Abdürraûf Muhammed el-Münâvî`nin İmad`ül Belâğa adlı eserinin incelemesi

Abstract

Abdürraûf Muhammed el-Münâvî (952/1545) doğduğu sırada Osmanlı tahtında Yavuz Sultan Selim bulunmaktaydı. Yavuz Sultan Selim'in Mısır'a yönelik seferi (923/ 1517)'nin ardından ise Münâvî'nin yaşadığı Kahire Osmanlı topraklarına katılmıştır. Osmanlı'nın hâkim olduğu dönemde Mısır'da yetişen Zeynüddin Muhammed Abdürrauf b. Tacil'arifin b. Nuriddin Ali el-Münavi el- Haddadi ilmi faaliyetlerine küçük yaşta başlamış, yaşadığı dönemde ilmi yetkinliğini ıspat etmiş velûd bir alimdir. Muhammed el-Münâvî'ye (ö.1031/1622) atfedilmiş olan `İmad'ül-belâğa` adlı eser, aslında hadis çalışmalına kaynaklık etmesi için kişisel notlarının olduğunu düşündüğümüz ; içinde mesel, atasözleri ve önemli divan şairlerinden beyitlerinde bulunduğu kıymetli bir sözlük çalışmasıdır. Bu eseri merkeze alarak, gerek döneminin en kıymetli alimlerinden biri olan müellifi tanıtmanın, gerekse bir çok kaynakta müellife atfedilen İmad'ül Belâğa adlı eserin incelemesini yaparak bu belirsizliği gidermenin ilim dünyası açısından istifâdeli olacağını düşündük. Bu bağlamda Abdürraûf Muhammed el-Münâvî' ye atfedilmiş olan İmâd'ül-belâğa adlı eserin incelemesi bir giriş ve iki bölümden oluşmaktadır. Giriş kısmında dönemin siyasi özelliklerinden, çalışmanın amacı ve yöntemlerinden bahsedilmiştir. Daha sonra birinci bölümde eserini incelediğimiz Münâvî'nin hayatı, yaşadığı dönem, hocaları, talebeleri ve eserleri hakkında özet bilgi verilmiştir. İkinci kısımda ise; İsmail es-Seâlibî'nin Simâru'l Kulûb adlı eseri ile Münâvî'nin İmâd'ül Belâgâ adlı eserin şekil ve kısaca içerik yönünden incelemesi yapılmıştır. Ayrıca ülkenin çeşitli kütüphanelerinden elde ettiğimiz yazma eserlerin bulunduğu kütüphaneler, arşiv, mühür ve koleksiyonlar hakkında bilgi verilmiş, İmâd'ül Belâğa adlı eserde geçen emsal örneklerinin kullanıldığı yerler, Münâvî ve diğer alimlerin eserlerinde yapılan tarama ile açıklayarak delillendirilmiştir.

When Abdürraûf Muhammed el-Münâvî (952/1545) was born, Yavuz Sultan Selim was ruling the Ottoman Empire. After Yavuz Sultan Selim's expedition to Egypt (923/1517), Cairo, where Münâvî lived, joined Ottoman lands.Zeynüddin Muhammed Abdürraûf b. Tacilarifin b. Nuriddin Ali al-Muammer al-Haddadi who grew up in Egypt during the Ottoman rule; He started his scholarly activities at a very early age. He was a brilliant scholar who proved his scientific competence during his lifetime. We think that, the work named 'Imâd'ul-belâğa, which is attributed to Muhammad al-Mün'viah (d.1031 / 1622) ; is a precious dictionary work includes the poetry of parable proverbs and couplets from important divan poets. By taking this work to the center, we thought that introducing the author who is one of the most valuable scholars of his time and providing an example of the investigation study which is an important method of writing in Arabic literature, will be useful.In this context, the work İmâdâül-belâğa by Abdürraûf Muhammad al-Munâvi consists of one introduction and two sections. In the introduction, the political events of the period,the aim and methods of the study are mentioned. Then, in the first chapter, brief information about Munavi's life, teachers and students of that period and their works, were given. In the second part; İsmail es-Seâlibî's work Simâru'l Kulûb and Münâvî's work İmâd'ül Belâgâ were examined in terms of form and content. Also, the information we got from the various libraries of the country which have the manuscripts , archives, seals and collections, are mentioned and the samples that are taken from Imam-ul Belaga have been explained and evidenced with the search of works from other scholars.