individual at certain periods of life may also have an impact on nutrition. This impact sometimes manifests itself as eating disorder. The purpose of this study is to analyze the correlation between the prevalence of orthorexia nervosa and eating attitude, behaviors and body image in university students. The study is a descriptive and cross-sectional study conducted on 250 volunteers (F: 165, M: 85) studying at 3rd grade of any faculty in Gaziantep Hasan Kalyoncu University. Certain demographic features and anthropometric measurement values of the participants were examined and 'Eating Attitude Test', 'ORTO-15 Questionnaire' and 'The Multidimensional Body/Self Relations Questionnaire' were applied. Mean age of the participants of the study was 21,8±1,7 (F: 21,7±1,8, M: 22,1±1,5) years. Participants were from faculties of Physical Therapy and Rehabilitation (18,8%), Nursing (18,8%), Educational Sciences (18,4%), Nutrition and Dietetics (17,6%), Faculty of Law (16,4%) and Visual Communication and Design (10,0%). The mean height, body weight and BMI values of women were 165,9±5,6 cm, 60,7±10,7 kg and 22,0±3,4 kg/m2 respectively, while men's values were 178,2±7,4 cm, 78,2±11,5 kg and 24,6±3,0 kg/m2. All these values were lower in females than males (p<0,05). Scores obtained by female and male participants from EAT-40 test were as follows; 21,8±13,7 and 20,6±14,7, respectively (p>0,05).> Individuals aged 25 years and over scored higher than the other age groups (p=0,000, p<0,05). The ratio of married individuals who scored less than 30 from EAT-40 test was lower than that of married individuals who scored 30 and above (p=0,001, p<0,05). Scores obtained by female and male participants from ORTO-15 questionnaire were 37,8±3,9 and 36,8±3,2, respectively (p>0,05). Single participants monad scored 2,5±0,3 whereas married participants monad scored 2,2±0,4 in the multidimensional body questionnaire (p=0,004, p<0,05). There was no significant difference between the mean scores obtained from BMI classification and EAT-40, ORTO-15 and Multidimensional Body/Self Relations questionnaires (p>0,05). According to these data, participants' eating disorder and body image were correlated with their certain personal characteristics. Eating disorder is a rather serious problem. Thus, effective policies should be established, implemented and followed for the eating disorder problem.