Konut ve konut çevresi seçiminde etkili parametrelerin kentsel yaşam kalitesi bağlamında incelenmesi; gaziantep örneği

Abstract

Bu araştırmanın temel amacı, yaşam kalitesi kavramının tüm boyutlarıyla tanımlanması, ülkemize özgü yanlarının ortaya konması, kentsel yaşam kalitesi performansının ölçülmesine yönelik öznel değerlendirmeleri de içeren ölçütlerin geliştirilmesidir. Elde edilen ölçütlere dayalı olarak, kentsel yaşam çevrelerimizdeki yaşam kalitesinin ölçülmesine yönelik kavramsal bir çerçeve tanımlanmayı ve bunun kentsel bir alt bölgede test edilerek denenmesi amaçlanmaktadır. Araştırmanın üç hedefi bulunmaktadır. Bunlardan birincisi, kentsel yaşam kalitesinin ölçülmesine dönük nesnel ve öznel değişkenlerin tanımlanarak kavramsal bir çerçeve oluşturulmasıdır. Bu hedef doğrultusunda mimarlık ve şehircilik dizininde yaşam kalitesi kavramları detaylı bir biçimde incelenerek temel değişkenler tanımlanmaktadır. Araştırmanın bir diğer hedefi, kentsel yaşam kalitesinin ölçülmesine yönelik değişkenlerin kentsel bir alt bölge üzerinde sınanmasıdır. Son olarak ise yakın gelecekte kentsel mekân üzerindeki gelişim-dönüşüm potansiyellerini yönlendirici bulgulara ulaşılmasını hedeflemektedir. Araştırmanın kapsamını, Gaziantep kentinde orta ve üst gelir grubu hane halklarının yer seçtiği İbrahimli alt bölgesi oluşturmaktadır. Araştırma sonucunda örneklem alanı özelinde konut-yaşam alanı tercihlerinin veya önceliklerinin değişip değişmediğinin belirlenmekte, konut ve yakın çevresinden beklentilerinin zaman içerisinde değiştiren temel bileşenleri tanımlanmaya çalışılmaktadır. Bu bulguların kentsel dönüşüm ve gelişim alanlarının planlanması ve tasarım sürecinde yaşam kalitesi açısından hangi değişkenlerin öne çıktığını tanımlamasıyla, geleceğe dönük daha nitelikli kentsel yaşam alanlarının oluşturulmasına katkı sağlayacağı düşünülmektedir.

The main objective of this study is to define all aspects of the quality of life; to define country-specific aspects, as well as to define measurement criteria's in measuring urban quality of life performance including subjective evaluations. Based on the metrics obtained, it is aimed to define a conceptual framework for measuring the quality of life in our urban living environments and to test it by testing it in an urban sub-region. The research has three objectives. The first is to establish a conceptual framework by defining objective and subjective variables for measuring the quality of urban life. The concepts of life quality in architectural and urbanism are examined in detail and main variables are defined. Another goal of the study is to test variables for measuring the quality of urban life on an urban sub-region. Finally, it aims to reach findings that guide the development-transformation potentials on urban space in the near future. The scope of the study is the Ibrahimli district suburban of Gaziantep where the middle and upper income level households are living. As a result of the study, it is determined whether the preferences or priorities of the residence-habitat are changed in the sampling area, and to define the change on the main components of the residence and their relatives' expectations over time. These findings are thought to contribute to the establishment of more qualified urban living spaces for the future by defining urban transformation and development areas and defining which variables has higher importance in terms of quality of life in the design process of such living areas.