Lojik model ile 360 derece performans değerleme uygulamasının iyileştirilmesi üzerine denemeler

Abstract

Giderek artan rekabet ve teknolojideki gelişimler dolayısı ile işletmeler kârlılıklarını oldukça zorlu bir süreç içinde sürdürmeye çalışmaktadır. Bu süreçte ancak insan kaynakları yönetimini, yönetimin birincil işlevleri arasında gören ve insan kaynaklarını işletmenin en değerli kaynağı olarak kabul eden işletmeler başarılı olabilmektedir. Etkili bir insan kaynakları yönetimi; eğitimli, yetkinlikleri ve motivasyonu yüksek, örgüte bağlı çalışanlara sahip olmak anlamına gelmektedir. Bu noktada, insan kaynakları yönetiminin temel işlevlerinden biri olan performans değerleme ön plana çıkmaktadır.Performans değerlemesinin sadece bağlı bulunan yönetici tarafından yapıldığı geleneksel performans değerleme yöntemleri, çağımızın örgütleri için yetersiz kalmaktadır. Ekip ve takım çalışmasının ön plana çıktığı, çalışanın işi gereği birçok kişiyle iletişimde bulunduğu ve özellikle çalışan gelişimine özen gösterilen işletmeler için; çalışan hakkında birden çok konumdaki kişiden performans değerlemesinin alınması ve çalışana geribildirim verilmesinden oluşan 360 derece performans değerleme sistemi oldukça yararlı olmaktadır.Bu araştırmada ele alınan bir diğer konu olan lojik model, program yöneticileri ve uygulayıcıları için program hakkında bir yol haritası görevi görmektedir. Bir proje veya program uygulamaya geçilmeden önce lojik model kullanılarak programın bir taslağı belirlenmekte, programın girdi, faaliyet, sonuç ve çıktıları belirlenmekte; katılımcılara program hakkında genel bir bilgi sunulmaktadır. Program ile elde edilmek istenen sonuçlara nasıl ulaşılacağı hakkında yararlı bilgiler içeren lojik model, aynı zamanda program uygulanırken ortaya çıkabilecek olası sorunları ve etkileri da irdeleme olanağı sunmaktadır.Çalışmanın Birinci ve İkinci Bölümlerinde lojik model, performans değerleme sistemleri ve 360 derece performans değerleme sistemi detaylı olarak ele alınmıştır. Üçüncü Bölümde ise 360 derece performans değerleme sisteminin uygulanmadan önce ve uygulanması esnasında kullanılabilecek stratejik, işlevsel ve operasyonel düzeylerde üç adet lojik model tasarlanmıştır. Böylelikle 360 derece performans değerleme sistemini kullanacak olan ve kullanan bir işletmenin bu süreçte karşılaşabileceği sorunların çözümüne yönelik yol haritaları oluşturulmaya çalışılmıştır.Anahtar Sözcükler: Lojik model, 360 derece performans değerleme sistemi, performans değerleme, insan kaynakları yönetimi

Because of increasing competition and technological developments, maintaining profitability is a difficult process for businesses. In this process, only businesses who accept the human resources as the most important resource of the business and human resources management as among the primary functions of management can achieve success. An effective human resources management strategy means owning highly motivated and educated employees devoted to their organization. At this point performance appraisal which is one of the basic functions of human resources management has a crucial role.Traditional appraisal methods where the appraisal is performed only by managers, has became insufficient for nowadays organizations. For today?s organizations in which teamwork and employee development is important and where the employee is in communication with a lot of people; the method of 360 degree appraisal system is very useful, where a feedback is given to the employee after that the appraisal data is collected from more than one appraiser.The other concept analyzed in this research is the logic model which plays a role of a road map about a program to the managers and users of the program. Preparing a draft of the program by using logic model before the application of the project, determining the inputs, activities and outputs of the program, provides a general information about the program to the participants. Logic model offering useful informations about how to achieve the desired outcomes, provides also an opportunity to analyze the probable factors and problems that may accure during the application of the program.In the First and Second Parts of the research, the concepts of logic model, performance appraisal systems and 360 degree appraisal method is analyzed in detail. In the Third Part of the study, it is designed three logic models in strategic, functional and operational levels that can be used before and during the application process of 360 degree performance appraisal. Thus, it is attempted to develop road maps regarding the solutions of problems that a business may face during the 360 degree performance appraisal process.Key Words: Logic model, 360 degree performance appraisal system, performance appraisal, human resources management