Kısa vadeli finansman ve kırılganlık ilişkisi: Türkiye örneği

Abstract

ÖZETŞAHİN, Ülkü. Kısa Vadeli Finansman ve Kırılganlık İlişkisi: Türkiye Örneği, Yüksek Lisans Tezi, Ankara 2014. Küreselleşme süreciyle dünya ekonomisi 1980'li yıllardan itibaren yeniden yapılanmaya başlamıştır. Gelişmiş ülkeler sermayeleri için daha kârlı alanlar bulmak için, gelişmekte olan ülkelere yönelmişlerdir. Gelişmekte olan ülkeler de kalkınmalarının finansmanı için finansal piyasalarını serbestleştirmişlerdir ve sıklıkla dış borç yoluyla kaynak bulma yöntemini seçmişlerdir. IMF ve Dünya Bankası gibi kuruluşlar, Washington Uzlaşması altında finansal serbestleştirmeye yönelik politikaları devreye sokmuştur. Böylelikle, likidite genişlemesi yaşanmış, finansal sermayenin dünyadaki dolaşımı hız kazanmıştır. Dolayısıyla 1990 sonrası sermaye hareketlerinin türü, yönü, şekli ve boyutu değişmiştir.1990'larda sermaye hareketlerinin ana unsuru ve bu hareketleri hızlandıran etken, ulusal piyasalarda faiz haddi ve döviz kuru arasındaki dengesizliklerden kaynaklanan arbitraj öğesine dayanan kısa vadeli sermaye hareketleri olmuştur.Spekülatif nitelikli kısa vadeli sermaye hareketlerinin yoğunluğu aralarında Türkiye de olmak üzere birçok gelişmekte olan ülkelerde krizlerle sonuçlanmıştır. Türkiye'de 1980'li yıllarda başlayan finansal serbestleşme sürecinin 1989 yılında 32 Sayılı Karar ile yasal zemini oluşturulmuştur. 1989 sonrasından itibaren ekonomiye yüksek miktarda kısa vadeli ve spekülatif nitelikli sermaye girişi yaşanmıştır. Sermaye girişlerinin olduğu dönemlerde ekonomik olarak büyüyen Türkiye kısa vadeli sermaye çıkışlarından sonra 1994 Nisan, 2000 Kasım ve 2001 Şubat'ında olduğu gibi ekonomik krizler yaşamıştır. Bu çalışmada, zaman içinde hacmi büyüyen, spekülatif ve kısa vadeli sermaye hareketlerinin Türkiye'deki ekonomik etkileri açıklanmaya çalışılmıştır.Anahtar sözcükler: Finansal serbestleşme, Washington uzlaşması, Faiz haddi, 32 Sayılı Karar, Kısa vadeli ve spekülatif sermaye, Kırılganlık, Kriz.

ABSTRACTŞAHİN, Ülkü. Short-Term Financing and Fragility Relationship: Turkish Case, Master's Thesis, Ankara, 2014. Since 1980's, World economy has started to reform with the globalization process. Developed countries have targetted to developing countries for finding more profitable areas to capital. The developing countries, for financing of their development and have deregulated their financial markets and have chosen the method of finding resource by external debt. Corporations like IMF and World Bank have started to some politics for liberalisation under Washington Consensus. By the way, liquidity expansion has occured and the circulation of financial markets has been accelarated all over the world. So, after 1990, the size, way and kind of capital movements have changed. In the 1990's, the main and accelerating component of capital movements has been happened short term movements including arbitrage which has resulted from imbalances between interest rate and exchange rate. Because of intensive short termed capital movements with speculative character, many crises have been occured in Turkey and the other developing countries. It has been placed process of financial liberalization, starting in the 1980's, on a statutory footing by Law number 32. Since the year, short term capital movements with speculative character has started to flow in considerable amount. Turkey economically having grown up in this term was experienced with economic crisis as happened in April 1994, November 2000 and February 2001 after outflow of fragile short term capital.In this study, it has been tried to explain with tables and charts the economic effects of speculative and short-term capital movements in Turkey. Key Words: Financial liberalization, Washington consensus, Interest rate, Law Number 32, Short termed and speculative capital, Fragility and Crisis.