Türk kamu yönetiminde performans yönetimi ve performansa dayalı ücret sistemlerinin analizi

Abstract

Son birkaç yıl içinde Türkiye'de kamu çalışanları için performansa dayalı ücretlendirme sistemine geçilmesi konusu tartışılmaktadır. Türkiye'de son on yılda bazı kamu kurumlarında performansa dayalı ücretlendirme uygulamaları görülmüştür. Ancak bu uygulamalar, başbakanlığa bağlı kadro karşılığı sözleşmeli personel çalıştırma yetkisine sahip kurumlar ve Sağlık Bakanlığı ile Tarım Bakanlığının döner sermayeli kurumlarıyla sınırlı kalmıştır. Son dönemlerde hükümet tarafından yapılan açıklamalardan kamu yönetiminde kapsamlı bir şekilde performansa dayalı ücretlendirme sistemine geçileceği anlaşılmaktadır. Bu nedenle çalışmamızın amacı performansa dayalı ücretlendirme sisteminin tartışıldığı bu ortamda tartışmalara katkı sağlamaktır.Çalışmamızda, öncelikle kamu yönetimi, performans yönetimi ve performansa dayalı ücretlendirme konuları kavramsal olarak değerlendirilmiştir. Sonrasında ise, Türk kamu yönetiminin sorunları, kamu yönetimimizin tarihsel perspektif içinde performans yönetimi bakımından geldiği nokta ve performansa dayalı ücretlendirme konusundaki yasal altyapı ele alınmıştır. Son olarak dünyadaki ve Türkiye'deki kamu çalışanları için performansa dayalı ücretlendirme uygulamaları kapsamlı bir şekilde incelenmiştir. Aynı zamanda uygulamalar sonucunda yapılan araştırmaların bulguları da ele alınmıştır.Sonuç olarak, performansa dayalı ücret sistemi performans yönetiminin bir parçası olarak değerlendirilmelidir. Yapılan araştırmalar sonucunda performansa dayalı ücret sistemlerinin anlamlı bir performans artışına neden olmadığı anlaşılmaktadır. Ancak uygulayan ülkelerde performans yönetimi kültürünün oluşmasına katkı sağladığı görülmüştür. Günümüz dünyasında Türkiye'nin de kamuda performans yönetimine geçişi, saydamlığın ve hesap verilebilirliğin arttırılması bakımından bir zorunluluktur. Performans yönetimine geçiş sonrasında kurumların performanslarının değerlendirilip personelin performansının değerlendirilmemesi düşünülemez. Bu bakımdan kamuda performansa dayalı ücret sistemine geçişin de gereklilik olduğunu değerlendirmekteyiz. Ayrıca, yerinden yönetime önem veren ülkelerde sistemin daha sağlıklı işlediği görülmektedir. Türk kamu yönetiminde sistemin başarılı olabilmesi için yetki devrinin arttırılması gerekmektedir. Ancak bunlar gerçekleştirildikten sonra da performansa dayalı ücret sistemlerinin ciddi şekilde performansı arttıracağı düşünülmemelidir.

For several years Perforance related pay issue has been discussed in Turkey. During last decade some Performance related pay implementations have been observed in Turkey. But these experiences have been limited to the implementations of departments such as Ministry of Health and Ministry of Agriculture which are authorized to employ contracted personnel by using working capital funds. It is understood from the statements made by goverment authorities that Performance related pay system will be effective broadly. Our study aims to make a contribution to the performance related pay system issue which is discussed in several platforms.In our study, public adminstration, performance managment and performance related pay system have been primarily analyzed conceptualy. Then problems of Turkish public Administration,The level Turkish Public Administration system reached in terms of Performance management and the legal basis for performance related pay have been considered. Finally performance related pay implementations in the world and Turkey have been analyzed broadly.PRP should be considered as a part of performance managment. Surveys shows that PRP does not cause significant performance increase but produce a Performance management culture for those implementing PRP. In todays world changing over to PRP is a necessity for Turkey in terms of enhancing transparency and accountablity. In this respect we think changing over to PRP is a necessity.Coutries giving decentralization a significant imprtance seem to be experiencing a better success.Systems success in Turkish public administration is linked with the tansfer of authority.Only after these reforms have been made PRP is supposed to increase performance significantly.